| Popis: |
Hadis isnad ve metinlerinin doğru bir şekilde aktarılmasındaki en önemli hususlardan biri ifadelerin yazımında bir hata vuku bulmamasıdır. Bu amaçla muhaddislerin hadis metinlerinde ve râvi isimlerindeki hatalara dair bir farkındalık oluşturmaya ve eser telifi ile hataları asgariye indirmeye çalıştıkları görülmektedir. Hadis tashîfât literatürüne dair çalışmaların en önemli örneklerinin ise IV./X. asırda verildiği görülmektedir. Bu çalışmada hadis tashîfât edebiyatının IV./X. asırdaki gelişiminin gerekçeleri dönemsel ve bölgesel olarak incelenmeye çalışılacaktır. Gelişim sebeplerine dikkat edildiği zaman ilgili zaman diliminde eser nakillerinin etkin hale gelmesi, râvi edebiyatının gelişimi, râvîlerin niteliğindeki düşüş ve Acem bölgelerinde yaşayan Ehl-i Hadîs’in konuya dair ihtiyacının temel etkenler olarak ön plana çıktığı ifade edilebilir. Muhaddislerin Arap dili uzmanlarından eser telifine dair özel isteklerde bulunmalarının da literatürün oluşumuna etki ettiği görülmektedir. Onların bu türden bir tutum sergilemeleri aynı zamanda ilimler arası iletişimin ve yetkin olunmayan sahalara dair bir özeleştirinin varlığına işaret etmesi açısından da önem arz etmektedir. One of the most important issues for the ideal transmission of hadith texts and isnāds is that there is no error in the writing of these expressions. For this purpose, it is seen that the hadith scholars try to create an awareness about the mistakes in the hadiths and the names of the narrators and try to minimize the mistakes by writing works. The most important examples of this literature seems to have been given in IV. /X century. In this study, the reasons for the increase in the literature of hadith taṣḥīf in the IV./X century will be tried to be analyzed periodically and regionally. When the reasons for this increase are taken into consideration, it can be stated that the main factors come to the fore as the active transmission of works in the relevant period, the development of narrator literature, the decline in the profile of the narrator in this century, and the need of the Ahl al-Hadith living in the ʿAd̲j̲am regions on the subject. It is seen that the hadith scholars’ special requests from Arabic language experts for writing works also affected the formation of taṣḥīf literature. Their display of such an attitude is also important in terms of pointing out the existence of inter-scientific communication and a self-criticism about incompetent fields. |
