| Popis: |
Kars, Ardahan ve Batum Sancakları 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi sonucunda savaş tazminatı olarak Rusya’ya bırakılmıştır. 1914 yılının son aylarında Osmanlı Devleti’nin Rusya’ya karşı Doğu’da (Kafkasya’da) bir cephe açması, 37 yıldır Rus idaresi altında yaşayan bölge Müslümanlarında bağımsızlık umudunu doğurmuştur. 1914 yılının Aralık ayında başlayan Sarıkamış Harekâtı kısa zamanda felaketle sonuçlanmıştır. Sarıkamış Harekâtı başarısızlıkla sonlanıp Osmanlı Ordusu’nun 1915 yılının ocak ayında geriye çekilmesiyle, Kars, Ardahan ve Oltu gibi yerleri yeniden ele geçiren Rus birlikleri bölgede yaşayan Müslüman halka karşı büyük bir katliam hareketine girmiştir. Bölgeyi kaybetme korkusuyla hareket eden Rus ordusu savaş hukukunu hiçe sayarak yaralı-hasta Osmanlı askerlerini ve sivil halkı katletmeye başlamıştır. Çengelli (Havdos)-Vişneli (Sırdasor) köylerine gelen Rus askerleri burada 5 yaralı-hasta Türk askerini, köy halkından da 52 erkeği öldürmüştür. 18 kişi de Rusya içlerine esir kamplarına gönderilmiş bu kişilerin 14’ü esir kamplarında hayatını kaybetmiştir. Esir kamplarında ölenlerle birlikte toplamda 70’ten fazla kişi hayatını kaybetmiştir. Sözlü tarih çalışması yapılarak incelenen bu olay Rus ordusunun 1915 yılının ocak ve nisan ayları arasında bölgede gerçekleştirdiği savaş suçlarının küçük bir parçasını ortaya koymaktadır. |
