Popis: |
Bu çalışmada, 1975 ABYYHY' ye göre tasarlanıp inşa edilmiş, günümüzde mevcut olan konut türü betonarme yapıların doğrusal olmayan analizlerle performans değerlendirmesi yapılmış ve betonarme yapılarda eğilme deformasyonlarının yanında kesme ve donatı sıyrılması deformasyonlarının da etkisi incelenmiştir. Ülkemizde geçmiş yıllarda meydana gelen depremler, önceki yönetmeliklere göre hesaplanmış yapıların depreme karşı yeterli dayanımda olmadığını göstermiştir. Yapıların deprem etkisi altında ayakta kalabilmesi, yapıda belirli bir dayanımın bulunmasına ve enerji yutabilme kapasitesinin olmasına bağlıdır. Yapının enerji yutabilme kapasitesinde etkisi olan önemli taşıyıcı elemanlardan biri de kolonlardır. Kolonlar deprem yüklerine göre doğru tasarlanmadığında yapılarda önemli hasarlar veya göçmeler meydana gelebilmektedir. Kolonların doğru tasarımı yapıdan beklediğimiz performansı gerçekleştirmesi bakımından önemlidir. Bu bağlamda, kolonun davranışını anlamak için deformasyonları tanımlamak gereklidir. Kolonlarda deprem yüklerin etkisi altında kesme, eğilme ve donatı sıyrılması deformasyonları oluşur. Ülkemizde mevcut bina stokunun çoğunluğu 1975 ABYYHY' ye göre tasarlanmıştır. Tasarlanan bu binalar günümüz deprem standardından daha düşük donatılara, daha fazla enine donatı aralığına sahip ve etriye kancalarının bükülme açısı 90o dir. Bu nedenle, deformasyon bileşenlerinin bina davranışına etkisini anlamak üzere SAP2000 programında 1975 ABYYHY' ye göre üç boyutlu 5 katlı bir betonarme bina modellenmiştir. Eğilme, kesme ve donatı sıyrılması deformasyon modelleri için plastik mafsal davranışları her bir elemanın malzeme ve yük özelliklerine bağlı olarak oluşturulmuştur. Analiz doğrusal olmayan Pushover (artımsal itme) analizi ile yapılmıştır. Pushover (artımsal itme) analizinde kullanılan yükleme, eşdeğer deprem yüklerine göre orantılı olarak uygulanmıştır. Oluşturulan modelde eğilme, donatı sıyrılması ve kesme deformasyonları, ilgili plastik mafsal modelleri kullanılarak ayrı ayrı elde edilmiş ve daha sonra bu üç deformasyon modelinin plastik mafsalları tek bir model üzerinde birlikte uygulanmıştır. Bu analizde eğilme, kesme ve donatı sıyrılması davranışları ile ilgili mekanizmalar dikkate alındığından binanın yük-deformasyon tepkileri elde edilmiştir. Analizler sonucunda, 1975 ABYYHY' ye göre tasarlanan binalarda kesme ve donatı sıyrılması deformasyonlarının toplam deformasyon içerisinde önemli ölçüde etkili olduğu görülmüş olup bu deformasyonların ihmal edilmemesi gerekmektedir.Anahtar Kelimeler: SAP2000, Pushover Analizi, Kesme Deformasyonu, Donatı Sıyrılması Deformasyonu In this study, performance evaluation of residential type reinforced concrete structures which were designed and constructed according to 1975 ABYYHY was evaluated by nonlinear analysis and the effect of shear and bond-slip deformations additional flexural deformation in reinforced concrete structures were examined. The earthquakes have shown that the structures designed according to the previous regulations are not sufficient against the earthquakes. Survival of structures depends on the presence of a certain strength in the structure and the ability to absorb energy. Columns are one of the important carrier elements that have an effect on the energy absorbing capacity of the structure. Significant damage or collapse of the structures can occur if the columns are not correctly designed for earthquake loads. The correct design of the columns is important in terms of achieving the performance we expect from the structure. In this context, it is necessary to define deformations in order to understand the behavior of the column. Shear, bending and bond-slip deformations occur in columns under the influence of earthquake loads. Most of the existing building stock in our country was designed according to 1975 ABYYHY. These buildings have lower reinforcements than today's earthquake standard, more transverse reinforcement spacing and the bending angle of stirrup hooks is 90 °. Therefore, in order to understand the effect of deformation components on building behavior, a three-dimensional 5-storey reinforced concrete building designed according to 1975 ABYYHY was modelled in SAP2000 program. For the bending, shear and bond-slip deformation models, the plastic hinge behavior based on the material and load characteristics of each element were determined. The analysis was performed by nonlinear pushover analysis. The loading used in the pushover analysis was applied proportionally to the equivalent earthquake loads. In the formed model, bending, bond-slip and shear deformations were obtained separately by using related plastic hinge models and then plastic hinges of these three deformation models were applied together on a single model. In this analysis, load-deformation responses of the building were obtained by considering the mechanisms related to bending, shear and bond-slip behavior. As a result of the analysis, it was found that shear and bond-slip deformations in buildings designed according to 1975 ABYYHY were significantly effective in total deformation and these deformations should not be neglected.Keywords: SAP2000, Pushover Anlysis, Shear Deformation, Bond-Slip Deformation 133 |