Spór o wybory powszechne na stanowiska sędziowskie w amerykańskim dyskursie publicznym w okresie 'demokracji jacksonowskiej'

Jazyk: polština
Rok vydání: 2021
Předmět:
Zdroj: Zeszyty Naukowe Instytutu Administracji Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Gubernaculum et Administratio, Historia, Prawo, Administracja. 23(1):103-122
ISSN: 1730-2889
DOI: 10.16926/gea.2021.01.07
Popis: Artykuł przedstawia debatę, jaka odbyła się pomiędzy zwolennikami i przeciwnikami obsadza-nia stanowisk sędziowskich w drodze wyborów powszechnych w Stanach Zjednoczonych w okre-sie tzw. „demokracji jakcsonowskiej” (zwaną także populistyczną) od początku lat trzydziestych XIX wieku do wybuchu wojny secesyjnej. Począwszy od prezydentury Andrew Jacksona nasiliła się w USA walka polityczna pomiędzy ludem reprezentowanym przez Partię Demokratyczną a eli-tami, których interesów broniła Partia Wigów. Przedmiotem sporu stało się żądanie szerszego do-puszczenia ludu do sprawowania władzy oraz demokratyzacja dotychczasowej oligarchicznej re-publiki poprzez rozszerzenie praw wyborczych oraz wyborów powszechnych jako metody obsa-dzania większości stanowisk publicznych. Jednym z przedmiotów sporu w trakcie stanowych kon-wencji konstytucyjnych była kwestia wyborów powszechnych na stanowiska sędziów. Wprowa-dzenia takiego rozwiązania domagali się demokraci, podkreślający znaczenie demokratycznej le-gitymizacji dla niezależności sądownictwa oraz rozwoju instytucji judicial review. Przeciwni wy-borom sędziów byli wigowie przekonani, że doprowadzi to do upadku autorytetu oraz upartyjnienia sądownictwa. Autor wskazuje, że debata zakończyła się zwycięstwem postulatów demokratów i wprowadzaniem instytucji wyborów sędziów w większości stanów. Jednakże prawnicy, uczestni-czący w konwencjach konstytucyjnych, reprezentujący zarówno demokratów, jak i wigów, wpro-wadzili szereg instytucji zapewniających niezależność sądownictwa oraz możliwość skutecznego realizowania zasady kontroli konstytucyjności prawa. Zmiany z okresu demokracji jakcsonowskiej przyczyniły się do podniesienia autorytetu sędziów oraz wzmocniły rolę sądów w amerykańskim systemie politycznym
The article presents the debate that took place between supporters and opponents of popular election of judges in the United States during the so-called “jacksonian democracy” (also called populist democracy) from the early thirties of the 19th century to the outbreak of the Civil War. Starting from the presidency Andrew Jackson, the political fight between mere people represented by the Democratic Party, and the elites whose interests defended the Whigs Party took place in the US. The subject of the dispute has become a demand for a broader participation of the people to exercise power and democratization of the existing oligarchic republic, through the extension of electoral rights and widespread elections as methods of casting most public office. One of the sub-jects of the dispute during the state constitutional conventions was the issue of popular elections of judges. The implementation of popular election system demanded Democrats emphasizing the im-portance of democratic legitimacy for the independence of the judiciary and the development of the Judicial Review. Against the popular elections of judges were Whigs convinced that this will lead to the fall of authority of the judiciary and make it subject of Parties' competition. The author indi-cates that the debate ended with the victory of democrat postulates and introducing the popular election of judges in most states. However, lawyers participating in constitutional conventions, rep-resenting both Democrats and Whigs, have introduced a number of institutions ensuring the inde-pendence of the judiciary and the possibility of effective implementation of the judicial review. Political changes from the period of Jakcson’s democracy have contributed to raising the authority of the judges and strengthened the role of judiciary in the American political system
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: