Popis: |
Pestisitler modern tarımın vazgeçilmez unsurlarından olup, yanlış ve bilinçsiz kullanımlarıtoplumlarda akut toksik etkilerin yanı sıra, kanser, endokrin bozucu, astım, alerji, nörotoksisite gibikronik toksisite problemlerin oluşmasına neden olabilen önemli kimyasal gruplardır. Günümüzbilim verileri özellikle çocukluk çağında kalınan pestisit maruziyetinin, ileride meydanagelebilecek sağlık problemlerinin oluşmasında önemli rol oynayabileceğini ileri sürmektedirler.Dolayısıyla toplum sağlığı açısından sağlık problemlerinin oluşmasında pestisitlerin rolünün açığaçıkartılması adına çocuklardaki pestisit düzeylerini tespit etmek, oluşabilecek sağlık risklerininönceden aydınlatılmasında büyük bir öneme sahiptir. Bu çalışma bu amaç doğrultusunda, Ankara(n=132) ve Mersin (n=54) illerinde yaşayan 3-6 yaş çocuklarda (yaş ortalaması: 4,80±1,10),yurdumuzda geniş kullanıma sahip olan organik fosforlu insektisit ve piretroid grubu insektisitlereolan maruziyet düzeylerinin ortaya konulmasına yönelik gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla, spot idrarörnekleri temin edildikten sonra (n: 186; erkekler n: 107, kızlar n: 79), pestisit maruziyetiningöstergesi olarak Organik fosforlu pestisitlerin spesifik olmayan metabolitleri olan; Dietil fosfat(DEP), Dimetil fosfat (DMP), Dietil tiyofosfat (DETP), Dimetil tiyofosfat (DMTP) ileklorpirifosun metaboliti olan 3,5,6-Trikloro-2-piridinol (TCP) ve Piretroid grubu pestisitlerinmetabolitleri olan 3-Fenoksibenzoik asit (3-PBA), 4-Floro-3-Fenoksibenzoik asit (4-F-PBA),cis&trans-(2,2-Diklorovinil)-2,2-dimetilsiklopropan-1-karboksilik asit (cis&trans–DCCA)metabolitlerinin idrardaki düzeyleri Sıvı kromatografisi-kütle spektrometresi (LC-MS/MS) ve Sıvıkromatografisi-QTOF (LC-QTOF) cihazları ile tayin edilmiştir. Çalışmada; alınan idrarörneklerinde araştırılan metabolitlerden, klorpirifosun metaboliti olan TCP (0,079 μg/g kreatinin)ve Piretroid grubu pestisitlerin metabolitleri olan 3-PBA (0,2901 μg/g kreatinin) saptanmış ve bumetabolitlerin konsantrasyonları belirlenmiştir. Ankara ve Mersin’de yaşayan okul öncesi çağıçocuklarından alınan idrar örneklerinin;%35’inde TCP, %40’ında ise 3-PBA saptanmış olup,maruziyet değerleri TCP için 0,00-5,5542 μg/g kreatinin, 3-PBA için 0,00-7,0904 μg/g kreatininaralığındadır. Ankara’da yaşayan çocuklardan elde edilen (TCP: 0,087 μg/g kreatinin, 3-PBA:0,21768 μg/g kreatinin) pestisit düzeyleri ile Mersin ilinde yaşayanlardan elde edilen (TCP:0,05942 μg/g kreatinin, 3-PBA: 0,18813 μg/g kreatinin) pestisit düzeyleri karşılaştırıldığında, TCPaçısından Ankara ve Mersin illeri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur(pkreatinin, 3-PBA: 0,10406 μg/g kreatinin) ve kız çocuklar (TCP: 0,1257 μg/g kreatinin, 3-PBA:0,35136 μg/g kreatinin) arasında da karşılaştırılmış ancak herhangi bir istatistiksel farklılıksaptanamamıştır (p>0,05). Ayrıca tespit edilen pestisit metabolitlerine yönelik risk analizleri deçalışmada gerçekleştirilerek tahmini günlük alım (EDI) ve tehlike oranı (HQ) hesaplanmıştır. TCPmetabolitinin pestisiti olan Klorprifos’un EDI değeri 0,00685 μg.kg.bw-1.gün-1, 3-PBA metabolitinitemsilen en çok kullanılan piretroid grubu insektisit olan Sihalotrin’in EDI değeri ise 0,02328μg.kg. bw-1.gün-1 olarak bulunmuştur. Klorpirifos ve Sihalotrin için hesaplanan HQ değerlerinin isesırasıyla 0,00068 ile 0,00931 olduğu hesap edilmiştir. Saptanan bu değerler, bu iki pestisite maruzkalan çocuklar için düşük sağlık riskinin oluştuğu sonucunu ortaya koymaktadır.AnahtarKelimeler: Pestisit, Klorpirifos, Organik Fosforlu, Sentetik Piretroid, Çocuklar,Türkiye, İdrar, UPLC-MS/MS, LC-QTOF Pesticides are indispensable elements of modern agriculture, and their misuse and unconscious useare important chemical groups that can cause chronic toxicity problems such as cancer, endocrinedisruption, asthma, allergy, neurotoxicity, as well as acute toxic effects in societies. Today'sscientific data suggest that pesticide exposure, especially in childhood, may play an important rolein the development of future health problems. Therefore, determining the pesticide levels inchildren in order to reveal the role of pesticides in the formation of health problems in terms ofpublic health is of great importance in enlightening the health risks that may occur. In line with thispurpose, this study was carried out to reveal the exposure levels of 3-6 years old preschool-children(mean age: 4,80 ± 1,10) living in Ankara (n=132) and Mersin (n=54) provinces to organicphosphorus insecticides and pyrethroid insecticides, which are widely used in our country. For thispurpose, after obtaining spot urine samples (n: 186; boys n: 107, girls n: 79), as an indicator ofpesticide exposure; Diethyl phosphate (DEP), Dimethyl phosphate (DMP), Diethyl thiophosphate(DETP), Dimethyl thiophosphate (DMTP) which are non-specific metabolites of organicphosphorus pesticides, 3,5,6-Trichloro-2-pyridinol (TCP) which is a metabolite of chlorpyrifos andmetabolites of pyrethroid group pesticides; 3-Phenoxybenzoic acid (3-PBA), 4-Fluoro-3-Phenoxybenzoic acid (4-F-PBA), cis & trans- (2,2-Dichlorovinyl) -2,2-dimethylcyclopropane-1-carboxylic acid (cis & trans-DCCA) levels were determined in urine by Liquid chromatographymassspectrometry (LC-MS/MS) and Liquid chromatography-QTOF (LC-QTOF) devices. In thestudy; TCP (0,079 μg/g creatinine), a metabolite of chlorpyrifos, and 3-PBA (0,2901 μg/gcreatinine), a metabolite of pesticides in the pyrethroid group, were determined from theinvestigated metabolites in urine samples and the concentrations of these metabolites weredetermined. Urine samples taken from preschool-children living in Ankara and Mersin; 35% ofTCP and 40% of 3-PBA were detected, and exposure values were in the range of 0,00-5,5542 μg/gcreatinine for TCP and 0,00-7,0904 μg/g creatinine for 3-PBA. Pesticide levels obtained fromchildren living in Ankara (TCP: 0,087 μg/g creatinine, 3-PBA: 0,21768 μg/g creatinine) and thoseliving in Mersin province (TCP: 0,05942 μg/g creatinine, 3-PBA: 0,18813 μg/g creatinine) whenpesticide levels were compared, a statistically significant difference was found between Ankara andMersin provinces in terms of TCP (p (TCP: 0,04451 μg/g creatinine, 3-PBA: 0,10406 μg/g creatinine) and girls (TCP: 0,1257 μg/gcreatinine, 3-PBA: 0,35136 μg/g creatinine), but no statistical difference was found (p> 0,05). Inaddition, risk analyzes for the detected pesticide metabolites were performed in the study, and theestimated daily intake (EDI) and hazard quotient (HQ) were calculated. The EDI value ofchlorpyrifos, the pesticide of the TCP metabolite, is 0,00685 μg.kg.bw-1.day-1, and the EDI value ofCyhalothrin, the most used pyrethroid group insecticide representing 3-PBA metabolite, is 0,02328μg.kg.bw-1.day-1. HQ values calculated for Chlorpyrifos and Cyhalothrin were calculated to be0,00931 and 0,00068, respectively.These values indicate that there is a low health risk for childrenexposed to these two pesticides.KeyWords : Pesticide, Chlorpyrifos, Organic Phosphorous, Synthetic Pretroid, Children,Turkey, Urine, UPLC-MS/MS, LC-QTOF |