| Popis: |
Covid-19 salgını, ticaret ve turizm merkezleri başta olmak üzere dünyanın tamamına hızla yayıldı. Bu salgın tüm dünyaya korku salarak hem bireysel yaşamı hem de küresel ekonomik faaliyeti olumsuz etkiledi. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) raporunda, insanların birbirileriyle daha çok etkileşimde bulunduğu ortamlarda Covid-19 virüsünün daha hızlı yayıldığı ifade edilerek alınması gereken tedbirler tavsiye edildi. WHO'nun tavsiyeleri doğrultusunda dolayı insan etkileşiminin azalması, ekonominin yavaşlamasına neden oldu. Dolayısıyla insan etkileşiminin yoğun olduğu sektörler başta olmak üzere, ekonomik faaliyet gösteren tüm sektörler alarm durumuna geçti. İnsan etkileşiminin yoğun olması nedeniyle virüsün yayılma hızını artıran sektörler arasından riskli sektörlerden birinin de turizm ve konaklama sektörü olduğu söylenebilir. Hükümetlerin önerdiği tedbirler kapsamında, söz konusu işletmeler ekonomik faaliyetlerini devam ettirebilmek için yeni uygulamalara uyum sağlamaya çalıştılar. Pandemi döneminde alt ve orta düzey yönetim personelinin örgütsel destek ve iş güvencesi algıları göz önüne alınarak işletmelerin Covid-19'a verdiği tepkilerin söz konusu personelin örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisini araştırmak amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Bu amaçla Türkiye'de Covid-19 pandemisi döneminde faaliyet gösteren turizm ve konaklama işletmeleri çalışmanın evreni kabul edilerek basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle 663 işletme çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Online anket uygulaması ile katılımcılardan elde edilen veriler kullanılarak SPSS Statistics 26 paket programı vasıtasıyla frekans analizi, güvenilirlik analizi ve faktör analizi yapılmıştır. Literatüre dayanarak bir yapısal eşitlik modeli önerilmiştir. İşletmelerin Covid-19'a verdiği tepki, algılanan iş güvencesi, örgütsel destek ve örgütsel bağlılığı ölçmek için uluslararası güvenilirliği ve geçerliliği kanıtlanmış ölçekler kullanılmıştır. Önerilen modelin uyum iyiliği indeksleri incelenmiş, söz konusu indekslerin kabul edilebilir aralıkta olduğu tespit edilmiştir. Modelde yer alan değişkenler arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkileri ifade eden hipotezler sınanmış, söz konusu değişkenlerin etkileri anlamlı bulunarak hipotezlerin tamamı kabul edilmiştir. Algılanan iş güvencesinin ve örgütsel desteğin birlikte aracı değişkenler olarak kullanıldığı işletmelerin Covid-19'a verdiği tepki ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkide, söz konusu değişkenlerin tam aracılık etkisinin olduğu; diğer aracılık testlerinde ise aracı değişkenlerin kısmi aracılık etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Pandemi döneminde çalışanlar için iş güvencesi ve örgütsel desteğin önemi dafa fazla artmaktadır. Söz konusu algıları yüksek olan alt ve orta düzey yönetim personelinin hem pandemi döneminde hem de pandemi sonrası dönemde işletmeye olan bağlılıkları artacaktır. İşletmeler, yaşanan her krize uygun tedbirler alarak faaliyetlerini devam ettirebilirler. Krizlere verilen tepkiler kriz türüne göre farklılık gösterse de, söz konusu personel iş güvencesi ve örgütsel destek endişelerini her krizde yaşamaktadır. Dolayısıyla işletmelerin sadece Covid-19 pandemisi döneminde değil, tüm krizlerde yönetim personelinin söz konusu endişelerini gidererek işletmeye bağlılıklarını arttıracak uygulamalara öncelik vermesi önerilmektedir. |
