| Popis: |
YÖK Tez ID: 601553 ÖZET Klasik Türk şiirinin temelleri sevgi üzerine kurulduğu için şiirde en çok bahsi geçen kişi sevgilidir. Şairin hayal gücü doğrultusunda sevgili tipi çeşitli özellikleriyle karşımıza çıkar. Bu özellikler ise ortak bir anlayışın ürünüdür. Sevgili her zaman belli bir fizikî özellik taşır ve âşığa eziyet etmesiyle bilinir. Âşık ise sevgilinin her türlü vefasızlığına ve acımasızlığına rağmen şikâyet etmeden ondan gelecek olan bütün olumsuzluklara tahammül göstermesiyle bilinir. Hatta onun sevgisinin varlığı bu eziyetlerin sürekliliğiyle devam eder. Sevgilinin ona verdiği acıdan beslenir. Divân şiirinde sevgili ve âşık arasında beliren rakip ise âşığın ezeli düşmanıdır. Bu aşk üçgeninde âşık rakipten sürekli şikâyetçidir. 16. yüzyılın Klasik Türk şiiri sahasında yetişen o dönemin en büyük şairlerinden biri olan Bâkî'nin divanı incelendiğinde, onun ince ve hassas hayal dünyasından meydana gelen şiirlerinde de sevgili, âşık ve rakip üçlüsüne dair benzetme ve mecaz unsurlarına sıkça rastlanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Sevgili, âşık, rakip, Bâkî, Klasik Türk şiiri. ABSTRACT Since the foundations of classical Turkish poetry are based on love, the person most mentioned in the poem is beloved. In the imagination of the poet, beloved's type appears with various features. These features are the product of a common understanding. Beloved always has a certain physical characteristic and is known for tormenting the lover. Lover, in spite of all the unfaithfulness and cruelty of his/her beloved, is known to tolerate all the adversities that will come without any complaint. Even his/her existence of love continues with the persistence of these torments. It is fed by the pain the lover gives. The rival that appears between the beloved and the lover in the Divan poetry is the eternal enemy of the lover. In this love triangle lover constantly complains about the rival. As the Divan of Baki is examined, one of the greatest poets that were raised in the 16th century Classical Turkish poetry, the metaphors of the trio of the beloved, lover and rival are frequently encountered on his delicate and imagination. Keywords: Beloved, lover, rival, Baki, Classical Turkish poetry. |
