| Popis: |
Nakşbendî şeyhlerinden Muhammed Pârsâ (ö. 822/1420), muhtelif alanlarda çok sayıda eser kaleme almıştır. Onun kaleme aldığı eser türlerinden biri de tefsirdir. Kaynaklara bakılırsa onun yazdığı bu tefsir yüz ciltlik tam bir tefsirdir. Ancak bu tefsirin nerede olduğuna dair herhangi bir bilgi yoktur. Yani böyle bir tefsirin varlığını gösteren hiçbir kütüphane kaydına rastlanmamaktadır. Şayet Muhammed Pârsâ böyle bir tefsir yazmışsa da bu, şu an elimizde mevcut değildir. Fakat bu tefsirin bir parçası sayılabilecek bazı nüshalarına kütüphane kayıtlarından ulaşılabilmektedir. Dolayısıyla söz konusu tefsirin bahsi geçen tam bir tefsirin parçası mı yoksa müellifi tarafından yazılan miktarının bu mu olduğu konusu netlik kazanmamıştır. İşte bu makalede sözü edilen problemin varlığı konu edilecek ve bazı kaynaklarda geçtiği şekliyle Muhammed Pârsâ’nın tam bir tefsir yazıp yazmadığı tartışılacak ve bir sonuca ulaşılmaya çalışılacaktır. Ayrıca Muhammed Pârsâ’ya ait eldeki tefsir malzemesi el yazması nüshalarıyla birlikte toplu bir şekilde ele alınacak ve Muhammed Pârsâ’nın bu husustaki yetkinliği değerlendirilecektir. Muhammad Pārsā (d. 822/1420), one of the Naqshbandī sheikhs, has written many works in various fields. One of the types of works written by Pārsā is tafseer (commentary). According to the sources, this tafseer written by him is a complete tafseer of one hundred volumes. However, there is no information about the whereabouts of this translation. In other words, no library records has been found that indicates the existence of such a tafseer. If Muhammad Pārsā has written such a commentary, it is not available at the moment. But some copies of this commentary, which can be considered as a part of it, can be accessed from the library records. Therefore, it is not clear whether the tafseer in question is a part of the aforementioned complete tafseer or whether this is the amount written by its author. In this article, the existence of the aforementioned problem will be examined and it will be discussed whether Muhammad Pārsā has written a complete commentary as it is mentioned in some sources and it will be tried to reach a conclusion. In addition, the exegetical material of Muhammad Pārsā will be discussed collectively together with the manuscript copies and the competence of Muhammad Pārsā in this matter will be evaluated. |
