| Popis: |
Hidroelektrik, Türkiye'nin en önemli yerli enerji kaynağıdır. Bu nedenle, ülkenin kullanımda olmayan potansiyelinin akıllıca planlanması ve geliştirilmesi büyük öneme sahiptir. Türkiye'de planlama aşamasında olan pek çok hidroelektrik santrali bulunmaktadır. Altıparmak HES, bunlardan biridir. Elektrik İşleri Etüt İdaresi (EİE) ve ANC Enerji, Altıparmak HES için sırasıyla 2001 ve 2009 yıllarında iki farklı yapılabilirlik çalışması gerçekleştirilmiştir. Türkiye'de hidroelektrik santraller için enerji geliri hesaplamaları, geleneksel olarak, DSİ ve EİE'nin yöntemleri kullanılarak yapılmaktadır. Her iki yöntem, birincil ve ikincil enerji üretimlerini ayrı ayrı değerlendirmektedir. Ayrıca, bu iki çeşit enerji için sabit fiyatlar kullanmaktadır. Fakat, Türkiye'deki elektrik piyasasında saatlik elektrik fiyatları kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Altıparmak HES için ayrıntılı bir ekonomik analiz gerçekleştirilmiştir. Bu ekonomik analiz; kuyruk suyu seviyesi değişimi, mevsimlere göre değişen işletme seviyeleri ve yağış ve buharlaşma miktarları gibi, yapılabilirlik çalışmalarında genellikle yer verilmeyen kavramları içermektedir. Ayrıca, enerji geliri hesaplamaları; DSİ Yöntemi, EİE Yöntemi, ANC Yöntemi ve Değişken Fiyat Yöntemi (DFY) olmak üzere dört farklı yöntemle yürütülmüştür. DFY, bu çalışmada geliştirilmiştir ve bu yöntem, hidroelektrik santralin enerji gelirinin hesaplanmasında saatlik elektrik fiyatlarının uygulanmasını mümkün kılmıştır. Bu tez, ülkemizde saatlik elektrik fiyatlarının nasıl oluştuğunun anlatıldığı, 2009 yılında yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği'nden sonra oluşan, elektrik piyasasının ayrıntılarını açıklayan bir Elektrik Piyasası bölümünü de içermektedir. Hydropower is the most important domestic energy source of Turkey. Thus, wise planning and development of the unused hydropower potential of the country is vital. There are many hydroelectric power plants under planning stage in our country. Altıparmak HEPP is one of them. General Directorate of Electrical Power Resources Survey and Development Administration (EİE) and ANC Enerji conducted two separate feasibility studies for Altıparmak HEPP in 2001 and 2009, respectively. Traditionally, the energy income calculations for HEPPs are based on DSİ or EİE Methods in Turkey. Both of these methods evaluate the firm and the secondary energy generations separately. Besides they use fixed prices for these two types of energies. However, hourly electricity prices are used for electricity trading in Turkey. A detailed economic analysis of Altıparmak HEPP is conducted in this study. The economic analysis included various factors, such as tailwater level change, varying operating levels for different seasons and precipitation and evaporation amounts which are not conventionally included in feasibility studies. Moreover, the energy income calculations are conducted with four different methods, the DSİ Method, the EİE Method, the ANC Method and the Variable Price Method (VPM). The VPM is developed in this study and it allows utilization of hourly electricity prices in calculating energy income of the HEPP. To shed some light on how hourly electricity prices develop, this thesis includes a chapter on the electricity market which explains the details of electricity trading in our country after the Electricity Market Balancing and Settlement Regulation became active in 2009. 134 |
