| Popis: |
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi -- Kaynakça var. ÖZET Makro ekonomilerin temel taşı olan aile şirketlerinin büyük çoğunluğunun ömrü kurucu liderin yönetimi ile sınırlı kalmaktadır. Aile işletmelerinin 3’te 2’si ikinci nesle devir sürecinde başarılı olamamaktadır. Aile ve işletme gibi zıt karakterdeki yapıların aynı çatı altında hayatta kalma çabası ve bu kadar karmaşık bir sistemde ekonomik ve sosyal sermaye üretmesi araştırmacıların ilgisini sıklıkla çekmektedir. Son altmış sene içinde aile işletmeleri birçok yönden incelenmiş ve kendi literatürünü oluşturmuştur. İlgi çekici bir başka durum ise yapılan onca çalışmaya rağmen son altmış senede devir başarı oranında değişme görülmemektedir. Literatürde bu durumun temel nedeni olarak devir planlaması yapılmaması ve işletmelerin devir sürecine hazırlıksız yakalanması gösterilmektedir. Devir planlaması aile şirketleri literatüründe en sık işlenen konulardan biri olmasına ve nesiller boyu sürdürülebilirliğin anahtarı olmasına rağmen pratikte aile şirketi liderleri tarafından göz ardı edilmektedir. Araştırmamız devir planlamasında en büyük role sahip aile şirketi liderlerinin aile şirketine olan bağlılığının devir planlamasının resmiyet seviyesine ne derece etki ettiğini incelemektedir. Örgütsel bağlılığı aile işletmeleri düzleminde inceleyen çalışmalar çoğunlukla halefin bağlılığına odaklanmakta olduğundan liderin örgütsel bağlılık boyutlarının (duygusal bağlılık, devamlılık bağlılığı, normatif bağlılık) devir planlamasına etkisini incelerken hem örgütsel bağlılık hem de aile işletmeleri literatürüne katkı sağlanması amaçlanmaktadır. İstanbul ilindeki aile işletmesi liderleri gerçekleştirdiğimiz anket çalışmasına ilişkin bulgular gösteriyor ki liderin duygusal ve normatif bağlılığı devir planlamasının resmiyet seviyesini olumlu, liderlerin devamlılık bağlılığı ise olumsuz etkilemektedir. Anahtar Kelimeler: Aile şirketleri, yönetim devir planlaması, yönetici bağlılığı, örgütsel bağlılık, duygusal bağlılık, devamlılık bağlılığı, normatif bağlılık ABSTRACT Family firms play crucial role in macro economies yet have a short lifespan limited with the founder leader’s management timeline. 2 out of 3 will not pass to the second generation. Researchers wonder how two opposite characteristic concepts such as family and business can survive together under the roof of family business and build a wealth in such a complex environment. Over the past 60 years family businesses have been researched in many directions and come to a place to build its own literature. It is also interesting that despite all the research and knowledge in the past sixty years the succession survival ratio did not alter. Scholars agree that the main reason is lack of an appropriate succession planning and getting caught on unprepared succession process. Succession planning is the one of the most popular topics in family firm literature and the key to the intergenerational sustainability but in practice it has been mostly neglected by family firm leaders. This dissertation is looking into the incumbent leader’s commitment to the family firm and its effect on formalization of the succession planning. Organizational commitment research mostly focuses on the dimension of successor’s commitment (affective, continuance and normative commitment) in family business literature. Playing a critical role in succession planning process researching incumbent leader’s commitment and effects on succession planning expect to contribute organizational commitment and family firm literature. Conducting a survey with family firm leaders in İstanbul, findings show that affective and normative commitment is positively, and continuance commitment is negatively associated with succession planning. Keywords: family-owned business, succession planning, incumbent’s commitment, organizational commitment, affective commitment, continuance commitment, normative commitment, İÇİNDEKİLER ÖZET. iii ABSTRACT. iv İÇİNDEKİLER . v TEŞEKKÜR . vii ŞEKİLLER DİZİNİ. viii TABLOLAR DİZİNİ. ix KISALTMALAR . x GİRİŞ . 1 1. AİLE İŞLETMELERİ ve DEVİR SÜRECİ İLE İLGİLİ KAVRAMSAL ÇERÇEVE. 4 1. 1. Aile İşletmesi Tanımı . 5 1. 2. Aile İşletmelerinin Özellikleri. 5 1. 3. Aile İşletmelerinin Önemi . 8 1. 4. Aile İşletmelerinde Sürdürülebilirlik. 10 1. 5. Aile İşletmelerinde Yönetimin Devri . 11 1. 5. 1. Devir Sürecinde Liderin (Selefin) Rolü . 12 1. 5. 2. Devir Sürecinde Halefin Rolü. 14 1. 5. 3. Devir Sürecinde Ailenin Rolü. 16 1. 5. 4. Devir Sürecinde İşletme. 17 1. 6. Aile İşletmelerinde Devir Planlaması. 17 1. 7. Devir Sürecinin Önündeki Engeller . 19 2. AİLE İŞLETMELERİNDE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK. 21 2. 1. Örgütsel Bağlılık Tanımı. 21 2. 2. Örgütsel Bağlılık Yaklaşımları. 23 2. 3. Allen ve Meyer’in Örgütsel Bağlılık Modeli . 25 2. 4. Aile İşletmeleri Literatüründe Örgütsel Bağlılık Araştırmaları . 26 2. 5. Aile Şirketi Liderinin Örgütsel Bağlılık Boyutları. 29 2. 5. 1. Liderin Duygusal Bağlılığı. 30 2. 5. 2. Liderin Devamlılık Bağlılığı. 31 2. 5. 3. Liderin Normatif Bağlılığı . 32 3. DEVİR PLANLAMASI ve LİDERİN ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ . 34 3. 1. Araştırmanın Amacı, Modeli ve Hipotezler. 34 3. 2. Araştırmanın Örneklemi. 36 3. 3. Araştırmada Kullanılan Ölçekler ve Veri Analizleri. 38 3. 4. Demografik Verilerin Analizleri . 39 3. 5. Tanımlayıcı İstatistikler. 42 3. 6. Faktör Analizleri. 45 3. 7. Güvenilirlik Analizi. 47 3. 8. Korelasyon Analizi. 48 3. 9. Regresyon Analizi . 49 3. 10. Bulguların Değerlendirilmesi . 50 SONUÇ. 53 KAYNAKÇA . 56 EKLER. 67 |
