| Popis: |
ÖZET Betonarme yapılanıl, düşey yüklerle beraber yatay yükleri de güvenli bir şekilde taşıması gereklidir. Bundan dolayı, yapının güvenliği sağlanırken taşıyıcı sistem davranışının esas alınması önemlidir. Deprem etkisi altodaki yapının davranışının belirlenmesinde ve ilgili kesit tesirlerinin bulunmasında, yapının taşıyıcı sisteminin düzenli ya da düzensiz olması büyük önem arz eder. Bu çalışma ortogonal olmayan taşıyıcı sistemlerin birbirine dik yönde yapılan deprem hesaplarından elde edilen kesit tesirlerinin kolon donatı hesabında nasıl hesaba katılacağı konusu incelenecektir. Deprem yönetmeliklerinde, `Asal Eksenleri Deprem Doğrultularına Paralel Olmayan` elemanlar içeren yapıların da deprem hesaplarının seçilen birbirine dik iki doğrultudaki yüklere göre yapılabileceği belirtilmiştir. Bu deprem hesaplan için özel süperpozisyon formülleri verilmiştir. Ancak bu formüllerde, ortogonal olmayan kolonlann iki asal eksenleri için elde edilen değerlerin karşılıklı etkilerinin nasıl göz önüne alınacağı açıkça belirtilmemiştir. Bunun için belirli sayıda değişik yapılar seçilip bu yapılara parametrik olarak değiştirilen doğrultularda deprem yükleri uygulandı. Her doğrultu için, her iki asal eksen doğrultusundaki eğilme momentleri dikkate alınarak, ortogonal olmayan kolonların değişik donatı yerleşim durumlarına göre donatı oranlan hesaplanmış ve maksimum donatı oram ile bu oram veren deprem doğrultusu saptanmıştır. Daha sonra deprem yönetmeliklerinde verilen süperpozisyon formüllerinin verdiği sonuçlar, gerçek maksimum değerler ile karşılaştırılarak sonuçlar irdelenmiştir. İrdeleme sonucunda, yönetmeliklerde verilen süperpozisyon yöntemleri kullanılarak belirlenen kesit tesirleri ile hesaplanan donatı oranlarının önemli ölçüde güvensiz bölgede olduğu ortaya çıkmıştır. Yapılan araştırma ve irdelemeler sonucunda daha uygun ve güvenli donatı oram veren yeni bir süperpozisyon formülü önerilmiştir. Bu önerilen süperpozisyon formülünden elde edilen eğilme momentlerini, örnek yapılana ele alman kolonların donatı hesabında değişik donatı yerleşim düzenleri için uygulanmış ve diğer süperpozisyon formüllerinden daha gerçeğe yalan sonuçlar verdiği görülmüştür. Anahtar Kelimeler : Ortogonal Olmayan Elemanlar, Deprem Yükleri Süperpozisyon Formülleri ix ABSTRACT Reinforced concrete buildings, should safely carry horizontal loads as well as the vertical loads. Because of the above mentioned fact, it is important, to take into consideration the load carrying system behaviour as the main concern while ensuring the safety of the building. The regularity condition of the load carrying system, has great impact on the behaviour of the building subjected to earth quake loading and on determining the associated section effects. In this study, how the section effects, which are originate from orthogonal earthquake calculations of non-orthogonal loading systems, are taken into consideration in column reinforcement calculations. In earthquake regulations, it is stated that earthquake calculations of buildings, which contain `Components whose principal axes are not in the same direction with the earthquake direction`, can also be done via selecting two loads that are in orthogonal directions. Special superposition formulae are given for the above mentioned earthquake calculations. However, in this calculation, the effect of interaction of the bending moments acting on the two principal axes of the non-orthogonal columns, is not clearly explained. For this purpose, a sample group of different buildings have been selected and the samples have been subjected to earthquake loading that vary in parametrically defined directions. Then, the column reinforcement ratios are calculated for each direction, for different reinforcement settled configurations, while taking into consideration the effect of the bending moments acting on both of the principal axes. Hence, the maximum column reinforcement ratio and the corresponding earthquake direction have been identified. Then the values attained by applying formulae in the earthquake regulation and the prescribed maximum values have been examined. It is concluded that, reinforcement ratios attained by applying the superposition formulae in the earthquake regulation with associated section effects, are in an unreliable range. Due to this fact, a new superposition formula that yields more appropriate and safe reinforcement ratios, have been proposed. Then the bending moments calculated by applying the above mentioned proposed superposition formula, have been applied for reinforcement calculation of chosed column of a set of buildings with different column configurations. In conclusion, it is found that the proposed superposition formula gives more realistic results than the other superposition formulae. Keywords : Non - orthogonal Elements, Earthquake Loading, Superposition Formulae 176 |
