| Popis: |
Çalışmanın amacı, Ulucak Höyük (İzmir) Neolitik yerleşiminin V. (MÖ 6400-6000) ve IV. (MÖ 6000-5700) tabakalarına ait kerpiç yapı malzemelerinin teknolojilerinin tanımlanmasıdır. Yanmamış, kısmen yanmış ve tamamen yanmış halde olan kerpiç tuğla, taban sıvası ve iç/dış duvar sıvası örnekler bu tabakaları temsil eden sekiz farklı konuttan toplanmıştır. Laboratuvar testleri, kerpiç karışımlarının bileşim özellikleri ve killerin mineralojik bileşimini içeren hammadde analizleri ve kerpiç malzemelerin temel fiziksel-fizikomekanik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Hammaddelerin mineralojik bileşimi kalın kesit ve ince kesit optik mikroskop görüntü analizleri, X ışını kırınımı ve FTIR analizleri ile belirlenmiştir.Ulucak Höyük Neolitik yerleşiminin kerpiç yapı malzemelerinin ana karakteristikleri; kaolin içeren ya da içermeyen mika-illit grubu killerin varlığı, kil boyutunda CaCO3 parçacıklarının bulunması ve malzemelerde belirli miktarda iri tanelerin bulunmasıdır. Bu özellikler, kerpiç malzemelerin nitelikli bir bileşime sahip olduğunu ve o dönemde gelişkin bir kerpiç malzeme teknolojisinin varlığını göstermektedir. Kerpiç tuğla, taban sıvası ve iç sıva malzemeler, tane boyu dağılımları ile uyumlu farklı birim hacim ağırlıklarına sahiptirler. Bölgedeki kil ve kerpiç toprağı kaynaklarını incelemek ve dönemin sosyal yaşamı ile ilgili arkeolojik soruları zaman ve mekân farklılıkları çerçevesinde tartışmak amacıyla çalışmada ortaya çıkarılan göstergeler kil cinsi, kil yüzdesi, kil bileşimi içerisindeki CaCO3 oranı ve kaolin killerinin varlığıdır. Elde edilen veriler, yerleşimin kerpiç malzemelerinin koruma yaklaşımlarının planlanmasında rehberlik etmektedir. The main concern of the study is the definition of mud-based materials technologies belonging to Ulucak Höyük (İzmir) Neolithic settlement (Vth level:6400-6000 BC and IVth level: 5990-5660 BC). Representative samples were collected from the eight different mud masonry houses that were unburnt, partially and fully burnt mudbricks, interior/exterior mud plasters, and floor covering mud mortars. Their laboratory tests were based on raw materials analyses composed of compositional properties of mud mixtures and mineralogical composition of clay content together with basic physical and physicomechanical properties analyses. Mineralogical composition of raw materials was identified by the cross-section and thin section analyses using an optical microscope, X-ray diffraction, FTIR analyses. The presence of a mica-illite group of clay with or without kaolinite, clay-sized CaCO3 particles in clay mixture and coarse gravel in a certain amount are the main characteristics that highlight the qualified composition of mud-based construction materials belonging to Ulucak Höyük Neolithic settlement and the advanced mud-materials technology achieved in that period. The mud-based brick, floor covering mortar and interior plaster have different bulk densities in coherence with their particular grain size distribution. The clay type, percentage of clay content, percentage of CaCO3 in clay content, presence of kaolinite in clay content are the indicators introduced in the study in order to examine the neighbouring clay and adobe soil resources and to discuss the archaeological questions on social life in relation to settlement period and building construction. The data achieved are guiding for planning conservation approaches on mud materials of the settlement. 121 |
