Popis: |
Çalışmamızda; Edirne il merkezindeki aile sağlığı merkezlerine kayıtlı 15-49 yaş arası kadınların aile planlaması hakkında bilgi düzeylerini, tutum ve davranış özelliklerini ve etkileyen faktörleri belirlemek amaçlanmıştır.Çalışmanın evrenini Edirne il merkezinde yaşayan 15-49 yaş arasındaki 47.700 kadın oluşturmaktadır. Nüfusun yaklaşık %1'ine ulaşmak hedeflenerek rastgele örneklemle seçilen 500 kişiye ulaşıldı. Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan anket yardımıyla toplandı. Anket katılımcıların sosyodemografik ve doğurganlık özellikleri ile ilgili 16 soru, aile planlaması hakkındaki bilgi düzeylerini, görüşlerini ve kullanım durumlarını sorgulayan 50 soru olmak üzere toplam 66 sorudan oluşmaktadır.Araştırmaya katılan kadınların yaş ortalaması 33,46±7,83 (minimum 15, maksimum 49) yıldı. Kadınların %80,6'sı (n=403) evli, %42,8'i (n=214) ev hanımı, %42,4'ü (n=212) lise mezunuydu. Katılımcıların %71,6'sı (n=358) şu anda kendileri ya da eşlerinin herhangi bir aile planlaması yöntemi kullandığını belirtirken; yöntem kullananların %77'si modern yöntemler, %23'ü geleneksel yöntemler kullanmaktadır. Modern yöntemler içinde kondom ve rahim içi araç, geleneksel yöntemler içinde ise geri çekme yöntemi en yüksek oranda kullanılmaktadır. Kadınlar kullandıkları yöntemleri ilk sırada güvenilir olması (%35,9) nedeniyle tercih etmişlerdir. Yaptığımız çalışmada herhangi bir yöntem kullanmayanların oranı %23 olup en sık yöntem kullanmama nedeninin gebelik isteği olduğu görülmüştür. Araştırmamızdaki kadınların %80,4'ü daha önce yöntem kullanıp bırakmıştır. Bırakılan yöntemler içinde ilk üç sırayı haplar (%38,6), kondom (%18,6) ve geri çekme yöntemi (%17,5) oluşturmaktadır. Çalışmamızda kondom en çok gebelik isteği nedeniyle, rahim içi araç ve oral kontraseptifler yan etki nedeniyle, geri çekme yöntemi ise gebe kalma (yöntem başarısızlığı) nedeniyle bırakılmıştır. Kadınların rahim içi araç ve oral kontraseptifleri bırakmalarına en sık neden olan yan etki ara kanamadır.Yöntemler hakkındaki bilginin en sık sağlık personelinden (%30,9) elde edildiği görülmüştür. Araştırmamıza katılan kadınların kullandıkları modern yöntemlerin %48,9'unu (%33,1'i Aile Sağlığı Merkezi, %15,8'i hastaneler) sağlık kuruluşlarından, %26,4'ünü eczanelerden, %19,4'ünü marketlerden temin ettikleri saptanmıştır. Çalışmamızda kadınların %40,9'unun herhangi bir aile planlaması yöntemi kullanırken gebe kaldıkları görülmüştür. En sık gebe kalınan yöntemlere bakıldığında ilk üç sırayı geri çekme yöntemi (%59,4), kondom (%21,7) ve rahim içi araç (%11,1) oluşturmaktadır.Çalışmamızda elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde kadınların aile planlaması yöntemleri kullanma oranları ve modern yöntem kullanma oranlarının yüksek olduğu görülmüştür. Kadınların aile planlaması yöntemleri hakkında bilgi düzeylerinin artırılması ve istenmeyen gebeliklerin önlenmesi için kişiye özel danışmanlık verilmesi, aile planlaması eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin herkesi kapsayacak şekilde yaygınlaştırılması, ve sürekliliğinin sağlanması gerekmektedir. The aim of our study is to determine the knowledge, attitudes and behaviors of 15-49 age women registered to family health centers in Edirne city center on family planning.The population of the study consists of 47.700 women between the ages of 15 and 49 who live in Edirne city center. It was reached 500 people selected through random sample by targeting to reach approximately 1% of the population. Data was collected through questionnaires prepared by the researchers. The questionnaire consists of 66 questions in total including 16 questions about the socio-demographical and reproductivity characteristics of the participants and 50 questions investigating the knowledge level, views and usage status about family planning. The average age of the participants was 33.46±7.83 (minimum 15, maximum 49). 80.6% of the women (n=403) were married, 42.8% (n=214) were housewives, and 42.4% (n=212) were high school graduates. Among 71.6% of the participants (n=358), who were using one of the family planning methods, 77% of were using mdern methods and 23% were using traditional methods. Condom and intrauterine device were the most common modern methods while withdrawal method was the most common traditional method. The women preferred the method they have been using because of that it is safe (35.9%). According to our research, the rate of people not using any methods was 23%, and the main reason for not using any method was pregnancy request. 80.4% of the participants quit the previously used methods. The first three ranks among the quitted methods were contraceptive pill (38.6%), condom (18.6%) and the withdrawal method (17.5%). In our study, the condom was quitted most commonly because of the demand for pregnancy, intrauterine device and pills because of the side effects, and the withdrawal method was quitted most commonly because of the conception (method failure). The most common side effect causing intrauterine device and pills quitting was irregular bleeding. The knowledge about contraceptive methods was obtained most commonly from healthcare professionals (30.9%). It was identified that 48.9% of modern methods used by women were provided from the healthcare institutions (33.1% from Family Health Centers and 15.8% from hospitals), 26.4% from pharmacies, and 19.4% from markets.In our study, 40.9% of women got pregnant while using any family planning method. The most common methods which women got pregnant during using, were withdrawal method (59.4%), condom (21.7%) and intrauterine device (11.1%). When the results obtained from our study are evaluated, it was seen that the rate of using family planning methods and using modern methods are high among the women. The knowledge level of the women about family planning methods should be increased and personal consultancy for avoiding from unintended pregnancies should be provided. Family planning education and consultancy services should be generalized and become continuous to cover everyone. 119 |