Popis: |
Bu araştırma engelli kardeşi konusunda desteğe ihtiyacı olan normal kardeşlerin kendilerine ve ebeveynlerine verilen Aile Eğitim Programı (AEP) ve Kardeş Eğitim Programının (KEP) 10-14 yaş aralığındaki normal kardeşlerin engelli kardeşine yönelik tutum ve davranışlarına etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkeni Kardeş Eğitim Programı ile Aile Eğitim Programıdır. Normal çocuk için engelli kardeşle ilgili bilgi, beceri, tutumları ve davranışları; anne-baba için ise normal çocuğun davranışları ile ilgili görüşleri programdan etkilenmesi beklenen bağımlı değişkenlerdir. Araştırmada deneysel modeller içerisinde yer alan, Çok denekli-çok faktörlü deneysel desen kullanılmıştır. Bu bağlamda araştırma; öntest-sontest kontrol gruplu desen üzerinde yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu, Konya merkez ilçelerinde zihin engelli kardeşi bulunan 10-14 yaş aralığındaki 30 ilköğretim okulu öğrencisi (deney-1, deney-2, kontrol grubu) ile 10 ebeveyn (deney-2 grubundaki çocukların anne-babaları) oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak normal çocuklar için; ?Başarı Testi?, ?Özürlü Kardeşe Yönelik Tutum Ölçeği?, ?Temel Beceri Ölçeği? ve ?Schaffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeği-Kardeş Formu? kullanılırken anneler için ?Schaffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeği-Anne Formu? kullanılmıştır. Değişkenlerin özelliklerine bağlı olarak; Mann Whitney U-Testi, Kruskal Wallis Testi (H testi) ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi'nden yararlanılmıştır. Farklılıkların test edilmesinde ise anlamlılık düzeyi ? =0.05 olarak alınmıştır.Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre deney gruplarındaki kardeşlerin kontrol grubundaki kardeşlere göre bilgi düzeylerinde, tutum ve davranışlarında artış olmuştur. İki deney grubu arasında ise engelli kardeşlerine yönelik becerileri kazandırmada AEP'te yer alan kardeşler lehine bir sonuç saptanmıştır. This research was carried out in order to examine the effect of The Parent Education Program(PEP) and The Sibling Education Program(SEP) which is given to siblings without disabilities and their parents on attitudes and behaviors of 10-14 year old siblings without disabilities towards their siblings with disabilities. The independent variable of the research is the Sibling Education Program and the Parent Education Program. For normally developing children, information, skills, attitudes and behaviors about siblings with disabilities; for parents, on the other hand, the ideas related to the behaviors of the normal children are the dependent variables which are expected to be affected by the program. The Multi subject-multi factor experimental pattern, which is one of experimental models, was applied in the research. The pretest-posttest control group pattern was conducted in this context. The study group consisted of 30 primary school students (experiment-1, experiment-2, and experiment 3) from the central counties of Konya who were 10-14 years old and had a sibling with disabilities and 10 parents (parents of children in the experiment-2). The data collecting tools for normal children were ?The Achievement Test?, ?The Attitude towards Disabled Sibling Scale?, ?The Basic Skills Scale?, ?The Schaffer Sibling Behavior Rating Scale-Sibling Form?, and the data about mothers was collected through ?The Schaffer Sibling Behavior Rating Scale-Mother Form?. Mann Whitney U-Test, Kruskal Wallis Test (H test) and Wilcoxon Signed Ranks Test were used to determine if there was a difference between the scores of the experimental and control groups in pretests and posttest. The significance level in testing differences was accepted as ? =0.05.According to the result collected from the research, the siblings in the experimental group display a higher increase at their knowledge levels and it their attitudes and behaviors than the siblings in the control group. A positive outcome has been determined between two experimental groups for the siblings in the PEP in the context of acquiring skills towards the siblings with disabilities. 248 |