Popis: |
Tedarik zinciri karmaşıklığı, özellikle geçtiğimiz son on yılda şirketler için önemli bir ilgi alanı haline gelmiştir. Buna cevap olarak tedarik zinciri karmaşıklığını ve performansa etkilerini inceleyen çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bununla birlikte, tedarik tabanı karmaşıklığına odaklanan çalışmalar oldukça yetersizdir. Tedarik zinciri karmaşıklığının kaynakları ve firma performansına etkileri halen araştırılmaktadır. Bu araştırmada, tedarik tabanı karmaşıklığının firma performansı üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Tedarik tabanı karmaşıklığı kavramı detay (yapısal) ve dinamik (operasyonel) karmaşıklık olmak üzere iki alt başlıklta incelenmektedir. Tedarikçi sayısı, tedarikçilerin birbirinden farklılıkları ve tedarikçiler arasındaki etkileşim yapısal karmaşıklığı temsil ederken uzun ve güvenilir olmayan temin süreleri ve tedarikçi değişkenliği dinamik karmaşıklığı temsil etmektedir. Tedarik tabanı karmaşıklığının çok boyutlu bir kavram olması sebebiyle firma performansına değişen etkileri olacağı beklenmektedir. Firma performansı maliyet, kalite, teslimat, esneklik, inovasyon ve sürdürülebilirlik alanlarındaki performansı içermektedir. Türkiye'de üretim ve hizmet sektöründe faaliyet gösteren 161 büyük şirketten toplanan anket verileri ile hipotezler ampirik olarak test edilmiştir. Öncelikle, bu tez, tüm tedarik tabanı karmaşıklığı kaynaklarının firma performansı üzerinde olumsuz etkisinin olmadığını ampirik olarak kanıtlamaktadır. Bazı tedarik tabanı karmaşıklığı sürücülerinin firma performansını iyileştirdiği tespit edilmiştir. Ayrıca, bu çalışma aynı zamanda tedarik tabanı karmaşıklığının dinamik kaynaklarının yapısal kaynaklarından daha büyük bir etkiye sahip olduğunu da desteklemektedir. Ek olarak, performansın altı operasyonel alanı için her bir tedarik tabanı karmaşıklığı kaynağının önemi tespit edilmiştir. Bu da yöneticilerin tedarik tabanı karmaşıklığını yönetirken tedarik tabanı karmaşıklığı kaynaklarının önceliklerini belirlemesine yardımcı olmaktadır. Son olarak, bu tez, hem tedarik tabanı karmaşıklığını, hem de firma performansının farklı alanlarına etkilerini kapsamlı şekilde inceleyerek tedarik tabanı karmaşıklığının anlaşılırlığını ve tedarik tabanı karmaşıklığı ile ilgili bilgi birikimini artırmaktadır. Supply chain complexity has become a significant concern of companies especially in the past decade. As a response to this, there have been several studies examining supply chain complexity and performance implications. However, studies focusing on upstream supply chain complexity is rather scant. Sources of supply base complexity and their impacts on firm performance is still under-investigated. The aim of this research is to investigate the impact of supply base complexity on firm performance. Supply base complexity is conceptualized as detail (structural) and dynamic (operational) complexity. Supply base size, differentiation between suppliers, and interaction between suppliers represent detail complexity dimensions whereas long/unreliable supplier lead time and instability of suppliers represent dynamic complexity dimensions. Due to its multi-dimensional nature, supply base complexity is predicted to have varying effects on performance and firm performance is conceptualized as cost, quality, delivery, flexibility, innovation and sustainability performance. Based on survey data from 161 large companies operating in the manufacturing and service industries in Turkey, the hypotheses were empirically tested. First, this thesis empirically proves that not all sources of supply base complexity have negative effects on firm performance. It was found that some of the supply base complexity drivers enhance firm performance. Moreover, this study also supports that the dynamic drivers of supply base complexity have a greater impact than detail complexity drivers. Additionally, the significance of each supply base complexity driver was found for six operational aspects of performance, which helps managers to determine the priorities of each driver over another in managing supply base complexity. Finally, this thesis improves the understanding of supply base complexity by distinguishing between sub-dimensions of both supply base complexity and firm performance. 146 |