| Popis: |
Tip 1 Diyabetes Mellitus (Tip 1 DM) belirli HLA tiplerini taşıyan bireylerde viral, kimyasal veya toksik etkilere bağlı pankreas beta hücrelerinin yıkımı ile gelişen, insülin yokluğu veya yetersizliği ile karakterize otoimmün bir hastalık olup, çocukluk çağında en sık görülen kronik endokrin hastalıktır. Bu çalışma, Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Endokrinoloji Polikliniğinde, Ocak 2007-Aralık 2018 yılları arasında tip 1 DM tanısı alan ve diyabet süresi en az 1 yıl olan, düzenli takip edilen olgularda, tanı anında ve izlemde çölyak hastalığı gelişme sıklığının saptanması, çölyak hastalığının tip 1 diyabetli olgularda büyüme ve metabolik kontrol üzerine etkisinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır.Çalışmaya alınan 243 olgunun (124 erkek, 119 kız) çalışma anında ortalama yaşı 12,3 ± 4,9 desimal yıl, tip 1 DM tanı alma yaşı ortalama 7,6 ± 4,6 desimal yıl ve çalışma anında diyabet süresi ortalama 4,4 ± 2,6 yıl idi. Olguların tip 1 diyabetes mellitus tanısı aldıklarında ortalama glikolize hemoglobin düzeyi % 11,9 ± 2,57 idi.Çalışmaya alınan 243 tip 1 diyabetli olgunun %7'sinde (17 olgu: 10 erkek, 7 kız) çölyak hastalığı saptandı. Bu olguların çölyak hastalığı tanı yaşı ortalama 7,8 ± 4,9 desimal yıl, çalışma anında diyabet süresi ortalama 4,8 ± 2,9 desimal yıl idi. Çölyak hastalığı tanısı alan olguların %88'i (15 olgu) diyabet tanı anında, %12'si (2 olgu) ise izlem sırasında (biri izlemin 2.yılında diğeri ise 3.yılında) tanı almıştı. Çölyak hastalığı tanılı olguların %94'ü (16 olgu) asemptomatik iken, %6'sında (1 olgu) çölyak hastalığına özgü belirti ve bulgular mevcuttu.Çölyak hastalığının tip 1 diyabetli olgularda büyüme ve metabolik kontrole etkisini değerlendirmek amacıyla çölyak hastalığı tanısı alan olgular benzer yaş ve cinsiyette çölyak hastalığı olmayan diyabetik olgularla karşılaştırıldığında; diyabet tanı anı ve çalışma anındaki antropometrik bulgular her iki grupta benzer bulundu. Olgular arasında diyabet tanı anı ortalama glikolize hemoglobin düzeyi açısından anlamlı fark bulunmazken, çalışma anında son 1 yıllık ortalama glikolize hemoglobin düzeyi ve hipoglisemi sıklığı çölyak hastalığı tanısı olan olgularda anlamlı yüksek bulundu.Çalışma anında çölyak hastalığı tanılı olguların halen %47'sinde çölyak serolojik testleri pozitifti. Glutensiz diyete uyumun büyüme ve metabolik kontrole etkisini değerlendirmek amacıyla serolojik testleri pozitif ve negatif olgular karşılaştırıldığında; antropometrik bulgular ve hipoglisemi sıklığı açısından gruplar arasında fark yoktu. Olgular metabolik kontrol açısından değerlendirildiğinde; son kontroldeki ortalama glikolize hemoglobin düzeyi ve son 1 yıllık ortalama glikolize hemoglobin düzeyi seroloji pozitif grupta yüksek bulunmasına karşın, fark anlamlı değildi.Sonuç olarak, çalışmamızda tip 1 diyabetli olgularda çölyak hastalığı sıklığı %7 sıklık oranıyla literatür verileriyle benzer bulundu. Çalışmamızda çölyak hastalığı tanısı alan diyabetik olguların büyük çoğunluğunun diyabet tanı anında, az sayıda olgunun ise izlemin ilk 4 yılında tanı aldığı saptandı. Çölyak hastalığı tanılı diyabetik olgu sayımızın az olduğu bu çalışmada, çölyak hastalığının doğrudan veya glutensiz diyete uyumsuzluğa bağlı olarak yalnızca diyabetin metabolik kontrolünü olumsuz etkilediği, buna karşın büyüme üzerine olumsuz bir etkisi olmadığı belirlendi. Bu sonuçlar açısından geniş serili ve uzun dönemi kapsayan çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar kelimeler: anti doku transglutaminaz, çocuk, çölyak hastalığı, tip 1 diyabet mellitus Type 1 Diabetes Mellitus (Type 1 DM) is an autoimmune disease characterized by the absence or insufficiency of insulin, initiated by viral, chemical or toxic substances in individuals with specific HLA types and induced by the destruction of pancreatic beta cells and it is the most common chronic endocrinological disease in childhood. This study was performed in Trakya University Medical Faculty Pediatric Department, Pediatric Endocrinology Outpatient Clinic between January 2007 and December 2018 in patients who were diagnosed as type 1 DM, followed up regularly and whose diabetes duration was minimum one year. The aim of this study was to determine the incidence of celiac disease at the time of diagnosis and follow-up of diabetes, and to evaluate the effect of celiac disease on growth, metabolic control and biochemical findings in patients with type 1 diabetes.The mean age of 243 patients (124 males, 119 females) at the time of the study was 12.3 ± 4.9 decimal years, the mean age at diagnosis of type 1 DM was 7.6 ± 4.6 decimal years and the mean duration of diabetes at the time of the study was 4.4 ± 2.6 decimal years. When the patients were diagnosed as type 1 diabetes mellitus, the mean glycosylated hemoglobin level was 11.9 ± 2.57%.Celiac disease was detected in 7% (17 cases: 10 boys, 7 girls) of 243 patients with type 1 diabetes. The mean age at diagnosis of celiac disease was 7.8 ± 4.9 decimal years and the mean duration of diabetes at the time of study was 4.8 ± 2.9 decimal years. 88% (15 cases) of the patients diagnosed with celiac disease were diagnosed at the time of diagnosis of diabetes and 12% (2 cases) were diagnosed during the follow-up (one in the second year and the other in the third year). While 94% (16 cases) of the patients with celiac disease were asymptomatic, 6% (1 case) of patients had signs and symptoms specific to celiac disease.In order to evaluate the effect of celiac disease on growth and metabolic control in patients with type 1 diabetes, diabetic patients with celiac disease were compared with diabetic patients without celiac disease of similar age and sex; the anthropometric findings at the time of study and at the time of diagnosis of diabetes were similar. While there was no significant difference between the two groups in terms of mean glycosylated hemoglobin level at the time of diagnosis of diabetes, mean glycosylated hemoglobin level at the last one year and hypoglycemia frequency were found to be significantly higher in patients with celiac disease at the time of study.Celiac serological tests were positive in 47% of the patients with celiac disease at the time of the study. In order to evaluate the effect of gluten-free diet on growth and metabolic control, patients with serological tests positive and negative were compared; the groups were similar in terms of anthropometric findings and hypoglycemia frequency. When the cases were evaluated in terms of metabolic control; although the mean glycosylated hemoglobin level at the last control and the mean glycosylated hemoglobin level at the last one year were higher in the serology positive group, the difference was not significant.In conclusion, the incidence of celiac disease in patients with type 1 DM was found to be similar with the literature. In our study, which has a small group of diabetic patients diagnosed with celiac disease, it was found that the majority of diabetic patients diagnosed with celiac disease were diagnosed at the time of diagnosis of diabetes and a small number of cases were diagnosed within the first 4 years of follow-up. In this study, it was determined that celiac disease had a negative effect on the metabolic control of diabetes due to direct or non-compliance with gluten-free diet, whereas it had no negative effect on growth. In terms of these results, large series and long term studies are needed.Key words: anti tissue transglutaminase, celiac disease, child, type 1 diabetes mellitus 67 |
