ИЗОБРАЖЕНИЕ ИНВАЛИДНОСТИ В РУССКОЯЗЫЧНЫХ ПОДРОСТКОВЫХ РОМАНАХ

Autor: Alho, Anna
Přispěvatelé: Informaatioteknologian ja viestinnän tiedekunta - Faculty of Information Technology and Communication Sciences, Tampere University
Jazyk: ruština
Rok vydání: 2023
Předmět:
Popis: В последние годы исследования инвалидности становятся всё более популярной областью академических исследований. Исследования инвалидности также распространились на литературные исследования. Инвалидность, её описания и значения в художественных произведениях изучаются всё больше и больше. В этой магистерской работе я сосредоточусь на русскоязычной подростковой литературе, которая ещё сравнительно мало изучена с инвалиднотематической точки зрения. Я подхожу к этой теме, изучая два романа подростковой русскоязычной литературы: Костя плюс Ника Тамары Крюковой и Класс коррекции Екатерины Мурашовой. В своей диссертации я стремлюсь ответить на следующие исследовательские вопросы: Каковы описания инвалидности в анализируемых нами романах? Как конструируются понятия инвалидности в нарративе романов? Кроме того, я спрашиваю, какое значение имеет гендер в описаниях инвалидности в романах. Отправной точкой исследования является предположение, что в романах можно найти описания инвалидности, которые в основном выкристаллизовываются в двух очень разных перспективах. Эта часть гипотезы основана на предположении, что в литературе тема инвалидности часто выступает инструментом диалога между двумя разными точками зрения. Между этими точками зрения или моделями часто возникает оппозиция. Я также предполагаю, что эти модели создаются в текстах через персонажей, через их повествование, и что женский гендер главных героев-инвалидов важен в создании описания инвалидности. В теоретической части я знакомлюсь с теориями инвалидности, рассказывая о том, что подразумевается под понятием инвалидность, как понимается инвалидность в российской культуре и обществе, а также о том, какие изменения произошли в области исследований инвалидности. Я также представляю теории подростковой литературы и инвалидности в целом как области литературы. В конце теоретического раздела я коснусь гендерных теорий, подчеркнув свой тезис о женском гендере и его исследованиях. Я искала ответы на свои вопросы с помощью нарративного анализа и медленного чтения. Медленное чтение предоставляет универсальные инструменты для анализа. Фокализация и нарратор как более точные субпонятия дают ключи к анализу нарратива. На основании проведенного исследования можно констатировать, что описания инвалидности можно встретить в русскоязычной подростковой литературе. Эти описания обычно делятся на две разные группы, которые находятся в диалоге друг с другом. При ближайшем рассмотрении и анализе видно, что перспективы создаются через повествование романов. В своих собственных повествованиях персонажи привносят в тексты описания инвалидности и точки зрения на саму инвалидность. Когда в самом повествовании помещаются несколько нарраторов, возникают диалоги между разными точками зрения, а вместе с тем и противостояние. Однако можно наблюдать и различия. Перспективы могут быть подчеркнуты по-разному между работами, одна перспектива доминирует в другой работе, чем при просмотре другой работы. Анализ также показывает, что гендер играет роль в создании описаний инвалидности. Делая главного героя с инвалидностью женщиной, можно подчеркнуть слабую позицию человека с инвалидностью и в то же время сильно повлиять на то, какой образ инвалида передается. Vammaistutkimuksesta on viime vuosina tullut yhä suositumpi akateeminen tutkimusala. Vammaistutkimus on levinnyt myös kirjallisuudentutkimuksen puolelle. Vammaisuutta, sen kuvauksia ja merkityksiä kaunokirjallisissa teoksissa tutkitaan yhä enemmän. Tässä pro gradu -tutkielmassa pureudun venäjänkieliseen nuortenkirjallisuuteen, jota on vammaistemaattisesta näkökulmasta tutkittu vielä verrattain vähän. Lähestyn aihetta tutkimalla kahta venäjänkielistä nuortenkirjallisuuden romaania, Tamara Krjukovan teosta Kostja plus Nika (Kostja ja Nika) sekä Ekaterina Murasovan teosta Klass korrektsii (Korjausluokka). Pyrin vastaamaan opinnäytetyössäni seuraaviin tutkimuskysymyksiin: Minkälaisia vammaisuuden kuvauksia analysoimani romaanit tarjoavat? Miten vammaisuus -käsite muodostuu romaanien kerronnoissa? Lisäksi kysyn, minkälainen merkitys sukupuolella on romaanien vammaisuuskuvauksissa. Tutkimuksen lähtökohtana toimii olettamus siitä, että romaaneista voidaan löytää vammaisuuden kuvauksia, jotka pääasiassa kiteytyvät kahteen hyvin erilaiseen näkökulmaan. Tämä hypoteesin osa perustuu siihen olettamukseen, että kirjallisuudessa vammaisuusteema toimii usein kahden eri näkökulman välisen dialogin välineenä. Oletan myös, että nämä näkökulmat syntyvät romaanien kerronnassa henkilöhahmojen kautta ja, että vammaisten päähenkilöiden naissukupuolella on merkitys vammaisuuden kuvauksessa. Teoriaosuudessa tutustun vammaisuuden teorioihin käymällä läpi mitä vammaisuus -käsitteellä tarkoitetaan, miten vammaisuus ymmärretään venäläisessä kulttuurissa ja yhteiskunnassa sekä mitä vammaistutkimuksen saralla on tapahtunut. Esittelen myös nuortenkirjallisuuden teorioita, ja vammaisuutta yleisesti kirjallisuuden kentällä. Teoriaosuuden lopussa pureudun sukupuolenteorioihin painottaen opinnäytetyötäni naissukupuoleen ja sen tutkimukseen. Vastauksia asettamiini kysymyksiini etsin kerronnan analyysin sekä lähiluvun keinoin. Lähiluku antaa monipuoliset välineet analyysin tekemiselle. Fokalisaatio ja kertoja tarkempina alakäsitteinä antavat avaimet kerronnan analyysille. Tutkimuksen perusteella voidaan todeta, että venäjänkielisestä nuortenkirjallisuudesta löytyy vammaisuuden kuvauksia. Nämä kuvaukset jakaantuvat pääsääntöisesti kahteen eri ryhmään, jotka ovat dialogissa keskenään. Tarkempi tutkiminen ja analysointi osoittaa, että näkökulmat syntyvät romaanien kerronnan kautta. Henkilöhahmot tuovat omalla kerronnallaan teksteihin vammaisuuden kuvauksia ja näkökulmia itse vammaisuuteen. Useamman kertojan asettuessa itse kerrontaan, syntyy dialogeja eri näkökulmien välille ja samalla myös vastakkainasettelua. Eroja voidaan kuitenkin myös havaita. Näkökulmat voivat painottua teosten välillä eri tavoin, toisen näkökulman ollessa vallitsevampi toisessa teoksessa kuin tarkasteltaessa toista teosta. Analyysi osoittaa myös, että sukupuolella on merkityksensä vammaisuuden kuvauksien synnyssä. Asettamalla vammainen päähenkilö naissukupuoliseksi, voidaan korostaa vammaisen heikkoa asemaa ja samalla vaikuttaa vahvasti siihen, minkälainen kuva vammaisuudesta välittyy.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: