| Popis: |
İttihat ve Terakki Cemiyeti 1889'daki ilk kurucularının tahayyül ettiğinden çok farklı süreçler geçirdi. 1906'da bambaşka bir anlayışla kurulurken devleti nasıl kurtarabiliriz sorusuna cevap aramaya başladı. Bu bağlamda 1908 öncesi Abdülhamit'in tahttan indirilmesi ve II. Meşrutiyet'in ilan edilmesinden başka, önemli sayılabilecek bir vizyonu yoktu. Fakat tüm unsurların eşit haklar ile ödevlerini üstlenerek, Osmanlıcılık şemsiyesi altında hürriyet, adalet, eşitlik Esasi'na dayanan bir kardeşlik tesis edebileceğini düşünmekteydi. Osmanlı unsurlarının kardeşliğini Osmanlıcılık düşüncesi ile hayata geçirmek istedi. Bu noktada dinler arasında ayırım olmasın diye laik bir Osmanlıcı anlayışa yöneldi. Ancak bu kardeşliğin Osmanlı unsurları arasında bir tabanı yoktu. Gayrimüslim ve gayri-Türk unsurlar ayrı bir millet kimliği benimsemiş durumdaydılar. Balkanların kaybedilmesi, meclis içindeki şiddetli tartışmalar, İttihat ve Terakki'nin attığı adımların başarıya ulaşamaması, Osmanlıcılık düşüncesini ortadan kaldırmasa da zayıflattı. Savaşlar sebebiyle Osmanlı topraklarında Müslim nüfusun artış göstermesi, Kürt ve Arapların kazanılmak istenmesi ve I. Dünya Savaşı'nda bir manevra olarak İttihat ve Terakki İslamcı politikalar da takip etti. Fakat 1916'da Arapların bir isyan neticesi kopmaları ile ümmetçi diyebileceğimiz bu İslami anlayış daha milli ve laik bir şekle girdi. Cemiyet iktidarda var olduğu süre boyunca II. Meşrutiyet Dönemi fikir adamlarından ilham aldı. Bu çerçevede Cemiyet, Türklerin de kendini tanımaları ve kendilerine güven duyabilmeleri için Türk gençlerinin hayata geçirmek istediği dernek ve basın-yayın faaliyetlerini resmi olmaksızın destekledi. Fakat bu destekler materyalist Türkçülüğe değil, İslami Türkçülüğe verildi. İttihat ve Terakki verdiği bu desteklere mukabil Türkçülüğü hiçbir zaman resmen benimsemedi. Osmanlıcılığı hiç reddetmedi. Ancak 1911'den itibaren başlamakla birlikte özellikle 1913 sonrası İslami kimliği hep daha ağır bastı. Committee of The Union and Progress experienced much more different processes than the first founders thought in 1889. Union and Progress tried to find an answer for he question of how to save the state, though it was founded on a different understanding in 1908. Before 1908, apart from deposition of Abdülhamit and announcement of constitutional monarchy, it had no important visions. But it was for he idea of providing all the nations equal rights and responsibilities under Ottoman umbrella with the ideas of liberty, equality which emerged from French Revolution. As the brotherhood among Ottoman nations could only be achieved under the idea of Ottomanism, it applied the idea of nationality superior to nationality in political life. At that point, in order not to distinguish between religions, it turned its face to secular Ottomanism. Unfortunately, it recognised that brotherhood idea had no base among Ottoman nations. Especially The Greeks and The Armenians adapted a completely separete identity of a nation. The loss of the Balkans, the fierce debate in parliament, leaving the Committee of Union ang Progress initiatives, unfinished on purpose, weakend the idea of Ottomanism, though not totally demolished it. The rise in the number of Muslims because of the wars, the wish to gain the Kurds and the Arabs and to challenge the enemy in the Wolrd War I. The Union and Progress also followed İslamist Policies. But, with a revolt of Arabs in 1916, this Islamist Policy (which we can also call as ümmetçi) turned into a more national and secular form. As long as the Committee was rulling the country, it was inspired by the intellects of the Constitutional era. İn this context, the society supported the societies and publishing acts pf Turkish young people in order to let them know and feel themselves confident. Yet, those supports were provided not for materialish Turkisms, but for Islamic Turkism. The Union and Progress, considering those supports never accepted the idea of Turkism. İt never denied Ottomanism. However, especially after 1913 from 1911 onwards the Islamic identity was dominant. 502 |
