Ülkemizin Farklı İklim Bölgelerinde Bulunan Mağaralardaki Sıcaklık ve Nisbi Nem Faktörlerinin Yıllık Değişimi Ve Bu Faktörlerin Model Grup Rhaphidophoridae Mağara Çekirgeleri nin Biyocoğrafik Yayılışı Üzerine Etkileri
| Autor: | Taylan, Mehmet Sait |
|---|---|
| Přispěvatelé: | Hakkari Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Çevre Sağlığı Bölümü, Taylan, Mehmet Sait |
| Jazyk: | turečtina |
| Rok vydání: | 2013 |
| Předmět: |
Ülkemizin Farklı İklim Bölgelerinde Bulunan Mağaralardaki Sıcaklık ve Nisbi Nem Faktörlerinin Yıllık Değişimi Ve Bu Faktörlerin Model Grup Rhaphidophoridae Mağara Çekirgeleri nin Biyocoğrafik Yayılışı Üzerine Etkileri
ÜLKEMİZİN FARKLI İKLİM BÖLGELERİNDE BULUNAN MAĞARALARDAKİ SICAKLIK VE NİSBİ NEM FAKTÖRLERİNİN YILLIK DEĞİŞİMİ VE BU FAKTÖRLERİN MODEL GRUP RHAPHIDOPHORIDAE (MAĞARA ÇEKİRGELERİ)’NİN BİYOCOĞRAFİK YAYILIŞI ÜZERİNE ETKİLERİ |
| Popis: | Mağara çekirgelerinin ülkemizdeki yayılışları dikkate alındığında ortaya çıkan tablo oldukça dikkat çekicidir. Karadeniz ikliminin hâkim olduğu, kuzey Anadolu boyunca yalnızca 3 tür yayılış gösterirken, Akdeniz ikliminin hâkim olduğu Anadolu’nun güneyi boyunca 13 farklı tür olduğu tespit edilmiştir. Karasal iklimin egemen olduğu orta Anadolu’da ise mağara çekirgesi tespit edilememiştir. Bu durum (her ne kadar yüzeysel habitatlarda yaşayan (epigian) canlılar olmasalar da), mağara çekirgelerinin yayılışında iklim faktörünün önemli rol oynadığı fikrini ortaya çıkarmıştır. Zira mağara çekirgelerinin troglofil (mağara seven) canlılar oldukları, yaşamlarının büyük bir kısmını mağarada geçirdikleri ve özellikle guano (yarasa dışkısı) bulunmayan mağaralarda beslenmek için gece dışarıya çıktıkları bilinmektedir. Dolayısıyla gerek mağara ikliminin dış iklimle ilişkili olması gerekse, mağara çekirgelerinin gece beslenmek amacıyla mağara dışına çıkmaları, mağara çekirgelerin yayılışlarında iklimsel faktörlerin (sıcaklık ve nem vb) önemli olabileceğini göstermektedir. Bu bağlamda Karadeniz iklimi gösteren bölgelerde sadece 3 mağara çekirgesi türü olmasının nedeninin, bu bölgelerin mağara iklimine benzer sıcaklık ve nem özelliklerine sahip olması nedeniyle mağara çekirgelerinin, mağara dışına çıkabilmeleri neticesinde popülâsyonlar arası gen-alış verişinin devam etmesi ve türleşmenin az olması olarak düşünülmektedir. Zira Karadeniz Bölgesi’nde daha önce yapılan çalışmalarda mağara dışında da mağara çekirgelerine rastlanmıştır. Diğer taraftan Akdeniz iklimi gösteren bölgelerdeki tür çeşitliliğinin fazla olması (13 tür), bu bölgelerdeki, mağara içersindeki koşullara benzemeyen, elverişsiz iklimsel özellikler nedeniyle olduğu düşünülmektedir. Zira yaz aylarının çok kurak olması ve mağara çekirgelerinin yayılışına imkân verecek vejetasyona sahip olmaması nedeniyle, bu bölgelerdeki mağara çekirgelerinin, mağaralara izole olduğu ve popülasyonlar arası gen alış-verişin oldukça kısıtlı olduğu, dolayısıyla türleşmeyi tetikleyen faktörlerin daha etkin olduğu düşünülmektedir. TÜBİTAK Bilim Insanı Destekleme Birimi-BİDEB-1929B011100092 |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|