| Popis: |
İÜ ÖZET Doktora Tezi METASYRPHUS COROLLAE (FABR.) VE EPISYRPHUS BALTEATUS (DE GEER) (DIPTERA: SYRPHI DAE) İLE MEYVA A?AÇLARINDA ZARARLI BAZI YAPRAKBİTİ TÜRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR Cevdet ZEKİ Ankara üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalx Danışman: Prof. Dr. Neşet KILINÇER 1990, sayfa: 186 Jüri: Prof. Dr. Neşet KILINÇER Prof. Dr. Seval TOROS Prof. Dr. Cezmi ÖNCÜER Bu çalışmada, afidofag syrphid türlerinden Me- tasyrphus corollae (Fabricius) ve Episyrphus balteatus (De Geer) (Dip.: Syrphidae) ile meyve ağaçlarında zarar lı Aphis pomi De Geer, Dysaphis devecta (Walk.), Hya- lopterus pruni (Geoffr.) ve Myzus persicae (Sulzer) (Horn.: Aphididae) arasındaki avcı-av ilişkileri araştırılmıştır, çalışmalar laboratuvarda 21+-1 °C ve 27±1 °C sıcaklıklar, %65+-5 orantılı nem ve 18 saat gün uzunluğu koşullarında yürütülmüştür. Avcı türlerin bazı biyolojik dönemlerinin süresi doğa koşullarında da bulunmuştur. Her iki avcı tü rün D. devecta, M. persicae ve H. pruni üzerinde geliş tiği, M. corollae 'nin A. pomi üzerinde gelişemediği be lirlenmiştir. Larva döneminde beslendiği yaprakbiti tü rüne ve sıcaklığa göre, bir dişinin bıraktığı yumurta sayısı M. corollae'de ortalama 87.33-267.40 adet, E. bal teatus 'da. ise 486.83-1139.50 adet; dişi ömrü m. corollae' de.IV ortalama 8.78-30.71 gün, e. balteatus 'da ise 34.00-52,17 gün arasında değişmiştir. Her iki avcı türde cinsiyetler oranının 1/1' e yakın olduğu, yumurtanın açılım süresinin sıcaklığa bağlı olarak 1-4 gün arasında değiştiği, açılım oranının ise en yüksek 24 ± 1°C sıcaklıkta olduğu bulun muş tur. Her iki avcı türün yumurtadan yeni çıkmış larva ları, gelişmesini üç larva dönemi geçirdikten sonra tamam lamaktadır. Yaprakbiti türüne ve sıcaklığa göre, m. corol lae 'de toplam larva süresi ortalama 6.40-9.94 gün, E.bal- teatus'da ise 6.05-9.80 gün; pupa süresi M. corollae' de or talama 5.37-10.44 gün, e. balteatus'da ise 5.67-10.42 gün; yumurta açılımından ergin oluncaya kadar geçen süre M. co- rollae'de ortalama 12,11-20.38 gün, E. balteatus 'da ise 11.80-20.22 gün arasında değişmiştir, m. corollae larva larının tükettiği av sayısı, yaprakbiti türüne ve sıcak lığa göre ortalama 211.94-555.33 adet, E. balteatus lar valarının tükettiği av sayısı ise ortalama 162.40-297.81 adet arasında değişmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, M. corollae larvaları h. pruni 'yi, E. balteatus larvala rı ise m. persicae'yi diğer yaprakbiti türlerine göre da ha çok tüketerek, gelişmelerini daha uzun sürede tamam lamıştır. Her iki avcı türün larvaları d. devecta 'yi di ğer yaprakbiti türlerine göre daha az tüketerek gelişme lerini daha kısa sürede tamamlamıştır. Her iki avcı tür için D. devecta'yı diğer yaprakbiti türlerine göre daha uygun av olduğu belirlenmiştir. M. corollae ve E. balteatus un çokdöllü olması, laboratuvarda sürekli olarak üretilebilmesi, larvaların kısa sürede çok sayıda yaprakbitini tüketmesi, av tüketi minin en çok olduğu üçüncü dönem larvaların açlığa dayan ma süresinin uzun olması gibi özellikleri nedeniyle iyi avcı türler olduğu, meyve bahçelerinde yaprakbitlerine karşı biyolojik mücadelede bu türlerden yararlanılabil- mesi için, bunların doğadaki etkinliklerinin artırılması ve teşvik edilmesine yönelik önlemlerin alınması yanın da, doğa koşullarında etkinliklerinin araştırılarak kitle üretimine geçilmesi, uygun üretim ve salım tekniklerinin geliştirilmesinin gerekli olduğu görüşüne varılmıştır. ffiNAHTAR KELİMELER: Metasurphus` corollae (Fabricius), Episyrphus balteatus (De Geer) (Dip.: Syrphidae), Aphis pom i De Geer, Dysaphis devecta (Walk.), Hyalopterus prunl (Geoffr.), Myzus persicae (Sulzer) (Hom. : ftphididae), avcı-av ilişkileri. ABSTRACT PhD Thesis INVESTIGATIONS ON THE INTERACTIONS BETWEEN METASYRPHUS COROLLAE (FABR.), EPISYRFHUS BALTEATUS (DE GEER) (DIPTERA: SYRPHIDAE) AND SOME APHID SPECIES HARMFUL TO FRUIT TREES Cevdet ZEKİ Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Plant Protection Supervisor: Prof. Dr, Neşet KILINÇER 1990, page: 186 jury: Prof. Dr. Neşet KILINÇER Prof. Dr. Seval TOROS Prof. Dr. cezmi ÖNCÜER In this study, the predator-prey interactions between the aphidophagous syrphid species Metasyrphus coxollae (Fabricius), Episyrphus balteatus (De Geer) (Dip.: Syrphidae), and Aphis pomi De Geer, Dysaphis devecta (Walk.), Hyalopterus pruni (Geoffr.) and Myzus p.ersicae (Sulzer) (Horn.: Aphididae) that damage fruit trees were investigated. The studies were carried out at 21 - 1 °C and 27 - 1 °C temperatures, 65 - 5% R.H., and 18 h photoperiod in laboratory conditions. Durations of some biological stages of the predators were also determined in the nature. Both of the predator species were found to develop on D. devecta, M. persicae and H. pruni, but M. corollae did not on A. pomi. Depending on the aphid species consumed by predator larvae and the temperatures, average numbers of the eggs laid by an individual female were changed between 87.33-267.40 for M. coröllae, and 486.83-1139.50 for E. balteatus. Average female longevities were found to change betweenVI 8.78-30.71 days for m. corollae, and 34.00-52.17 days for e. baiteatus. In both species, the sex ratio was about 1/1 and egg hatching period was 1-4 days according to the temperature, and the hatching rate was found to be the highest at 24 - 1 °C. Larvae of both predator species completed their development following three larval stages. Depending on the aphid species and the temperatures, average larval periods were changed between 6.40-9.94 days for m. co rollae and 6.05-9.80 days for e. baiteatus, whereas the pupal periods were found to be 5.37-10.44 days and 5.67-10.42, respectively. Average periods from egg hatching to the adult stage were changed between 12.11- 20.38 days for m. corollae, and 11.80-20.22 days for e. baiteatus. Average number of the prey consumed by M. corollae and E. baiteatus larvae individually were found to change between 211.94-555.33 and 162.40-297.81, respectively, depending on the aphid species and the temperature. According to these results, it is concluded that the larvae of M. corollae and E. baiteatus consumed more h. pruni and M. persicae, respectively, and took more time for completing their developments. Larvae of the both predator species consumed d. devecta less than the other aphid species and completed their developments in less time. It is concluded that d. devecta is more suitable prey for the both predator species. As a result, M. corollae and E. baiteatus are potential predators for the biological control of aphid species in orchards since they have many generations, can be produced easily in laboratory, have much prey consumption in a short time, starvation period of the third larval stage where the prey consumption is maximum, is so long. In addition, necessary measurements should be taken to improve the effectiveness of these predators in the nature. Studies also should be carried out to determine their natural effectiveness and the most suitable mass-production and releasing methods. KEY WORDS: Metasurphus corollae (Pabricius), Episyrphus baiteatus ' (De Geer) (Dip.: Syrphidae), Aphis pomi De Geer, Dusaphis devecta (Walk.,), Hualopterus pruni (Geoffr. ), Myzus persicae (Sulzer) (Horn.: Aphididae), predator-prey interactions. 186 |
