| Popis: |
Acıgöl, Karapınar ilçesinin yaklaşık 10 km doğusunda yer alan bir krater gölüdür. Acıgöl'ün sığ sularında sucul makro algler, mavi-yeşil algler (siyanobakteriler), diyatomlar ve mor bakteriler yaşamaktadır. Bu canlı toplulukları yaşayan mikrobiyal yaygıları ve mikrobiyalitleri oluştururlar. Bunlardan bazıları su seviyesi üzerine çıkarak hızlı bir şekilde kuruma, kalsifikasyon ve lithifikasyon süreçlerine maruz kalıırlar. Acıgöl karbonatları önceden çökelerek mostra vermiş yarı fosil ve halen çökelmekte olan modern çökel tiplerini kapsarlar. Yarı fosil karbonatların çoğu, Acıgöl sahil şeridi boyunca düz teraslar oluşturacak şekilde çökelmiş büyük dairesel kesitler veren birleşik sütunsal tufa çökellerinden oluşmaktadır. Bol miktarda taşlaşmış makro ve mikro alg, ve siyanobakteri fosil desenleri içeren yarı fosil karbonat çökelleri, karbonat ve organik maddece zengin, açık ve koyu renkli seviyelerin ardalanmasından oluşan tabakalı bir tortul yapı gösterirler. Ayrıca stramatolitik, trombolitik ve leiolitik yapılar da incelenen yarı fosil karbonatların çok karakteristik çökelme yapılarındandır. Esas olarak aragonite ve kalsit minerallerinden oluşan Acıgöl karbonatları az oranlarda da jips, halit ve muhtemelen Mg hidro silikat minerallerini içerirler. Onlar bollukları birbirleriyle kuvvetli negatif korelasyon gösteren (r =-0,99) otojen karbonat ve terrijen kırıntılı material fazlarından oluşurlar. Örneklerin karbonat ve kırıntılı materyal fazlarının bollukları sırasıyla % 91,13 ile % 97,34 ve % 1,88 ile % 7,79 arasındadır. Bu çalışmada elde edilen tüm veriler Acıgöl karbonatlarının, Acıgöl'ün kısmen tuzlu alkali sularında yaşayan ve içerisinde makrofitleri de kapsayan mikrobiyal yaygıların tortu yakalama, bağlama ve çökeltme aktiviteleri sonucunda üretilen tipik mikrobiyal tufa çökelleri olduğunu göstermektedir. Acıgöl is a crater lake, approximately 10 km east of the Karapınar town. Acuatic macro algea, blue-green algae, diatoms and purple bacteria live in the shallow waters of the Acıgöl Lake. They form modern microbial mats and microbialites, some of which were emerged on the water level and were rapidly subjected to desiccation, calcification and lithification processes. Acıgöl carbonates include sub fossil and modern types that were, previously deposited and outcropped, and are still deposited, respectively. Majority of the sub fossil carbonates were deposited as large circular columnar tufa forming flat terraces along the coast line of the Acıgöl. They contain plenty of lithified macro and micro algea, and cyanobacteria fossil patterns and show layered sedimentary structures formed from intercalation of light and dark colored levels, rich in carbonate and organic matter, respectively. Moreover stramatolitic, thrombolitic and leiolitic structures are very characteristic for the Acıgöl microbialitic tufa deposits. The samples from the Acıgöl carbonates are mainly composed of aragonite and calcite associated with minor amount of gypsum, halite and probably Mg hidro silicate minerals. They are made up of autogenous carbonate and terrigenous clastic material phases that show strong negative correlation (r=0,99) with each other. The contents of the carbonate and clastic material phases range from 91,13 % to 97,34 %, and from 1,88 % to 7,79 %, respectively. All of the data obtained in this study suggest that the Acıgöl carbonates are typical microbial tufa deposits produced as a result of sediment trapping, binding and precipitation activities living of the microbialmats with macrophytes living in the slightly saline and alkaline waters of the Acıgöl Lake. 111 |
