| Popis: |
Bu çalışma giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın amacı, Allah'ı nitelemede kullanılan bazı isimlerin cahiliye dönemi şiirlerinde ve Kur'an'da geçiş şekillerini tespit etmek ve söz konusu isimlerin Müslüman Tanrı tasavvurunun oluşumunda hangi ölçüde etkili olduğunu ele almaktır. Girişte konunun önemi ve amacı, çalışmanın kapsam ve yöntemine yer verilmiştir.Birinci bölümde cahiliye Araplarında Tanrı tasavvuru incelenmektedir. Bu bağlamda müşriklerin, Haniflerin, Yahudi ve Hıristiyanların Tanrı'yı nitelediği kavramlar ve bu kavramlardan hareketle gelişen Tanrı tasavvurları değerlendirilmiştir. Ayrıca cahiliye döneminde kullanılmakta olan Arap dilinin birtakım problemlerine işaret edilmiş, söz konusu dilin Tanrı tasavvurunu hangi ölçüde belirlediği tartışılmıştır.İkinci Bölümde cahiliyede kullanımlarına işaret ettiğimiz Allah, Rahmân, İlâh, Rab ve Melik isimlerinin Kur'an'da geçiş şekillerine yer verilerek bu ifadelerden hareketle ortaya çıkan Tanrı tasavvuru ele alınmaktadır. Yine Allah'ı nitelemede kullanılan ve zahirî anlamda antropomorfik tanrı anlayışına zemin oluşturan haberî sıfatların Kur'an ve Sünnet'te kullanımları incelenmektedir. Burada son olarak Kur'an'da açık bir şekilde gözüken tenzihî yaklaşım değerlendirilmektedir.Üçüncü Bölümde Allah'ı niteleyen ifadelerden hareketle ortaya çıkan ilk kelamî tartışmalara işaret edilmektedir. Bu bağlamda Hz. Peygamber'in ve sahabenin naslara yaklaşımına değinilmektedir. Yine Müşebbihe, Mücessime, Mu'tezile ve Ehl-i Sünnet'in naslarda yer alan ifadelere ilişkin genel yaklaşımı, söz konusu mezheplerin ilk temsilcilerine işaret edilerek belirtilmektedir. Son olarak itikadın belirlenmesi ve dönüşümünde kelamın etkin rolüne işaret edilmektedir. This study consists of an introduction and three chapters. The purpose of the study is to determine some names of Allah that are used for qualifying in Jahiliyyah poetry and the Qur'an and to tackle these names what extent is effective in formation of the Muslim God imagination. The importance and purpose of the issue, content and method of study are included in introduction.God imagination in Jahiliyyah Arabs is expressed in the first chapter. In that context, concepts which characterized by polytheists, Hanifs, Jews and Christians, and God imaginations which developing with these concepts were assessed. Besides a number of problems of Arabic language that used in term of Jahiliyya have been indicated and it was discussed that determining the extent to which the God imagination, by the language.In second chapter, we gave place to mentioned ways of the names of Allah, Rahmân, İlâh, Rab ve Melik in Qur'an that we pointed out the usage in Jahiliyyah. Moving from these expressions, emerging description of God has been handled. Use of adjectives news in the Qur'an and Sunnah which used to described for God and forming ground to anthropomorphic conception of God in apparent meaning is examined. Consequently beyond (tanzihi) approach that seen clearly in Qur'an is assessed.In third chapter, we point out the first kalamî discussions that characterized the God. In that context, approaching to verses of Esq. Prophet and Companios (sahaba) is refered. Again common approach of Mushabbiha, Mucassima, Mu'tazila and Ahl-i Sunnah to pharses that located in the verses is indicated with marked to first representatives of mentioned sectarians. Finally, we point out to active role of kalam that identifying and converting to creed. 118 |
