| Popis: |
Ill ÖZET Mimarlık bölümü, yapı bilgisi anabilim dalında, doktora çalışması olarak yapılmış olan bu tezde, ütopya kavramının mimarideki anlamını, yerini irdelemek ve teknik özelliklerinin ütopik olduğu örneklerin, strüktürel kurgularını inceleyerek bugün ve geleceğe yönelik çıkarımlarda bulunmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, kavramın tüm boyutlarını aktarabilmek amacıyla mi marlık dışında, edebiyat, felsefe, sinema gibi alanlardaki tanımlamalar, sınıflamalar çalışmanın birinci bölümünde yer almıştır. İkinci bölümde ise, araştırmacının yak laşımına göre, ütopik mimari tasarımlar, kent etken, form etken, teknik/strüktür etken olmak üzere üç ayrı açıdan analiz edilmiştir. Ütopik mimari tasarımların, yirminci yüzyılın ilk yarısında ortaya konmuş olanlarının çoğunluğu ütopik tekniklerin kullanıldığı kent ve bina tasarımlandır. Endüstri devriminin ve modernizmin etkileri bu dönem projelerinde gözlenir. Çalışmanın üçüncü bölümünde yirminci yüzyıla ait, teknik özelliklerinin ütopik olduğu tasarımların bazıları analiz edilmiştir. Analiz kriterleri, örnek olarak seçilen/elde edilebilen projelerin, yapı sistemi ve yapım tekniğine ilişkin özellikleri ile mekansal, formsal özelliklerinin değerlendirilmesini sağlayacak biçimde seçilmiştir. Ayrıca, teknik/strüktürel açıdan ütopik olan mimari tasarımlardaki strüktürel kur gunun, tanımladığı mekansal örüntüye bağlı olarak bir sınıflaması yapılmıştır. Sonuçta, tekniğe bağlı olan ütopik mimari tasarımların, ütopikliklerinin tasarımlandıkları dönemde olanakların yetersizliği nedeniyle gerçekleştirilmedikleri, daha ileri zamanlarda, örneğin günümüzde, teknolojik koşulların yeterli hale gelmesiy le, bu tasarımların yapılabilir hale geldikleri belirtilmiştir. Özellikle üretim tekniği açısından ütopik olan tasarılar günümüzde gerçekleştirilebilecek düzeye ulaşmıştır ABSTRACT The purpose of this study, prepared as a doctorate dissertation in Architec ture- Department of Structure and Construction -, is to define the concept of Utopia in architecture, and by examining their structural designs to make inferences about contemporary and future utopic architectural designs -especially technology based ones. With this purpose, utopic architectural designs are analysed in terms of changes and supported with examples under three headings: city as a factor, form as a factor and structure as a factor. In order to comprehend the concept compeletely, definitions and classifications of the word `utopia` in other fields than architecture such as literature, philosophy, and cinema are also presented in this study. Most of the utopic architectural designs presented in the first half of the 20th century are the designs of cities and buildings in which utopic methods were used. The effects of the Industrial Revolution are noticed in the designs of that period. In the third part of the study, some 20th century designs of which technical features were utopic are analysed. The criteria for the analysis were chosen to enable us to evaluate spatial and formal features as well as the structure system and con struction method of the chosen sample projects. Also, a classification based on the spatial pattern defined by the structural assembly in utopic architectural designs has been made. As a result, it has been pointed out clearly that utopic architectural designs based on technology, which were not realised due to insufficient technological conditions of their time, could be realised with the help of today's technology. Through the use of today's technology, especially designs which used to be technologically utopic may be realised now. 103 |
