| Popis: |
Vergi idaresi ile vergi yükümlüleri arasında vergilendirme işlemlerine ilişkin olarak ortaya çıkan ve tarafları karşı karşıya getiren sorunlara vergi uyuşmazlıkları denilmektedir. Türk pozitif hukuku tarafından bu uyuşmazlıkların çözümü için idari ve yargısal süreçleri içeren birtakım çözüm yolları öngörülmüştür. Sağladığı avantajlar bakımından hem vergi yükümlüleri tarafından hem de vergi idaresi tarafından uygulamada en çok tercih edilen çözüm yolu ise idari aşamadaki çözüm yollarından biri olan uzlaşma müessesesidir. Karşılıklı görüşme ve pazarlık yöntemine dayanan uzlaşma ile vergi uyuşmazlıkları yargı yoluna gidilmeksizin, kısa sürede çözülebilmektedir. Ancak sağladığı avantajlara karşın, özellikle görüşmelerde yapılan indirimlerin vergilendirmede adalet ve eşitlik gibi bazı anayasal vergilendirme ilkelerine aykırı olduğu ve devlet hazinesini zarara uğrattığı gibi gerekçelerle son dönemde sıkça eleştirilen bir kurum haline gelmiştir.Araştırmamız kapsamında vergilendirme işlemleri ile birlikte vergi uyuşmazlıklarının ortadan kaldırılması için öngörülen çözüm yollarının ve bu yollardan biri olan uzlaşma kurumunun uygulanışı incelenmiştir. Buna ek olarak nicel ve nitel araştırma teknikleri kullanılarak elde edilen bulgular çerçevesinde; uzlaşma müessesesinin, vergi yargısının iş yükü, anayasal vergilendirme ilkeleri, devlet hazinesi, vergiye gönüllü uyum ve vergi denetimine yönelik etkileri değerlendirilmiştir. Ayrıca vergi uyuşmazlıklarının nasıl çözüleceğine ilave olarak bu uyuşmazlıkların neden yaşandığı sorusu üzerinde de durulmuştur.Araştırma sonucunda uzlaşma başvurularına ve görüşmelerde yapılacak indirimlere yönelik objektif ölçütler getirilmediğinden dolayı, uzlaşma müessesesinin vergi ve hukuk sistemine yönelik olumsuz etkileri olduğu gözlemlenmiştir. Tax disputes are problems which arise from the taxation process between the tax administration and the tax payers. These disputes pose problems between parties. Turkish positive law has foreseen a number of solutions which include executive and judicial processes in order settle these disputes. For its numerous advantages, the most preferred way of solution by both the tax payers and the tax administration is the reconciliation institution, a way of solution at the executive stage. Tax disputes can be settled in a short time without judicial remedy by means of reconciliation that is based on negotiation and bargaining. However, regardless of its advantages, reconciliation has recently become a frequently criticized institution for especially the reasons that the discounts made during the negotiations are against the constitutional taxation principles such as justice and equality of the taxation, and they damage the national treasury.Within the scope of our research, in addition to the taxation processes, the application of the foreseen ways of solution for the settlement of tax disputes, and the reconciliation institution, one of the foreseen solutions, have been examined. Moreover, within the framework of findings acquired with the use of qualitative and quantitative research methods; effects of reconciliation institution on work load of tax jurisdiction, constitutional taxation principles, national treasury, volunteer conformity to tax and the tax auditing have been evaluated. Furthermore, in addition to the solution of the tax disputes, the origin of these disputes has been discussed.As the result of the research, it has been observed that reconciliation institution has negative effects on the taxation and judicial system since there are no objective criteria towards the reconciliation applications and the discounts to be made during the negotiations. 472 |
