| Popis: |
Olympos antik kenti Anadolu’nun güneybatısında yer alan Lykia Bölgesi’nin doğu sınırına yakın, 36 23’ 52.60, 30 28’ 34.22 enlem ve boylamlarına konumlanmaktadır. Günümüzde Antalya il sınırları içerisinde bulunan kent Antalya’ya yaklaşık 85 km. uzaklıktadır. Bir kıyı kenti olan Olympos, kentsel yerleşim tipolojisi açısından Lykia kentlerine benzerlikler göstermekle beraber, kendine özgü bir çok farklı unsuru da barındırmaktadır. Kentin içinden geçen ve yerleşimi ikiye ayıran Göksu, Lykia kentleri arasında Olympos’a özgün kimliğini sunan ilk öğe olarak sayılabilir. Ayrıca, topografik yapının zorlamasıyla hem kıyı hem de yamaç kenti yerleşim özelliklerşi taşıyan kent, plânlamacılık açısından da farklı özellikler taşımaktadır. Lykia tarihi açısından önemli figürlerin yaşadığı bir kent olan Olympos, şimdilik Helenistik döneme kadar inen bir kronolojiye sahiptir. Yerleşimin kronolojisindeki üst sınır ise, bu güne kadar elde edilen yazılı ve arkeolojik verilere dayalı olarak M.S 7. yüzyılın ortalarına kadar uzanmaktadır. Olympos kent dokusu ve mimarî geleneğin Roma’dan Bizans’ doğru evrilmesi sürecine doğrudan ışık tutan bir yapıya sahiptir. Ayrıca, başkent dışında, yani taşrada yer alan yapılaşma sürecine ve kentleşme ilkelerine de güçlü veriler sunmaktadır. Elde edilen veriler ışığında M.S 2. yüzyıldan başlayarak, Hıristiyanlaşma sürecindeki Lykia Bölgesi kentsel yerleşim özelliklerinin Roma’dan, Bizans’a doğru dönüşüm sürecine zengin yapı repertuarı ile kaynak sağlamaktadır. Olympos neo-platonist Kilise babalarından Methodius’un yaşadığı kent olarak ünlenmiş ve erken dönemlerinde yüksek seviyedeki bir piskoposluk olarak kabul edilmiştir. 431, 458 ve 518 yıllarına tarihlenen konsil belgelerinde adı geçen Olympos, 518 yılı kayıtlarında ilk sırada bulunan Markiane ve Eudokias ile birlikte yer alsa da (Hild 2004, 9) 10. yüzyıl ve sonrasındaki belgelerde izlenememektedir. Olympos’ta karşımıza çıkan Kenobitik kuruluşlu dinsel yapı grupları, 5. ve 6. yüzyıllara tarihlenen anıtsal boyutlu kiliseler ve yazılı belgelerle birlikte Olympos’un önemli bir Hıristiyanlık merkezi olduğu anlaşılmaktadır. |
