| Popis: |
Siyasi ve Sosyal Açıdan Kafkas Cephesi (1914-1918) başlıklı bu tez çalışmasının amacı cephe gelişmelerini siyasi, askeri, sosyal bakımdan olabildiği kadar bir bütün olarak açıklamaktır. Cephenin açılma sebepleri, gelişmeleri ve siyasi, sosyal ve askeri sonuçları tezin konusudur. Çalışmada, geçmişte ya da halen var olan bir durumu var olduğu şekliyle tanımlamayı amaçlayan araştırma yaklaşımı olan tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada BOA ve ATASE arşiv belgeleri, hatıralar, gazeteler ve çeşitli telif eserler kullanılmıştır.Birinci Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nde ilk açılan ve uzun süre açık kalan cephe Kafkas Cephesi'dir. Kafkas Cephesi'nde 3. Ordu görev almıştır. 3. Ordu'nun yanısıra Teşkilat-ı Mahsusa burada çeşitli görevler üstlenmiştir. 3. Ordu Köprüköy, Birinci Azap, Sarıkamış, Birinci ve İkinci Tortum, Malazgirt, Kılıçgediği, İkinci Azap, Erzurum, Kop, Çoruh ve başka küçük muharebeler yapmıştır. Bu muharebelerin bazılarında kısmî başarılar elde etmiştir. Bununla birlikte 3. Ordu muharebelerin genelinde yenilgiye uğramıştır. Yenilginin şiddetinin en ağır ve kayıpların en fazla olduğu muharebe Sarıkamış'ta yaşanmıştır. 3. Ordu'nun yanında görev alan bir diğer kuvvet ise, daha önce Çanakkale Cephesi'nde görev alan 2. Ordu birlikleridir. 2. Ordu'nun bazı birlikleri Nisan 1916'da yola çıkmış, birliklerin bölgeye gelişi Ağustos 1916'da tamamlanmıştır. 2. Ordu'nun 16. Kolordusu'nun komutanı olan Mustafa Kemal Paşa önce Diyarbakır'da sonra ise Kop bölgesinde görev almıştır. Bitlis ve Muş'un geri alınmasında önemli hizmetleri görülmüştür. Osmanlı Devleti'nin sosyal yapısının bir parçası olan ve 19. yüzyıl sonunda milliyetçi isyanlara başlayan Ermeniler, bu savaşta Rusların yanında yer almıştır. Ermeniler isyanlar çıkarmışlar, Türk ordusunu ve sivil halkı vurmuşlar, Rusların başarılı olmasını sağlamaya çalışmışlardır. Ermenilerin yaptıklarına karşı Osmanlı Devleti tedbirler almış, Sevk ve İskân Kanunu'nu çıkarmış ve bu kanun günümüze kadar uzanan asılsız Ermeni iddialarına yol açmıştır. Kafkas Cephesi'nde sadece Rus ve Ermenilerle mücadele edilmemiş, zorlu iklim koşulları, lojistik sıkıntılar ve sağlık sorunları ile uğraşılmak zorunda kalınmıştır. Ordunun gücü neredeyse tamamen bitmek üzereyken Rusya'da Bolşevik İhtilali çıkmış, Kafkas Cephesi'ndeki savaş durma noktasına gelmiştir. Rusya'da Bolşevik Hükümet kurulmuş fakat Kafkaslarda bu hükümeti tanımadığını belirten Maverâ-yı Kafkas Komiserliği kurulmuştur. Osmanlı Devleti Kafkas Cephesi'ndeki savaşı sona erdirmek için hangi hükümet ile görüşmesi gerektiğini bilememiştir. Sonuçta 15 Aralık 1917'de Bolşevik Hükümet ile Brest-Litovsk Mütarekesi yapılmıştır. 18 Aralık 1917'de ise Kafkas Cephesi'nde ateşkes görüşmelerini yapacak askeri birliklerin Maverâ-yı Kafkas Komiserliği'ne bağlı olduğunu bildirmesi üzerine bu komiserlikle Erzincan Mütarekesi yapılmış, buradaki savaşa fiilen ve resmen son verilmiştir. Bununla birlikte siyasi karışıklık ve tarafların barış şartlarında anlaşamaması sebebiyle ertelenen Brest-Litovsk Barış Antlaşması ancak 3 Mart 1918'de imzalanmıştır. The aim of this thesis study which has the title of Caucasian Front (1914-1918) in Terms of Political and Social is to explain as possible as totally the developments of the frontline in terms of political, military and social. The reasons of the frontlines opening its developments and its results of political, military and social is the subject of the thesis. In this study on scanning model, which aims to define a situatian as it is and exists in the past or at the present is used. In the study BOA and ATASE archive documents, memories, newspapers and various copyright works are used.The forntline which was the first opened and stayed open long time in the World War I, in Ottoman Empire is Caucasian Frontline. In Caucasian Frontline, the 3rd Army was assigned. In addition to the 3rd Army, Teşkilat-ı Mahsusa took on many tasks in here. The 3rd Army combated in Köprüköy, the First Azap, Sarıkamış, the first and the second Tortum, Malazgirt, Kılıçgediği, the second Azap, Erzurum, Kop, Çoruh and other tittle battle. It was abtained portial achievements in some of these battles. In addition to this the 3rd Army was defeated in general of the batteles. The battle which was the highest of defeated severity and the most loss of lives happened in Sarıkamış. The other force which was together with the 3rd Army is the 2rd Army unions that was assigned before in Çanakkale Front. Some unions of the 2rd Army set out in April 1916 and the arrival of the unions to the region was completed in August 1916. Mustafa Kemal Pasha who was the commander of the 2rd Army the 16th Corps was served in the army first in Diyarbakır and then in Kop region. It was considerably served abaut the retrieval of Bitlis and Muş.Armenians who was the part of the Ottoman Empire social structure and began to nationalist rebellion at the end of the 19th century was unity with Russians. Armenians revolted, shot to Turkish Army and the civil society they tried to provide the Russians to be successful. Ottoman Empire took precautions against these attempts of the Armenians made referral and government law and this law has caused unreal Armenian clamors which exist at present.In Caucasian Front was not only stroggled with Russia and the Armenians but also struggled with Russia and the Armenians but also had to struggle with harsh climate conditions, logistic nuisancer and health problems. When the power of the army was almost eactly over in Russia it happened Bolshevik Revolution there fore the battle in Caucasian Front come to a halt. In Russia, Bolshevik Government was founded but in Caucasians, Maverâ-yı Caucasian Commisariat which stated that they don't know this government was founded. Ottoman Empire didn't know which government they should negotiate to end the battle ın Caucasian Front. In conclision Brest-Litovsk Armistice was made with Bolshevik Government in 15 December 1917. Military unions which would negotiate ceasefire pursuits reported that they depended on Maverâ-yı Caucasian Commissoriat and then Erzincan Armistice was made with this commissariat. Thus the battle in here was really and officially ceased. On the other hand, Brest-Litovsk amicable agreement which was cancalled because of the disagree abaut political confusion and peace condition of the parties was signed in 3 March 1918. 363 |
