| Popis: |
1683 Viyana bozgunu gerek Osmanlı İmparatorluğu gerekse Avrupa için çok önemli sonuçlar doğurmuş bir olaydır. Hristiyan devletlerin orduları kazanılan bu zaferin ardından Türkleri doğuya sürmek gayesiyle Osmanlı kalelerine saldırdılar. 1683’ü izleyen yıllarda Orta Avrupa’da pek çok Osmanlı kaleleri düşer önemli müstahkem mevkiler ve topraklar el değiştirir. Osmanlı orduları 1699 Karlofça Antlaşmasına kadar Avusturyalılar Lehler, Venedikliler ve Ruslarla dört cephede savaşmak zorunda kalır. Avrupa’nın ortalarına kadar ilerlemiş ve hükmetmiş Osmanlılar böylece geri çekilmeye başlar. Üç kıtaya yayılmış olan İmparatorluk artık inişe geçmiştir. Genel Durum: Kanuni Sultan Süleyman döneminden beri imparatorluğun en önemli sorunu Habsburglara karşı Orta Avrupa olmuştur. Habsburglar Avrupa’nın en köklü ve en prestijli bir hanedanıydı. Avusturya, Reform’dan sonra bile Batı Avrupa nüfusunun 2/3’ünü teşkil eden Katolik mezhebine mensup oldukları gibi aynı zamanda Katolizm’in en büyük savunucusu konumundaydı. Tuna’nın geçtiği Macar ovası doğuda ve kuzeyde Karpatlar, batıda Alpler, güneyde Sırp - Bosna dağ zinciriyle tam bir havza manzarası gösterir. Tuna bu havzaya Karpatlar’la Alpler’in yaklaştığı noktada, Viyana önünden girer ve Belgrad’dan biraz ileride Demir-Kapı’dan çıkar. Havzanın kapıları doğuda, Belgrad üzerinden Balkanlar’ın içine götüren Morava Vadisi, batıda Viyana’dır. Osmanlılar tarafından Mohaç’ta yıkılan Macaristan Krallığı işte bu jeopolitik birlik içine yerleşmişti. Kanuni’nin fütuhatı ile bu birlik üçe bölündü: Ortadaki zengin ova doğrudan doğruya Osmanlı idaresi altına geçti. Doğu kısmı zaten eskiden beri özerk olan Erdel, Osmanlılara bağımlı, Protestan bir beylik halini aldı. Batıda, Karpatlar’dan Adriyatik Denizi’ne kadar bir toprak şeridi Habsburgların elinde kaldı. |
