| Popis: |
İslam siyaset düşüncesi bağlamında yapılan araştırmalar içinde üzerinde en az çalışma yapılan alan tasavvuftur. İlgili literatüre katkıda bulunmak amacıyla hazırladığımız bu çalışma Mermûzât-ı Esedî Der Mezmûrât-ı Dâvûdî adında müstakil bir siyasetnâme kaleme alan Kübrevî şeyhi Necmeddîn-i Dâye’nin (654/1256) siyasete dair görüşlerini incelemek için hazırlanmıştır. Çalışmamız giriş ve sonuç bölümleri dışında iki bölümden oluşmaktadır. Necmeddîn-i Dâye’nin Siyasete Dair Görüşlerini Oluşturan Etkenler başlığını taşıyan bölümde Dâye’nin yaşadığı dönemdeki tasavvuf-siyaset münasebetlerine değinilmiş, ardından siyasete dair görüşlerinin oluşmasını etkileyen hayat hikayesine, siyaset bağlamında incelenebilecek eserlerine ve Osmanlıdaki çevirilerine yer verilmiştir. Necmeddîn-i Dâye’nin Siyasete Dair Görüşleri başlıklı sonraki bölümde ise Dâye’nin siyasete dair görüşleri mebde’-meâş-meâd olmak üzere üç kategoride incelenmiştir. Mebde’ bölümünde Dâye’nin siyasete dair görüşlerini etkileyen ontolojik ve epistemolojik temelleri; meâş bölümünde Dâye’de devlet, yönetici ve toplum oluşumları; son olarak meâd bölümünde Dâye’nin toplumsal akıbeti nasıl işlediği incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise Dâye’nin görüşleri üzeri ve özellikle Mermûzât’ında kullandığı metot ve üslup dikkate alınarak bir siyasetnâme metnini “sûfî” kılan unsurların neler olduğuna dair tespitlerde bulunulmuştur. Bu çalışma sonucu Mermûzât’ın müstakil bir sûfî siyasetnâme olduğu kanaatine ulaşıldığı gibi daha önce Dâye’nin ulaşılamadığı eserler hakkındaki birtakım yanlış bilgileri ilgili yazmalara ulaşmak suretiyle düzeltilmiştir. Sufism is a significantly under-researched area within the literature on Islamic political thought. Aiming to contribute to the relevant body of scholarship, this study examines the views of Kubrawî sheikh Najmuddîn Dâya (654/1256), who wrote an independent siyāsatnāma entitled Marmûzât-i Asadî der Mazmûrât-i Dâvûdî. Our study consists of two chapters apart from the introduction and conclusion. The chapter titled Factors Forming Najmuddîn Dâya's Views on Politics looks at the relationship between Sufism and politics during the period Dâya lived in and then provides an account of his life which is fundamental to understand the formation of his political views. The remaining part of the chapter analyzes his works and their Ottoman translations that can be considered within the context of politics. In the next chapter, titled Najmuddîn Dâya's Views on Politics, I scrutinize Dâya's views on politics in three categories as mabda', maash and maad. In the section on mabda', I delve into Dâya's ontological and epistemological foundations affecting his views on politics; whereas the section of maash focuses on the ideas about the state, the governor, and social formations in Dâya’s thought. Finally, in the maad section, I discuss how Dâya handles the issue of social aftermath in his work. In the conclusion, I identify features that make a siyāsatnāma work "sûfî" by considering Dâya's views along with the method and style that he used in his Mermûzât. As a result of this study, I argue that Mermûzât is an independent sûfî siyāsatnāma. My examination of the extant manuscripts of the relevant work also proposes some corrections to a number of misinformation about Dâya’s works. |
