| Popis: |
Ülkemizdeki müzelerde envanteri yapılmamış binlerce sikke bulunmaktadır. Bu sikkelerin envanterleri yapılmasıyla elde edilecek bilgilerin, hem numismatik ilmine hem de tarih, sanat tarihi ve iktisat tarihi bilim dallarına katkı sağlayacağı şüphesizdir. Bu nedenle Mardin Müzesindeki İslamî sikkeler koleksiyonunda bulunan bazı sikkelerin kataloğunun ve değerlendirmesinin yapılması hedeflenmiştir. Türkiye Selçukluları ile Hısnıkeyfâ - Mardin ve el-Cezîre Zengî meliklerinin onlara tâbi oldukları dönemlerde darp edilen toplam 162 sikke tanıtılmış ve tahlil edilmiştir.Tez giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Girişte tezin konusu ve kapsamı, tezin amacı ve önemi, tezde uygulanan yöntem, konuyla ilgili kaynak ve araştırmalar ele alınmıştır. I. Bölümde Türkiye Selçuklu Devleti ile Hısnıkeyfâ - Mardin Artuklu ve el-Cezîre Zengîlerinin siyasi tarihi ile ilişkileri genel hatlarıyla hulâsa edilmiştir. Daha sonra Mardin Müzesindeki Türkiye Selçukluları ile tâbi Hısnıkeyfâ - Mardin Artuklu ve el-Cezîre Zengî sikkelerinin genel değerlendirmesi yapılmıştır. Sikkelerde yazı türü ve imlâ, ağırlık, çap, darp bordür tipleri, darphaneler, darp tarihi, kalıp tipleri, kondisyon, tasvir ve süslemeler ile sikkelerde bulunan metinler incelenmiştir. II. Bölümde ise Mardin Müzesindeki yukarıda zikredilen sikkelerin sistematik kataloğu yapılmıştır. Bu araştırma ile daha önceki yayınlarda zikredilen bazı bilgilerin yeniden değerlendirilmesi gerektiği görülmüş, ayrıca daha önce yayınlanmayan sekiz sikke tespit edilmiştir. There are thousands of coins in our country that have no inventory in the museums. The information obtained by making the inventories of these sikes will undoubtedly contribute to both the numismatic knowledge and the branches of history, art history and economics history. For this reason, it is aimed to do some calculations and evaluations of some of the coins found in the collection of Islamic coins at the Mardin Museum. A total of 162 coins, which were beaten during the periods when the Seljuks of Turkey, Zengids of Hısnıkeyfâ - Mardin and al-Jazira were appointed to them, were introduced and analyzed.The thesis consists of two main parts. In the first part, the physical characteristics of cucks, texts, border types, depictions and ornaments were examined in the general evaluation of the cuckolds made in the catalog. Tables were arranged where necessary to make it easier to understand the subject.In the second part, a systematic catalog of the dynasties' cousins mentioned above was made. At first, during the periods when the Seljuks of Turkey were subordinate to them, coins asserted by Zengids of Hısnıkeyfâ - Mardin and al-Jazira were classified and their texts were introduced with arabic letters and latin letters.With this study, it was seen that some of the information mentioned earlier in the written sources had to be re-evaluated and it was estimated that these cases were new because there were no similar cases with the cases in which the eight cicens were read. 244 |
