| Popis: |
Klasik Türk Edebiyatı, Osmanlı dönemi boyunca altı yüzyıl hüküm sürmüş Türk Edebiyatı'nın en uzun edebî dönemidir. Hayat şartlarının, düşünce dünyasının ve alfabenin değişmesinden dolayı günümüz insanının bu edebiyatı anlaması zorlaşmıştır. Klasik Türk Edebiyatı metinlerini anlama yolunda yapılan güncel çalışmalardan biri de TEBDİZ (Tarih ve Edebiyat Metinleri Bağlamlı Dizin ve İşlevsel Sözlüğü) projesidir. Murâdî Divanı'nın Bağlamlı Dizin ve İşlevsel Sözlüğü çalışması da bu proje kapsamında hazırlanmıştır. Çalışmada bütün kelime ve kelime gruplarının beyitte ifade ettiği anlamlar tespit edilmeye çalışılmış, daha sonra sözlük formatına dönüştürülmüştür. Çalışmanın bağlamlı dizin bölümü tanıkların alfabetik madde başlıkları altında toplanmasını ve divandaki kullanım sıklıklarının verilmesini; işlevsel sözlük kısmı ise sözcüklerin kullanıldıkları bağlama göre kazandıkları anlamı ifade etmektedir. Bu çalışma ile Murâdî Divanı'nda 109.856 kelime, 24. 793 kelime grubu, 659 deyim, 199 ayet, 28 hadis tespit edilmiş, 5159 madde başı ve 9956 alt madde anlamlandırılmış, şairin duygu ve düşünce dünyasını şekillendiren kavramlar incelenmiş, dönemin kültürel unsurları Murâdî'nin şiirlerine yansıdığı ölçüde ifade edilmiştir. Böylelikle özelde Murâdî şiirlerinin genelde ise Klasik Türk Edebiyatı'nın anlaşılabilir kılınması amaçlanmıştır. Classical Turkish Literature is the longest period of Turkish Literature during 600 years long Ottoman era. Due to the changes in the living conditions, world of thought and the alphabet, it has become difficult for today's people to understand this literature. One of the works done in order to understand the texts of Classical Turkish Literature is TEBDİZ (Functional Dictionary and History and Literature Concordance Project). The context directory and functional dictionary of Muradi Divan was prepared in the scope of this Project. In this work all word's and phrases' meanings in the text were tried to be identified and thenceafter turned into the dictionary format. The concordance of the work represents the alphabetical sorting and the usage frequency of the proofs; and the functioanl dictionary section expresses the meanings of these proofs they get according to the context they are used. With this study, 109.856 words, 24.793 word groups, 659 idioms, 199 verses of the Qur'an, 28 hadith were identified, 5159 lexical entries and 9956 sub-entries were interprited, the notions shaping the poet's world of thought are analysed and the cultural elements of the era are expressed as much as they are seen in the poems of Murâdî. By this method, poems of Murâdî in particular and the Classical Turkish Litareature in general are intended to be understandable. |
