| Popis: |
İnsan daima sosyal ve kültürel etkileşime açık bir yapıdır. Bu etkileşimler sonucunda kişinin fikirleri, hareketleri, düşünüş tarzı, giyim kuşamı gibi daha pek çok noktasında toplumun imzası bulunmaktadır. Bu noktalardan biri de cinsiyettir. Ve her alanda olduğu gibi toplumsal bir inşa cinsiyet üzerinde de varlığını göstermektedir. Biyolojik ve fizyolojik yapıya atıfta bulunan cinsiyet, toplumun yüklediği ifadeler ile toplumsal bir özellik halini almış ve kültürel yapıya atıfta bulunur olmuştur. Toplum, kültürel normların etkisinde kadın ve erkeğe yüklediği bir takım görev, rol ve tutumlara yönelik kalıp yargılar üretmektedir. Bu kalıp yargılara toplumsal cinsiyet söylemi denilmektedir. Bu söylemlere göre “beriki” ne (kadın veya erkek) söylenen olumlu kalıp yargılar, “öteki” ni (kadın veya erkek) olumsuz ve dezavantajlı grup yapmaktadır. Birinin diğerine göre daha avantajlı veya dezavantajlı olma ayrılığı ve cinsiyet temelli her tür eşitsizliğin önüne geçebilmek adına toplumsal bir özbilinç sağlanmalıdır. Bunu sağlamada bireyin gelişim, değişime açık olduğu en uygun yer ve zaman olan eğitim kurumları ile buralarda görev alan eğitimcilerin toplumsal cinsiyet algıları büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle bu araştırmada bireylerin cinsiyet algısını etkileyen önemli kurumlardan olan eğitim kurumu içerisinde, eşitlik kazanımının aktarıcısı olan sosyal bilgiler öğretmenleri ele alınmıştır. Araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin toplumsal cinsiyet algılarının nasıl olduğudur. Araştırma evrenini Balıkesir ili dahilinde kamu ve özel olmak üzere tüm ortaokullarda görev alan sosyal bilgiler öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise uygun örneklem yöntemiyle belirlenmiş 144 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Evren içerisinden seçilen 160 öğretmen örnekleme alınmış ancak çalışma 144 sosyal bilgiler öğretmeni ile tamamlanmıştır. Çalışmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu” ile Altınova ve Duyan (2013) tarafından geliştirilmiş olan “Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın veri analizi istatistik programından yararlanılarak yapılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, t- testi, crosstab, tek yönlü varyansanalizi (ANOVA) gibi istatiksel tekniklerden yararlanılmıştır. Araştırmada uygulanan “Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği”ne göre sosyal bilgiler öğretmenlerinin toplumsal cinsiyet algılarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Yani sosyal bilgiler öğretmenlerinin toplumsal cinsiyet algılarının, genel manada olumlu düzeyde olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin TCA puan ortalaması 101,06±16,07 bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach’s Alpha değeri ise 0.918’dir. Çalışma sonucunda öğretmenlerin; cinsiyet, gelir düzeyi (aylık gelir), ebeveyn yapısı ve aile yönetim biçimi faktörleri ile TCA puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Kardeş sayısı, kardeşlerin cinsiyet dağılımı, anne-baba eğitim düzeyi, anne-baba mesleği, yetişme yeri, kitap okuma alışkanlığı, yetişilen ailenin büyüklüğü değişkenleri arasında ise anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. |
