| Popis: |
Tek satıcılık sözleşmeleri, kanunen düzenlenmiş bir sözleşme olmasa da, üretilen bir ürünün geniş kitlelere ulaştırılması amacının gerçekleştirilmesi için sıklıkla kullanılan bir sözleşme tipidir. Sağlayıcı ile tek satıcı arasında çerçeve niteliğinde olan ve sürekli borç ilişkisi doğuran bu sözleşmenin konusu, sağlayıcıya ait ürünlerin, kendisine belirli bir bölge içerisinde tekel hakkı tanınan tek satıcı tarafından satılmasıdır. Tek satıcı, sözleşme konusu ürünlerin satışını kendi ad ve hesabına gerçekleştirirken ürünlerin sürümünü arttırmaya yönelik olarak da çaba göstermekle yükümlüdür. Tarafların sözleşme konusu ürünlerin dağıtımının sağlanmasına yönelik ortak çabası, tek satıcılık sözleşmesini güven temeline dayanan bir ilişki haline getirir ve taraflar arasında bir sadakat bağı oluşturur. Tek satıcının başka bir teşebbüse ait ve sözleşme konusu mallarla aynı pazarda yer alan ve bu malların yerine kullanılabilecek malların satışını yapması taraflar arasındaki güven ve sadakat bağına zarar verecektir. Bu halde tek satıcı, sağlayıcıya karşı rakip faaliyetlerde bulunmama borcu, bir başka ifade ile rekabet etme yasağı, altında olması gerekir. Sözleşmenin sona ermesiyle, sadakat bağının sağladığı koruma ortadan kalkacağından tarafların sözleşme süresince edindiği bilgi ve tecrübelerin kullanılmasının önüne geçilmesi ancak bir rekabet yasağı anlaşmasının yapılması ile sağlanabilecektir. Tek satıcının rekabet etmesinin kısıtlanması halinde ticaret alanındaki faaliyetleri büyük ölçüde engellenecektir. Çalışma ve sözleşme yapma özgürlüğü Anayasal bir hak olduğu için kısıtlandırılması halinde sınırlarının net olarak belirlenmesi gerekir. Tek satıcılık sözleşmesinin sui generis niteliğinden ötürü tek satıcının rekabet etmesinin kısıtlanması halinde uygulanacak hükümler hususunda netlik yoktur. Bu çalışmada, tek satıcılık sözleşmesi süresince ve sonrasında tek satıcının rekabet kısıtlamasına ilişkin uygulanacak hükümlerin tespit edilmesi ve rekabet yasağının sınırlarının çizilmesi amaçlanmıştır. Although exclusive distribution agreements are not legally regulated contracts, they are commonly used to achieve the purpose of distributing goods to large masses. Within this agreement, two sets of debts are included and a continuous debt relationship is created. The main subject is to distribute goods belonging to the supplier by the exclusive distributor within an assigned monopoly for a certain region. The exclusive distributor, while selling the contractual goods on their behalf and account, is obliged to make an effort to increase the demand for the goods. The joint effort of the parties to ensure the distribution of the contractual goods forms the exclusive distribution agreement into a relationship based on trust and creates a bond of loyalty between the parties. In any case, in which the exclusive distributor sells substitute goods, belonging to another supplier or enterprise the bond of trust loyalty between parties will be damaged. Consequently, the exclusive distributor must not engage in competitive activities against the supplier, in other words, the exclusive distributor is under a prohibition of competition. With the termination of the contract, as the protection provided by the loyalty bond will be removed, preventing the parties from using the knowledge and experience acclaimed throughout the agreement can only be achieved by a non-compete agreement. When the exclusive distributor's competition is restricted, the activities in the field of trade will be blocked to a great extent. Since freedom to work and to contract is a constitutional right under Turkish Law, if restricted, limitations should be clearly defined. Due to the sui generis nature of the exclusivity agreement, there is no clarity on the provisions to be applied when an exclusive distributor's competition is restricted. In this paper, the aim is to determine the provisions and the boundaries of the prohibition of competition. The scope of application is covered during and after the termination of the exclusive distribution agreement. |
