Popis: |
1950'lerin ortalarından bu yana petrol, birçok ülke için en önemli enerji kaynağı olmuştur. Hammadde olarak kullanımının yanı sıra yağ bazlı endüstrilere kadar birçok farklı kullanım alanı mevcuttur. Talebi yüksek olması sebebiyle etkili bir ikamesi de henüz bulunamamıştır. Dolayısıyla ekonomik aktivitede önemli bir rolü vardır. 1970'lerin sonlarından bu yana, ham petrol ve petrol ürünleri fiyatlarındaki artıştan kaynaklanan dalgalanmalar, Türkiye'de uzun yıllardır süren kronik ve yüksek enflasyonun açıklanmasında araştırma konusu olmuştur. Ayrıca, Türkiye'nin ekonomik büyüme hızı üzerinde hem doğrudan hem de dolaylı etkileri vardır. Ham petrolün temel bir enerji kaynağı olması nedeniyle, petrol fiyatlarındaki olumlu ve olumsuz kaymalar iki ana alanda önemli etkiye sahiptir; yüksek petrol fiyatlarının enflasyonu artırıcı etkisi ve petrol ithal eden bir ülke olarak izlenen maliye politikaları. Bu çalışma, 2003-2018 döneminde Türkiye'de petrol fiyat şokları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Amaç, petrol fiyat şoklarının Türkiye'deki ekonomik büyümeyi nasıl etkilediğini analiz etmektir. Vektör Otoregresyon Modeli (VAR) modeli benimsenmiştir. Kullanılan değişkenler: Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (y), Tüketici Fiyat Endeksi ve petrol fiyatıdır. Üç aylık veriler 2003 yılı 1.çeyrek-2018 yılı 4.çeyrek dönemleri arasında kullanılmış ve EVDS'den alınmıştır. Birim kök testi, eşbütünleşme testi, granger nedensellik testi uygulanmıştır. Petrol fiyatlarında enflasyona doğru tek yönlü güçlü, enflasyondan büyümeye doğru tek yönlü zayıf ve büyümeden petrol fiyatlarına doğru zayıf bir nedensellik ilişkisi olduğu görülmektedir. Oil has been the most important energy source for countries since the mid-1950s. It has a substantial role in different areas. It is used in oil based industries in addition to raw material usage. Therefore oil demand is significantly large. Its efficient substitute could not have been also found. Hence, it has an important role in economic activity. Since the late 1970s, fluctuations due to increase in crude oil and petroleum products' prices have been the subject of research in order to explain that chronic and high inflation in Turkey for many years. Also, it has both direct and indirect effects on Turkish economic growth rate. Since crude oil is a basic energy source, positive and negative shifts in oil prices have important effects on two main areas: inflationary effects of high oil prices and implications on fiscal policies as an oil importing country. This study examines the relationship between oil price shocks and economic growth in Turkey during 2003-2018 period. The purpose is to analyse how oil price shocks affect economic growth in Turkey. It adopts a Vector Autogressive Model (VAR) model. The varibles employed are: Real Gross Domestic Product (y), Consumer Price Index and oil price. Quarterly data were used between the period 2003Q1 to 2018Q4 and were taken from EDDS (Electronic Data Delivery System). The econometric methods were used in this study: unit root test, Johansen cointegration test, Granger causality test. The results show that there is one-way strong causality from oil prices to inflation, a weak one-way causality from inflation to growth and a weak causal relationship from growth to oil prices. 88 |