| Popis: |
Ill ÖZET Bu araştırmanın temel amacı, ailesinin yanında ve yatılı olarak okuyan kırsal kesim ilköğretim öğrencilerinin akademik başarıları, çevrelerinden algıladıkları sosyal destek, okullarına ilişkin tutum ve davranış-uyum sorunları arasındaki ilişkileri okul türü, cinsiyet ve kademe düzeylerine göre incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, araştırmaya Ankara'nın Beypazarı ilçesinde bulunan üç farklı türdeki okullardan (yatılı-taşımalı-normal), ilköğretim birinci (3-5 sınıflar) ve ikinci (6-8 sınıflar) kademede okuyan, 9-14 yaşlan arasında 203 kız ve 235 erkek olmak üzere toplam 438 öğrenci katılmıştır. Araştırmada Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, 6-18 Yaş Çocuk ve Gençler için Öğretmen Bilgi Formu ve Kişisel Bilgi Formu tüm öğrencilere uygulanırken; Okula İlişkin Tutum Ölçeği ve 11-18 Yaş Grubu Gençler İçin Kendim Değerlendirme Ölçeği II. kademede okuyan öğrencilere uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan ölçeklerden Okula İlişkin Tutum ölçeği araştırmacı tarafından geliştirilirken, Öğretmen Bilgi Formu ve Gençler için Kendini Değerlendirme Ölçeğimn güvenirlik çalışması yine araştırmacı tarafından yapılmıştır. Araştırmada ilk olarak çocukluk (I. kademe) ve ilk ergenlik (II. kademe) yıllarındaki öğrencilere ilişkin bulgular, ikinci olarak sadece ilk ergenlik dönemindeki öğrencilerle ilgili yaşa bağlı bulgular ve son olarak da akademik başarıyı yordayan değişkenlere ilişkin bulgular ele alınmıştır. Öğretmen bildirimlerinden elde edilen sonuçlara göre, cinsiyet açısından akademik ortalama ve toplam uyumda kızların erkeklerden daha yüksek puanlar aldığı, dışa yönelim ve toplam problemde ise erkeklerin kızlardan daha fazla problemli olduğu görülmüştür. I. kademede en düşük akademik ortalamayı ve en düşük uyumu yatılı bölge okulu öğrencileri göstermektedir. I. kademede yatılı bölge okulu öğrencilerinin taşımalı okulun öğrencilerine göre daha fazla içe yönelim davranışları gösterdiği; yine I. kademede yatılı bölge okulu öğrencilerinin taşımalı ve normal semt okulu öğrencilerine göre daha fazla dışa yönelim ve toplam problem davranışları gösterdiği bulunmuştur. II. kademede ise okullar arasında büyük bir farklılık görülmemekle birlikte, taşımalı eğitim yapan okulun öğrencilerinin, normalIV semt okulu öğrencilerine göre daha fazla dışa yönelim ve toplam problem davranışları gösterdiği görülmektedir. Öğretmen bildirimlerine göre ilk ergenlik dönemindeki yatılı bölge okulu öğrencilerinin, taşımalı eğitim yapan okulun öğrencilerine göre düşük uyum gösterdiği bulunmuştur. Yatılı bölge okulu öğrencileri, taşımalı ve normal semt okulu öğrencilerine göre daha fazla dışa yönelim ve toplam problem davranışları bildirirken; yatılı bölge okulunun ve taşımalı eğitim yapan okulun öğretmenleri, normal semt okulu öğretmenlerine göre öğrencilerinde sınıf düzeyine göre değişme gösteren daha fazla problem davranış bildirmişlerdir. Öğretmen bildirimlerine göre toplam uyum da sınıf düzeyine göre değişmektedir. Okul türü ve sınıf düzeyi ortak etkisi ise, akademik ortalama, öğrencilerin okullarına ilişkin tutumları, öğretmen bildirimlerine göre içe yönelim ve dışa yönelim problem davranışları ile öğrencinin kendisini değerlendirmesine göre toplam yeterlikte farklılıklar olduğunu göstermiştir. Kızlarda toplam uyum, içe yönelim, dışa yönelim ve toplam problem puanlan ile sosyal destek alt ölçeklerinden ebeveyn, öğretmen ve yakın arkadaş destekleri; erkeklerde ise, öğretmen bildirimlerine göre toplam uyum, içe yönelim, dışa yönelim ve toplam problem puanı akademik ortalamayı anlamlı düzeyde yordamaktadır. Okul türlerine göre akademik başarının yordanmasında ise, yatılı bölge okulunda toplam uyum, içe yönelim, dışa yönelim ve toplam problem, taşımalı eğitim yapan okulda toplam uyum ve normal semt okulunda toplam uyum, dışa yönelim ve toplam problem puanları akademik ortalamayı anlamlı düzeyde yordamaktadır. Bunun yanında, tüm öğrencilerde demografik değişkenlerden aile birlikteliği (beraber, ayrı, boşanmış) ve olumsuz yaşam olayı akademik ortalamayı anlamlı düzeyde yordamaktadır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular ilgili literatür doğrultusunda tartışılmıştır. ABSTRACT The aim of this study was to examine the relationship between academic achievement, the social support received, attitude towards school and behavior- adjustment problems of elemantary school students who live in rural areas with their families and board at school. The sample of the study consisted of 438 students of which 203 female and 235 male students who were randomly selected from first (3-5 grades) and second (6-8 grades) level of elemantary schools, at 3rd to 8th grade students between the ages 9-14 in three different types of schools (boarding primary - bussing primary - `normal`) in Beypazarı, Ankara. Perceived Social Support Scale, Teacher's Report Form for 6-18 year old Children and Adolescents were administered to students at all levels; Attitudes Towards School Scale and Self Report Form of 11-18 year old Adolescents were given only second level students. Attitudes Towards School Scale was developed by the researcher and the reliability of Teacher's Report Form and Self Report Form were tested by the researcher. The results were presented in three sections. First the findings related to students at first (childhood) and second level (early adolesent) were given and then the findings that are related to only adolescent period at grade level were examined. Thirdly the results of regression analysis were presented. According to the results obtained from teacher report, some gender differences were found. Females received higher scores on academic average and total adjustment. Also, it was seen that males were more problematic with regard to externalizing problems and total problems. In first level, boarding primary school students had the lowest academic average and lowest adjustment. It was also found that in first level, boarding primary school students showed more internalizing behaviors compared to bussing primary school students; again boarding primary school students showed more externalizing and total problem behaviors compared to bussing primary school students and `normal` school students. In second level, thereVI were no significant differences between schools. However, it was found that students of bussing primary school showed more externalizing and total problem behaviors, compared to the `normal` schools. According to the teacher reports, it was found that boarding primary school students showed lower adjustment, compared to bussing primary school students. While boarding primary school students reported more externalizing and total problem behaviors, compared to bussing primary school students and `normal` school students; in the boarding primary and bussing primary schools' teachers reported more problem behaviors that changed across the class levels, compared to `normal` school. According to teacher reports, total adjustment varies across classes, too. School type and class level interaction revealed that there were differencies in academic average, students' attitudes towards school, externalizing, internalizing problem behaviors according to teacher reports and total competencies according to self reports. Total adjustment, internalizing, externalizing and total problem scores and parent, teacher and close friend support subscales scores in females and total adjustment, internalizing, externalizing and total problem scores in males significantly predicted academic achievement. Predictors also changed significantly acording to school type. Total adjustment, internalizing, externalizing and total problem scores for boarding primary school students, total adjustment for bussing primary school students and total adjustment, externalizing and total problem scores for `normal` school students predicted academic achievement. Moreover, for all students family condition (together, separate, divorced) from demographic variables and negative life event predicted the academic achievement. The findings were discussed within the frame of relevant literature. 116 |
