Koske Kemengeruli's life, art and stories

Autor: İnce, Dilara Gökçe
Přispěvatelé: Türker İlter, Ferah, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dünyası Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
ISSN: 1919-1928
Popis: Koşke (Koşmuhambet) Kemengerulı (1896-1937) Alaş Hareketi içinde yer almış, Kazak millî edebiyatının önemli bir temsilcisidir. Edebî hayatına 1915’te yazdığı ve dönemin önemli basın organlarında yayımladığı şiirleriyle başlamış, ardından edebiyatın hikâye, tiyatro, makale, eleştiri, araştırma yazısı gibi çeşitli türlerinde eserler vermiştir. Yazar, Stalin’in aydınlara yönelik yürüttüğü “Kızıl Kırgın”da 1937 yılında hayatını kaybetmiştir. 1930’lu yıllardaki aydın tasfiyesinden etkilenen diğer yazarlar gibi eserleri yasaklanan yazarın aklanması ancak 1957 yılında olmuştur. Koşke Kemengerulı’nın külliyatı 1965 yılında “Altın Sakina” adıyla yayımlanmıştır. Koşke Kemengerulı, diğer Alaşçı yazarlar gibi hayatı boyunca Kazak halkının aydınlanması için uğraşmış bundan dolayı da didaktik tarzda eserler vermiştir. Edebî eserlerinde gelenek ile yenileşmenin izlerini barındıran yazar, Kazak kültürüne, tarihine ve diline önem vermiştir. 1919-1928 yılları arasında kaleme aldığı hikâyelerinde dönemin edebî akımı olan sosyalist gerçekliğe uymuş, bu doğrultuda Sovyet Hükümeti’nin yazarlar için belirlediği ortak konular dâhilinde eserler vermiştir. Hikâyelerinde, Çarlık Hükümeti’nin ve Beyaz Ordu’nun sömürgecilik faaliyetleri, toplumdaki zengin-fakir ayrımı, kadın-erkek eşitsizliği, çıkar ilişkileri, dinin kötüye kullanılması, eğitim, cehalet gibi konular ön plandadır. Koşke Kemengerulı, hikâye türündeki eserlerinde dili yoğun söz sanatlarıyla kullanmış, zengin bir anlatım tercih etmiştir. Yazar, çevre ve insan betimlemelerine ayrıca önem vermiştir. Abay’ın yolundan giden Koşke Kemengerulı, doğa ile insan paralelliğini eserlerinde işlemiştir. Hikâyelerinde doğa, insanın yaşadığı duygu durumuna iştirak etmiş; hareketlenmiş ya da durağanlaşmıştır. Halkın kültürel ve sosyal hayatından izlere sık sık rastladığımız hikâyeleri oldukça başarılıdır.
Koşke (Koşmuhambet) Kemengerulı is an important representative of Kazakh national literature, who took part in the Alaş Movement. He started his literary life with poems that published in the important press organs of the period in 1915, and then he wrote works in various genres of literature such as stories, plays, articles, criticisms and research articles. The author died in 1937 in the repressia directed by Stalin against the intellectuals. Like other writers who were affected by the purge of the intelligentsia of society in the 1930s, the author, whose works were banned, was acquitted only in 1957. Koşke Kemengerulı's collection of works was published in 1965 under the name "Golden Sakina". Koşke Kemengerulı, like other Alaş writers, worked for the enlightenment of the Kazakh people throughout his life, therefore he produced works in didactic style. The author, who has the traces of tradition and innovation in his literary works, gave importance to Kazakh culture, history and language. In his stories he wrote between 1919-1928, he conformed to the socialist reality of the period, and in this direction, he touched on the common theme determined by the Soviet Government for writers. In his stories, he dealt with the colonial activities of the Tsarist Government and the White Army, the distinction between rich and poor, women's inequality, relations of interest, abuse of religion, education and illiteracy. Koşke Kemengerulı, prefered to use intense rhetoric and rich narrative language in his works of story type. The author also gave importance to the environment and human descriptions. Koşke Kemengerulı, who followed the path of Abay, mentioned the parallelism of nature and human in his works. In his stories, nature become active or stagnant according to people’s feelings. His stories, of which we frequently see traces of the cultural and social life of the people, are quite successful.
Databáze: OpenAIRE