Popis: |
Göllerin littoral bölge biyotalarının en önemli bileşenlerinden biri olan sucul makrofitler su kalitesini doğrudan ve dolaylı olarak etkilemeleri ile sağlıklı bir sucul ekosistemde büyük ve önemli bir role sahiptirler. Uzun ömürlü olan sucul makrofitler ortamda sabit olarak ve bol miktarda bulunmaları, teşhislerinin kolaylığı sebebiyle ideal bir biyolojik izleme aracıdır. Sapanca Gölü, Adapazarı ve Kocaeli illeri için içme suyu kaynağı olarak kullanılmasının yanı sıra tarımda sulama suyu kaynağı, sportif ve ticari balıkçılık, rekreasyon ve sulama alanı gibi sosyo-ekonomik amaçlı da kullanılmaktadır. Şubat 2017- Kasım 2017 tarihleri arasında Sapanca Gölü kıyısal alanlarında gerçekleştirilen bu çalışmada su altı makrofitlerinin belirlenmesi ve su kalitesi parametreleri ile olan ilişkinin ortaya koyması amaçlanmıştır. Su altı makrofitlerin tür kompozisyonu, yoğunluğu, dağılımı, tür çeşitliliği ve zenginliğinin mevsimsel değişimleri belirlenmiş ve temel çevresel parametreler ile olan ilişkileri incelenmiştir. Çalışma kapsamında, gölü temsil edecek farklı çevresel etki altında kalan beş kıyı ve göl ortasında bir referans istasyonu belirlenmiştir. Gölde su altı makrofitlerinden Myriophyllum spicatum, Ceratophyllum demersum, Elodea canadensis, Najas minor, Chara sp., Potamogeton perfoliatus ve Potamogeton lucens türleri olmak üzere yedi tür bulunmuştur. Yabancı ve istilacı bir tür olan E. canadensis türünün varlığı ilk kez Sapanca Gölü'nde bu çalışma ile bildirilmiştir. Çalışma süresince tespit edilen türlerin varlığı mevsimlere ve belirlenen istasyonlara göre farklılık göstermiştir. Kış mevsiminde herhangi bir su altı makrofit türüne rastlanmamıştır. Sapanca Gölü'nde yapılan çalışmada makrofit gelişiminin mevsimsel değişiminde etkili birincil parametre su sıcaklığı olarak belirlenmiş ve makrofit yoğunluğu ile kuvvetli bir pozitif ilişki göstermiştir. Su sıcaklığının artışına paralel olarak Sapanca Gölü makrofitlerinin mevsimsel biyoması da ilkbahar mevsiminde artmış (3568 g/m2), yaz mevsiminde (5335 g/m2) en yüksek değere ulaşmıştır. Makrofit yoğunluğu sonbahar mevsimi 2733 g/m2 olarak kaydedilmiştir. Üç mevsimde de gölde baskınlık gösteren tür P. lucens olarak belirlenmiş ve toplam biyomasın %66'sını oluşturmuştur. Genel olarak gölde tür çeşitliliği düşük değerlerde ( |