| Popis: |
Araştırmada, ambalaj tasarımında kullanılan subliminal (bilinçaltı) mesaj öğeleri, bu öğelerin tüketici üzerindeki etkileri ve grafik tasarım öğrencilerinin subliminal mesaj öğelerini algıla düzeyleri incelenmiştir. Ambalaj, ambalaj tasarımı, ambalajda renk, bilinçaltı kavramı, bilinçaltı mesajlar ve ambalajlarda yer alan bilinçaltı mesajların detaylı bir şekilde verilmeye çalışıldığı bölüm, araştırmanın kuramsal alt yapısını oluşturmuştur. Ambalaj, ambalaj türleri, ambalajın fonksiyonları, unsurları, ölçüleri, tasarımı, rengi, tüketicinin satın alma karar süreci, insan beyninin bölümleri, bilinçaltı, bilinçaltı ve ikna, bilinçaltı mesajların algılanmasını etkileyen faktörler, arketip kavramı, bilinçaltına yönelik reklam hazırlama teknikleri ve ambalaj tasarımında subliminal mesaj kullanımı ile ilişkisi olmak üzere on iki ana başlık altında incelenmiştir. Ambalajlar, raflarda müşterilerinin hızla karar verdiği ortamlarda yer almaktadırlar. Bu nedenle iyi tasarlanmış bir ambalaj grafiğinin, duygusal bir etki yaratarak hedef kitlesi başta olmak üzere, tüketiciyi satın alma davranışına yönlendirmesi gerekmektedir. Günümüzde yoğun rekabet ortamında tüketiciler mesaj sağnağı altında kalmaktadır. Bu nedenle bazı reklam ajansları ve tasarımcılar insanın doğası gereği tepki verdiği bilinçaltına hükmeden renk ve görselleri kullanarak tüketici etkilemeyi hedeflemektedir. Ambalaja baktıklarında, dikkatli izleyicilerin bile nadiren fark edebildikleri, normal algı eşiğinin altında kalan ancak bilinçaltının fark ettiği detayların, görsel içerisine gizlenmesinden oluşan subliminal mesajlar, birçok alanda kullanıldığı gibi, ambalaj grafiğinde de yerini almaktadır. Jung' un yaptığı araştırmalara göre insanlar doğum öncesinden getirdikleri bazı yol göstericileri (arketipler) ile doğmaktadırlar. İnsan beyni, özellikle "Doğum, Ölüm" iki arketipine tepki vermektedir. İyi niyetli olmayan bazı tasarımcılar tarafından bu önemli detay fark edilmiş olup ürünün satışını artırmak üzere tasarımlarda silahları kullanmaktadırlar. Günümüzde satış ivmeleri hızla yükselmiş bazı ürünler incelendiğinde, reklamlarında, ambalaj tasarımlarında ve / ve ya dergi reklamlarında bilinçaltı mesajlar kullandıkları uzmanlar tarafından tespit edilmiştir. Bu şekilde oluşan haksız rekabet ortamının ortadan kalması için ciddi denetlemelerin yapılması gerekmektedir. Tüm bu bilgiler doğrultusunda, araştırma da grafik tasarım öğrencilerinin ambalajlarda yer alan subliminal mesaj öğelerini algılama düzeyleri incelenmiştir. Araştırma ile elde edilen bilgiler ışığında: 1. Tüketicinin satın alma kararlarını etkileyen faktörlerin renk ve marka olduğu görülmüştür. 2. Cinsiyet farklılıklarının subliminal mesajları fark etmeyi etkilediği saptanmıştır. Erkekler cinsel içerikli mesajları komik ve haz verici bulurken kadın katılımcılar antipatik bulmuşlardır. 3. Subliminal mesajlarda doğum, ölüm, cinsellik, korku gibi. temel güdüleri etkileyecek konulara yer verildiği görülmüştür. 4. Katılımcıların büyük çoğunluğunun sosyoekonomik düzeyinin yüksek olduğu ve subliminal mesaj öğelerini fark etmiş oldukları analiz edilmiştir. 5. Öğrencilerin aldıkları ambalaj bilgisinin, ambalaj tasarımı uygulaması için yetersiz olduğu anlaşılmıştır. 6. Subliminal mesajları hedef kitlenin özelliklerini göz ardı ederek yerleştirecek oldukları görülmüş olup, ambalaj tasarımı ve subliminal mesaj dengesini kuramayacakları sonucuna varılmıştır. 7. Haksız rekabet ortamının oluşmaması ambalajlarda yer alan subliminal mesaj öğelerinin tespiti için gerekli hukuki düzenlemelerin ve denetlemelerin yapılması gerekmektedir. In this study, the subliminal (subconscious) message items used in packaging design, the effects of these items on consumers and the perception levels of graphic design students to subliminal message items are examined. This section - where it is tried to be given in details the concepts of package, package design, color of packaging, the concept of subconscious, subliminal messages and subliminal messages contained in packaging constitutes the theoretical basis of the study. It is examined under twelve main headings including packaging, types of packaging, package functions, elements, dimensions, design, color, consumer's buying decision process, the sections of human brain, subconscious, subconscious and persuasion, the factors which affect perception of subliminal messages, the archetypal concept, the preparation techniques of subliminal advertisements and the use of subliminal messages on packaging design. Packages are located on shelves where customers take quick decisions. Therefore, a well-designed package graph should direct customer's especially target group's- buying behavior by creating an emotional impact. Today, consumers are subject to heavy rain of messages in a competitive environment. Therefore, some advertising agencies and designers aim to influence consumers by using colors and images in order to dominate subconscious that people respond due to human nature. The subliminal messages are consisted of hidden messages in visual content and they are under normal perception level; therefore they are noticed only subconsciously by people and they are hardly noticed even by careful people when they look at these packages. The subliminal messages are used in many areas so as they are used in packaging graphs. According to the research conducted by Jung, people are born with some guides (archetypes) that they bring from before birth period. The human brain responds especially to two archetypes; "Birth, Death". This important detail has been noticed by designers who are not good-intended and they use it as a weapon for selling their products. When some products - whose sales momentum has increased rapidly- are examined by experts; and it is determined that some subliminal messages are used in their advertisements, packaging designs and / or their magazine advertisements. It must be performed serious controls in order to eliminate this unfair competition environment. In the line of all these information, the perception levels of graphic design students to subliminal message items placed on packages. In the light of the information obtained by research: 1- It is observed that color and brand are the factors that affect the consumer's purchase decision. 2- It is determined that gender differences affect perception of subliminal messages. While men find sexually explicit messages as funny and pleasant; female participants find them repulsive. 3- It is observed that the subjects which affect main motives such as birth, death, sexuality, fear etc. are used in subliminal messages. 4- It is analyzed that the majority of the participants are belonged to high socio-economic levels and they have noticed subliminal message items. 5- It is understood that the packaging information received by the students was insufficient for package design applications. 6- It is observed that they would place subliminal messages ignoring the characteristics of the target group and therefore it is concluded that they could not establish packaging design and subliminal message balance. 7- In order to avoid unfair competition environment, it is needed to be made necessary legal arrangements and inspections for determination of subliminal message items contained in packages. |
