| Popis: |
Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanser olup erkeklerde kanserden ölüm sebeplerinde 2.sıradadır. Erkeklerin %75'inde 65 yaş ve üzerinde gelişir. Erken tanıda digital rektal muayene, serum PSA düzeyi, transrektal USG kombinasyonu önemlidir. Takipte serum PSA düzeyi kullanılır. TRUS eşliğinde alınan biyopsi ile adenokarsinom tanısı konmuş hastaya klinik özellikleri de uygunsa radikal prostatektomi planlanır.Prostat adenokarsinomlarının büyük kısmı periferik loblardan gelişen asiner adenokarsinomlardır. Ancak bazen kansere benzer görünümde olan bazı atrofik gland ve yüksek dereceli prostatik intraepitelyal neoplazi (YDPİN) odakları yanlışlıkla kanser tanısı alabilir. Ayırıcı tanıda bazı immünhistokimya (İHK)sal belirleyiciler kullanılabilir.Genelde kanserli glandlarda boyanma göstermeyen bazal hücre belirleyicileri HMWCK ve p63 ile bazı atrofi ve YDPİN odaklarında da boyanma görülmeyebilir. Bu durumda kansere daha spesifik olan, yeni biyolojik belirleyiciler AMACR ve PSMA faydalı olabilir.Bu iki belirleyici özellikle yüksek dereceli adenokarsinomlarda kuvvetli boyanma gösterirken yine de prostatın tüm adenokarsinomları için %100 spesifik ve sensitif değillerdir. Ayrıca bazı atrofik glandları ve YDPİN odaklarını da boyadıkları bildirilmiştir.Bu çalışma, radikal prostatektomi materyallerinde; prostat adenokarsinomunda AMACR ve PSMA immün belirleyicilerinin birlikte kullanıldığındaki boyanma oran ve yoğunluklarının saptanması, bu ekspresyonların adenokarsinom tanısına katkısı ve bunların patolojik evre ile ilişkisinin belirlenmesi amacıyla planlandı.Çalışmaya 30 radikal prostatektomi materyali alındı. Bu materyallerde bulunan 30 adenokarsinom, 30 YDPİN, 30 atrofik gland ve 30 normal gland odağına AMACR ve PSMA İHKsal olarak uygulandı. Boyanma yoğunluğu ve yüzde değeri çarpılarak her bir odak için boyanma skorları belirlendi. Elde edilen skorlar, kullanılan her antikor için istatistiksel incelemeye alındı.Hastaların yaş ortalaması 63,9±6,7 olup, adenokarsinomların Gleason skorları 7-9 arasında idi. Adenokarsinom odaklarında AMACR ile ortalama boyanma skoru 9,8±2,8; PSMA ile ortalama boyanma skoru 6,1±3,6 olup, AMACR skoru kuvvetli, PSMA skoru orta grupta bulunmakta idi. YDPİN odaklarına ait AMACR ile ortalama boyanma skoru 2,3±1,5, PSMA ile ortalama boyanma skoru 1,9±1,3 olup her ikisi de orta skor grubunda yer almaktaydı. Atrofik ve normal gland odaklarında ise her iki boya ile de ortalama boyanma skoru sırasıyla 0,1±0,3 ile 0,5±0,6 arasında değişmekte olup tümü negatif skor grubunda idi. Birbirleri ile karşılaştırıldığında adenokarsinom odaklarının AMACR ile ortalama boyanma skoru (9,8±2,8) YDPİN odaklarından (2,3±1,5); YDPİN odaklarının ortalama boyanma skoru ise atrofik ve normal glandların boyanma skorlarından (0,1±0,3 ve 0,5±0,6) anlamlı olarak daha yüksek bulundu (p= 0,0001). Adenokarsinom odaklarının PSMA ile ortalama boyanma skoru (6,1±3,6) YDPİN odaklarından (1,9±1,3); YDPİN odaklarının ortalama boyanma skoru ise atrofik ve normal glandların boyanma skorlarından (0,2±0,4 ve 0,4±0,7) anlamlı olarak daha yüksek bulundu (p= 0,0001).Otuz adenokarsinom, 30 YDPİN, 30 atrofik ve 30 normal gland odağında AMACR ve PSMA ekspresyonları ve bunlar arasındaki ilişki araştırıldığında, adenokarsinom ve atrofik gland odaklarında her iki belirleyicinin ekspresyonları arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif ilişki tespit edilirken (r=0,05), YDPİN ve normal gland odaklarında anlamlı bir ilişki tespit edilmedi (p>0,05). AMACR ile PSMA ekspresyonunun adenokarsinom odaklarındaki Gleason skoru ile ilişkisi incelendiğinde, PSMA ile Gleason skoru arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif ilişki bulunmasına rağmen (r=0,05); AMACR ile Gleason skoru arasında anlamlı bir ilişkinin olmaması dikkati çekti.AMACR ve PSMA'nın tanıda sırasıyla sensitiviteleri %100 ve %90, spesifiteleri ise %73 ve %78 idi. Gleason skoru ile pozitif ilişki göstermesi nedeniyle PSMA'nın, adenokarsinom odaklarını daha kuvvetli ve biraz daha yaygın boyaması nedeniyle de AMACR'ın prostat adenokarsinomu tanısında daha değerli olduğu düşünüldü. Spesifiteleri %100 olmadığı için tanıda. AMACR ve PSMA'nın tek başlarına değil, ancak bazal hücre belirleyicileri ile birlikte kullanılmasının değerli olabileceği, rutin kullanımda olan AMACR, HMWCK ve p63'ten oluşan üçlü panele, PSMA'nın da eklenmesi ile oluşan dörtlü panelin adenokarsinom tanısında daha değerli olacağı ve ayırıcı tanı güçlüklerini çözmede katkı sağlayacağı kanısına varıldı.Patolojik evre ile AMACR ve PSMA boyanma skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmedi.Anahtar kelimeler: prostat adenokarsinomu, radikal prostatektomi, AMACR,PSMA Carcinoma of prostate is the most common internal malignancy among the men and is second cause of cancer-related deaths (after the lung cancer) in men. Almost 75% of the men diagnosed with prostatic cancer are 65 or older. The combination of digital rectal examination, transrectal ultrasonography and serum PSA represents a powerful diagnostic triad for the detection of early prostatic carcinoma. Level of serum PSA is important for follow up of the cancer. The patients are applied radical prostatectomy, who had diagnosis of adenocarcinom with needle biopsy, if their health states permit to operation.A large amount of prostatic carcinomas develops from peripheral ducts and acini. Occasionaly some foci of atrophy and high grade PIN (HGPIN) mimic adenocarcinoma and can be misdiagnosed for prostatic adenocarcinoma.It may be necessary immunhistochemical markers such as HMWCK and p63 in the differential diagnosis. They are basal cell markers and usualy are not reactive for malignant glands. But occasionaly a few of atrophic glands and foci of glands with HGPIN can not express these markers. In these cases it is better to use new biological markers such as P504S/AMACR and PSMA, which are more spesific for cancer. These markers are strongly positive for adenocarcimas of prostate but not 100% sensitive and spesific.The aim of this study was to determine the rate and density of AMACR and PSMA expressions in the prostatic adenocarcinomas, which were applied radical prostatectomy. In the literature these markers were not used together in a study formerly. The second aim was to evaluate the relations among these expressions and pathologic stages of prostatic adenocarcinomas.The study was performed with 30 radical prostatectomy materials. Immunohistochemical analysis of AMACR and PSMA were applied to the foci of 30 adenocarcinoma, 30 HGPIN, 30 atrophic glandular and 30 normal glandular areas in the same specimens. Staining scores were obtained by multiplication of staining intensity with percentage value for each foci.Mean age of the patients was 63,9±6,7 and Gleason scores of the adenocarcinomas were distributed between 7 to 9. Mean staining scores in foci of adenocarcinoma were 9,8±2,8 for AMACR and 6,1±3,6 for PSMA so AMACR score was found to be in high group while PSMA score was in moderate group. Mean staining scores in foci of HGPIN were 2,3±1,5 for AMACR and 1,9±1,3 for PSMA and both groups were found to be in moderate group. Mean staining scores in atrophic and normal glandular foci were 0,1±0,3 and 0,5±0,6 respectively so both scores of these groups were in negative group. When the scores were analysed among the groups mean staining score for AMACR in adenocarcinoma foci (9,8±2,8) was found to be significantly higher than foci of HGPIN (2,3±1,5) and also score of HGPIN foci was found to be significantly higher than atrophic and normal glandular foci (0,1±0,3 ve 0,5±0,6) (p=0,0001). Comperative mean staining scores for PSMA were among the groups were realised so that foci of adenocarcinoma (6,1±3,6) was found to be significantly higher than foci of HGPIN (1,9±1,3), and also score of foci with HGPIN was found to be significantly higher than atrophic and normal glandular foci (0,2±0,4 ve 0,4±0,7) (p=0,0001). When AMACR and PSMA expressions in 30 adenocarcinoma, 30 HGPIN, 30 atrophic and 30 normal glandular foci and relationships among these groups were analysed a statistically significant difference were obtained in adenocarcinoma and atrophic foci (r=0,05), whereas no statistically significant difference were seen in HGPIN and normal glandular foci for both markers. When the relationship between AMACR and PSMA expressions with Gleason score in adenocarcinoma foci were analysed there was a statistically significant positive relationship between PSMA expression values and Gleason score (p=0,05) but no statistically significant relationship between AMACR and Gleason score was seen.Key words: Prostate adenocarcinoma, radical prostatectomy, AMACR, PSMA 93 |
