| Popis: |
Slika Zagreba kao druge metropole unutar SFRJ prikazana je kroz analizu upravo onih turističkih propagandnih materijala, razglednica i značaka koje su bile najraširenije u širokim društvenim slojevima, a u čijoj su proizvodnji estetski kriteriji stajali iza tihog jezika ideologije i državnog marketinga. Naoko benigni, vrlo svakodnevni i jeftini suveniri bili su idealno sredstvo za komunikaciju, a njihov je jednostavni vizualni jezik bio vrlo razumljiv. No, kao što je često slučaj sa “normalnim”, “uobičajenim” i “prihvaćenim”, te neupitne kategorije u kontekstu specifičnog vremena i prostora postaju znakovi i slike složenijih odnosa. Čitajući motive na razglednicama i značkama grada Zagreba, otkrivali su se do tada nepostojeći simbolički elementi Zagreba: zgrade iz Ulice proleterskih brigada, dijelovi Zagrebačkog velesajma i Novog Zagreba, staklene konstrukcije Željpoha i Iličkog nebodera, samostalno ili u kombinaciji s tradicionalnim motivima. Značke su, pak, suveniri koji se najčešće povezuju s logotipima velikih jugoslavenskih proizvodnih giganata. Međutim, jednako su tako bili prikladni i kao mali lijevani plakati s porukama ili simbolima koji se odnose na akcije izgradnje Novog Zagreba ili pojedinih objekata nastalih povodom Univerzijade, te logotipima Zagrebačkog velesajma koji je istovremeno funkcionirao kao gospodarski i kao arhitektonsko-urbanistički subjekt. Takva značka ne bi bila samo simpatični marketing određene industrije već i marketing određene urbane politike. Razglednice i značke s motivima Zagreba iz razdoblja socijalizma same pokazuju set novih urbanih motiva koji se upravo uključivanjem u sadržaj najfrekventnijih vizualnih materijala žele pozicionirati kao nova ikonička mjesta. Popisivanjem tih novih motiva te njihovim analiziranjem dobiva se cjelovita slika onoga što je Zagreb u razdoblju od Drugog svjetskog rata pa do 1990. smatrao svojim identitetom. Materijali pokazuju da se zagrebački identitet nipošto nije odrekao svojih tradicionalnih simboličkih mjesta, već da je postojećem simboličkom kapitalu nastojao dodati set novih urbanih znakova. |
