| Popis: |
Sigara içen yetişkinlerin çoğu ergenlik döneminde başlamıştır, bu yaşta başlayanlar ise sigarayı bırakmakta daha fazla sorun yaşamaya eğilimlidir. Çocukluk ve ergenlik yıllarında sigara içmek, solunum ve akciğer sorunları gibi ciddi sağlık sorunlarının yanı sıra fiziksel uygunluk kaybı ile ilişkilidir. Küresel olarak, 15 ve üzeri yaştaki 1,3 milyar kişi sigara içmekte olup, sigaraya bağlı hastalıklarla ilgili küresel ve yerel harcamalar sırasıyla 467 milyar dolar ve 25 milyar dolar bulmuştur. Bu bağlamda bu tez çalışması, Türkiye'de ergenlerin sigara içme davranışlarını yordayan aile, kişisel ve sosyal risk faktörlerini araştırmaya hedeflemiştir. Çalışma özellikle, çocuk-ebeveyn ilişkileri, ebeveynlerin eğitim düzeyi, akademik başarı algısı, akran ilişki baskıları, öğretmen-öğrenci ilişkileri, cinsiyet ve bunların ergen içiciliği ile ilişkisini incelemek için, Bağcılar'da Anadolu lisesi, İmam Hatip lisesi ve Meslek Lisesi'nden 751 lise öğrencisi arasından 2019 yılında toplanan bir arşiv kullanılmıştır. İlgi değişkenleri analiz etmek için Spearman korelasyon katsayısı ve ki-kare bağımsızlık testi kullanıldı. Tüm değişkenler arasında, sonuçlar çocuk-ebeveyn ilişkileri, akademik başarı, öğretmen-öğrenci ilişkileri, akran ilişkileri, cinsiyet ve ergen sigara içmesi arasında bir ilişki buldu. Daha belirgin olarak, çocuk-anne ilişkileri ve akademik başarı algısı, meslek lisesinde ergen sigara içme ile ilişkili bulunurken, İmam Hatip lisesinde öğretmen-öğrenci ilişkileri ve cinsiyet ergen sigara içme ile ilişkili bulunmuştur. Anadolu lisesinde ergen sigara içimi ile ilişkili bulunan tek değişken akran ilişkileri baskıları olduğu anlaşılmıştır. Most adult smokers started smoking during adolescence and those who started at that age are more prone to have trouble quitting. Smoking during childhood and teenage years is associated with serious health problems, such as respiratory and lung issues, as well as a loss of physical fitness. Globally, 1.3 billion aged 15 and above are smokers, and the global and local expenditure associated with smoking-related illness amount to $467 billion and $25 billion respectively. Against this background, the thesis is concerned with investigating family, personal and social risk factors that predict adolescent smoking behaviors in Turkey. Specifically, to investigated child-parent relationships, educational level of parents, perception of academic success, peer relationships pressures, teacher-student relationships, gender, and their association with adolescent smoking using an archive that was collected in 2019 among 751 high school students from Anadolu high school, Imam Hatip high school and Vocational high school in Bağcılar. The Spearman correlation coefficient and the chi-square test of independence were conducted to analyze the variables of interest. Of all the variables of interest, the results found an association between child-parent relationships, academic success, teacher-student relationships, peer relationships, gender, and adolescent smoking. More specifically, child-mother relationships and perception of academic success were found to be associated with adolescent smoking in vocational high school, whereas teacher-student relationships, and gender were found to be associated with adolescent smoking in Imam Hatip high school. In Anadolu high school, the only variable that was found to be associated with adolescent smoking was peer relationships pressures. |
