Eleştirel sağlık okuryazarlığı bağlamında dijital gazetelerde 'Corona Virüs' hakkında çıkan haberlerin incelenmesi

Autor: Uçurum, Buse
Přispěvatelé: Çambay, Sinem, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Ana Bilim Dalı
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2021
Předmět:
Popis: Günümüzde teknoloji alanında yaşanan gelişmeler, medya alanına yeni bir soluk getirerek dijital bir devrime yol açmıştır. Medya alanında yaşanan bu devrimden en çok etkilenen kitle iletişim aracı ise geleneksel gazeteler olmuştur. Teknoloji alanında yaşanan gelişmelerle birlikte toplumun haber alma ve bilgilenme noktasındaki beklentileri de artmıştır. Gelişen teknolojik imkanlar ve toplumun artan beklentileri doğrultusunda dijital gazeteler, alternatif birer medya ortamı olarak geleneksel gazetelerin yerini almış bulunmaktadır. Dijital gazeteler, sınır tanıma ksızın her alanda kamuoyunu bilgilendirme ve bilinçlendirme işlevlerine ek olarak, toplumun davranışları ve kararları üzerinde de etki yaratabilir konuma gelmiştir. Dijital gazetelerin, her konuda ve alanda topluma aktardığı enformasyonlar arasında özellikle sağlık alanındaki bilgilendirmeleri büyük önem taşımaktadır. Sağlığa yönelik her türlü bilgiye, gelişmeye ve habere ulaşılmasında dijital gazeteler aktif bir rol oynamakla birlikte bu araçlar, toplumun sağlık kararları ve davranışları üzerinde de etki yaratabilir konuma gelmiş bulunmaktadır. Bu noktadan hareketle çalışmada, sağlığa dair her türlü durum ve olay, dünya çapında sağlığa yönelik yaşanan gelişmeler, sağlık profesyonellerinin sağlığı geliştirici ve iyileştirici önerileri vb. birçok konuya haberlerinde yer veren dijital gazeteler, toplumun sağlık bilgi dağarcığının, bilişsel seviyesinin, sağlık davranışlarının yani tüm bu yetiler ve daha fazlasının bütünü olan eleştirel sağlık okuryazarlığı becerilerinin gelişimini teşvik eden bir iletişim aracı olarak ele alınmıştır. Bu çalışmada, sağlık okuryazarlığı düzeyleri arasından en üst seviye olan eleştirel sağlık okuryazarlığı yetilerinin topluma kazandırılmasında tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemisi hakkında dijital gazetelerin etkisi ve katkısı irdelenmektedir. Çalışmada bu noktadan hareketle, Türkiye'de ilk COVID-19 vakasının görüldüğü 11 Mart 2020-31 Aralık 2020 tarihleri arasındaki dijital ortamda yayınlanan Hürriyet, Sözcü ve Yeni Şafak gazetelerinin eleştirel sağlık okuryazarlığı bağlamındaki COVID-19 konulu haberlerinin; toplumun eleştirel sağlık okuryazarlığı yetisinin gelişimine bir katkı sağlayıp sağlamadığı tartışılarak bu yolda dijital gazetelerin aktif, farkındalık sahibi, sorgulayıcı ve bilinçli bireyler yaratmada işlev ve önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, dijital gazetelerin, COVID-19 hakkında toplumu bilgilendirme, bilinçlendirme, sağlık hizmetleri ve politikaları hakkındaki gelişmelerden haberdar etme niteliği taşıyan haberlerinin, eleştirel sağlık okuryazarlığının, sağlık bilgi dağarcığını geliştirme, bilinçli olma, toplumsal faydayı gözetebilme ve sağlığa yönelik gelişmeler hakkında bilgi sahibi olabilme yetilerinin gelişimine katkı sağladığı görülmekte olup sağlığın sosyal belirleyicilerine karşı farkındalık yaratma, sağlık enformasyonlarını analiz edebilme ve eleştirel bakış açısı oluşturma becerilerinin geliştirilmesine etkide bulunmada pasif kaldığı tespit edilmiştir.
Today, developments in the field of technology have brought a new breath to the field of media and led to a digital revolution. The mass media that was most affected by this revolution in the field of media was traditional newspapers. With the developments in the field of technology, the expectations of the society in terms of getting news and information have also increased. In line with the developing technological opportunities and the increasing expectations of the society, digital newspapers have replaced traditional newspapers as an alternative media medium. Digital newspapers, in addition to their functions of informing and raising awareness of the public in every field, have come to a position where they can have an impact on the behavior and decisions of the society. Among the information that digital newspapers convey to the society in every subject and field, especially in the field of health, is of great importance. Digital newspapers play an active role in reaching all kinds of information, developments and news about health, these tools have come to a position that can have an impact on the health decisions and behaviors of the society. From this point of view, in this study, digital newspapers that cover many topics such as all kinds of health-related situations and events, developments in health worldwide, health-promoting and curative suggestions of health professionals, the health knowledge of the society, cognitive level, health behaviors, that is, all these abilities and more as a communication tool that encourages the development of critical health literacy skills. In this study, the impact and contribution of digital newspapers about the COVID-19 pandemic, which has affected the whole world, in the acquisition of critical health literacy skills, which is the highest level among health literacy levels, is examined. From this point of view, in the study, the news about COVID-19 in the context of critical health literacy of Hürriyet, Sözcü and Yeni Şafak newspapers published digitally between March 11, 2020-December 31, 2020, when the first case of COVID-19 was seen in Turkey; By discussing whether the society contributes to the development of critical health literacy, the function and importance of digital newspapers in creating active, conscious, questioning and conscious individuals has been tried to be revealed. According to the findings obtained in the study, the news of digital newspapers, which have the quality of informing the society about COVID-19, raising awareness, informing about the developments about health services and policies, about developing critical health literacy, health knowledge, being conscious, observing social benefit and developments in health it is seen that it contributes to the development of the ability to have knowledge and it has been determined that it remains passive in affecting the development of the skills of raising awareness about the social determinants of health, analyzing health information and creating a critical perspective.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: