| Popis: |
ÖZET Doktora Tezi İSPİR VE PAZARYOLU İLÇELERİNDE YETİŞTİRİLEN DUTLARIN (Morus sp.) SELEKSİYON YOLUYLA ISLAHI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA Ümmügülsüm ERDOĞAN Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Danışman: Doç.Dr. Lütfı PIRLAK Bu araştırma 2000-2002 yıllan arasında Erzurum ilinin İspir ve Pazaryolu ilçelerinde yürütülmüştür. Çalışmada tartılı derecelendirme yöntemi kullanılarak yörede yetiştirilen dutlar arasından sofralık, pekmezlik, kurutmalık ve meyve suyu üretimine uygun üstün 24 dut tipi seçilmiştir. Sofralık, pekmezlik, kurutmalık ve meyve suyu Üretimine uygun olarak seçilecek dut tipleri için ortak seleksiyon kriterleri olarak bol ve düzenli verim, iri meyve, yüksek suda çözünen kuru madde miktarı gibi özelliklerin üzerinde durulduğu gibi; sofralık dut seleksiyonu için tat ve aroma puanları değerlendirilmeye alınırken, pekmezlik dut seleksiyonu için meyve suyu randımanı, kurutmalık dut seleksiyonu için kuru randımanı ve kuru rengi, meyve suyu üretimine uygun dut seleksiyonu için meyve suyu randımanı ve meyve suyu rengi değerlendirilmiştir. Bunun yanında, tartılı derecelendirmeye esas olmayan, tiplerin tanıtımında kullanılan meyve eni, meyve boyu, meyve rengi, çekirdek sayısı, toplam asit, C vitamini ve indirgen şeker ile bazı yaprak özellikleri de incelenmiştir. Tartılı derecelendirme sonunda 800 ve üzerinde puan alan 4 sofralık (25-İs-25, 25-İs- 37, 25-İS-63, 25-İS-204), 12 pekmezlik (25-İs-44, 25-İs-57, 25-İs-73, 25-İs-80, 25-İs- 87, 25-İs-89, 25-İs-110, 25-İs-112, 25-İs-123, 25-İS-203, 25-İs-205, 25-İs~206), 5 kurutmalık (25-İs-15, 254s-18, 254S-146, 25-İs-147, 25-İs-200) ve 3 meyve suyu üretimine uygun tip (25-İs-65, 25-İs-71, 25-Pa-182) yetiştirmeye değer tipler olarak seçilmiştir. Seçilen tiplerin meyve ağırlıklarının 2.35 g ile 5.76 g, suda çözünen kuru madde miktarlarının %14.0 ile %25.0, meyve suyu randımanlarının %58.21 ile %66.63, kuru randımanlarının %31.59 ile %38.97 arasında değiştiği belirlenmiştir. 2003 190 sayfa Anahtar Kelimeler? Dut, seleksiyon, ıslah, biyolojik çeşitlilik, Erzurum ABSTRACT Ph.D. Thesis AN INVESTIGATION ON SELECTION OF MULBERRY (Moms sp.) GROWN IN İSPİR AND PAZARYOLU DISTRICTS Ümmügülsüm ERDO?AN Atatürk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Horticulture Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Lütfi PIRLAK This study was carried out in İspir ad Pazaryolu districts of Erzurum between 2000 and 2002. Having use of Weighted Rankit method, 24 superior mulberry types were selected, among the populations for table, pekmezlik, dried and fruit juice processing were high yield, big fruit, higher dry matter in common, also for table consume good flavor and aroma; for pekmezlik higher fruit juice amount; for dried good color, higher dried amount; for fruit juice processing high fruit juice amount and good fruit juice color. In addition to these characteristics, fruit width, fruit lenght, fruit color, seed number, total acidity, ascorbic acit and reducing sugar content of fruit and some leaf characteristics were determined to describe the types. According to the Weigted Rankit method results, 4 types (25-İs-25, 25-İs-37, 25-İS-63, 25-İS-204) for table consume, 12 types (25~İs-44, 25-İs-57, 25-İs-73, 25-İs-80, 25-İs- 87, 25-İS-89, 25-İs-llO, 25-İs-112, 25-ts-123, 25-İs-203, 25-İs-205, 25-İs-206) for pekmez, 5types for dried (25-İs-15, 25-İs-18, 23-İs-146, 25-İs-147, 25-İs-200) and 3 types (25-İS-65, 25-İs-71, 25-Pa-182) for fruit juice processing that had at least 800 score were selected for growing. The avarage fruit weight, TSS, fruit juice ratio and TDW varied between 2.35-5.76 g; 14.0-25.0%, 58.21-66.63% and 31.59-38.97%, respectively. 2003, 190 pages Keywords: Mulberry, selection, breeding, biological diversity, Erzurum 11 190 |
