Popis: |
YÖK ID: 667751 Beylikler döneminden Osmanlıya uzanan süreçte Çorum şehrinin tarihini ele almak özellikle beylikler dönemindeki kaynakların sınırlı oluşundan dolayı oldukça zordur. Bununla birlikte kentin Orta Çağ tarihine yönelik sınırlı sayıda araştırmanın yapılmış olması da bu zorluğu arttırmıştır. Yine de kronikler, seyahatnameler, menkıbeler, nümizmatik eserler ve son olarak Osmanlı Arşiv vesikaları incelenerek bu alandaki eksiklikler giderilmeye çalışılmıştır. Danişmendliler ile birlikte Türk hâkimiyetine giren şehir sırasıyla Selçuklular, İlhanlılar, Eretna Beyliği, Kadı Burhaneddin Beyliği ve Osmanlıların egemenliği altına girmiştir. Burada ilk olarak beylikler dönemi incelendikten sonra Osmanlı hâkimiyetinin şehirde kurulması ele alınmaktadır. Beylikler döneminde özellikle siyasi tarihini açıkladığımız Çorum şehrinin, Osmanlı döneminde tutulan arşiv vesikaları sayesinde sosyal, kültürel, idari ve ekonomik yönlerine de değinme imkanı olmuştur. Sonuç olarak bu çalışma Türk hâkimiyetiyle birlikte başlayan dönemden, Osmanlı Devleti'nin ilk hâkimiyet dönemlerine kadar geçen yaklaşık dört asırlık süreci incelemektedir. Dealing with the history of the city of Çorum during the period from the principalities to the Ottoman period was very difficult, especially due to the limited resources in the period of the principalities. However, the limited number of studies on the medieval history of the city has increased this difficulty even more. Nevertheless, chronicles, travel boks, legends, numismatic Works and finally Ottoman Archive documents were examined and the deficiencies in this field were tried to be eliminated. The city, which came under Turkish rule with the Danishmends, was under the rule of Seljuks, Ilkhanians, Eretna Principality, Kadı Burhaneddin Ahmed Principality, and Ottomans, respectively. Here firstly, the establishment of Ottoman rule in the city after examining the period of principalities is discussed. We had the opportunity to touch upon the social, cultural, administrative and economic aspects of the city of Çorum, whose political history was explained in the period of Principalities, thanks to archive documents kept in the Ottoman period. As a result, this study examines the four centuries-old period from the period that started with the Turkish domination to the first rule of the Ottoman Empire. İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET -- i ABSTRACT -- ii İÇİNDEKİLER -- iii TABLOLAR DİZİNİ -- vı RESİMLER DİZİNİ -- vıı SİMGELER VE KISALTMALAR -- vııı ÖN SÖZ -- ıx GİRİŞ -- 1 BİRİNCİ BÖLÜM BEYLİKLER DÖNEMİNDE ÇORUM ŞEHRİ 1.1. DANİŞMENDLİLER BEYLİĞİ -- 12 1.2. BABAİLER İSYANI ve ÇORUM ŞEHRİ -- 16 1.2.1. Elvan Çelebi Zaviyesi -- 18 1.3. ERETNA BEYLİĞİ -- 19 1.3.1. Gıyaseddin Mehmed Bey ve Çorum Darplı Sikkesi -- 23 1.4. KADI BURHANEDDİN AHMED BEYLİĞİ -- 25 iv İKİNCİ BÖLÜM OSMANLI DEVLETİ DÖNEMİNDE ÇORUM ŞEHRİ 2.1. TİMUR DEVLETİ DÖNEMİ ÇORUM VE ÇEVRESİNİN SİYASİ TARİHİ -- 30 2.2. OSMANLI DEVLETİ DÖNEMİ ÇORUM VE ÇEVRESİNİN SİYASİ TARİHİ -- 33 2.2.1. Mehmed Çelebi Dönemi -- 33 2.2.2. II. Murad Dönemi -- 35 2.2.3. Osmanlı – Safevi Mücadelesinin Çorum Şehrine Etkisi -- 38 2.3. OSMANLI DEVLETİ DÖNEMİ ÇORUM ŞEHRİ’NİN İDARİ, SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI -- 39 2.3.1. Çorum Şehrinin İdari Yapısı -- 40 2.3.1.1. Malikane – Divani Sistemi -- 41 2.3.1.2. Çorum Şehrinin İdari Kadrosu -- 44 2.3.2. 1455/56 Tarihli Maliyeden Müdevver 00354 Numaralı Deftere Göre Çorum Şehrine Bağlı Cemaatler, Karyeler, Mezralar -- 47 2.3.2.1. Cemaatler -- 47 2.3.2.2. Karyeler -- 51 2.3.2.3. Mezralar -- 53 2.3.3. Çorum Şehri Sosyal Yapı -- 55 2.3.3.1. Nüfus -- 55 2.3.4. Çorum Şehri Ekonomik Yapı -- 59 2.3.4.1. Çorum Şehri Yol Güzergahları -- 59 2.3.4.2. Ekonomik Yapı -- 60 2.3.4.3. Dericilik -- 62 2.3.4.4. Dokumacılık -- 63 2.3.4.5. Bakırcılık ve Demircilik -- 64 2.3.4.6. Boyamacılık -- 65 2.3.4.7. Tarımsal Faaliyetler -- 66 v ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇORUM’DA YAPISAL UNSURLAR VE OĞUZ BOYLARI 3.1. HIDIRLIK -- 70 3.1.1. Çorum Hıdırlığı -- 71 3.2. ULU CAMİ -- 72 3.2.1. Çorum Ulu Cami -- 73 3.3. KALE -- 74 3.3.1. Çorum Kalesi -- 74 3.4. VAKIF SİSTEMİ -- 75 3.4.1. Rum Eyaleti’nde Osmanlı Dönemi Vakıf Sistemi -- 76 3.4.2. 387 Numaralı Muhasebe-i Vilayet-i Karaman ve Rum Defteri (937/1530)’ne Göre Çorum Şehrine Bağlı Vakıflar -- 78 3.5. ÇORUM ŞEHRİNDE YAŞAYAN OĞUZ BOYLARI -- 84 3.5.1. Çorum Şehrinde Oğuz Boylarına Ait Yer İsimleri -- 85 SONUÇ -- 88 KAYNAKÇA -- 90 |