COVID-19 pandemi sürecinin kripto paralar üzerindeki etkisi : karşılaştırmalı veri analizi

Autor: Şahin, Gülbahar
Přispěvatelé: Doğan, Buket, Kasapbaşı, Mustapa Cem, Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar Mühendisliği Anabilim Dalı, Bilgisayar Mühendisliği Bilim Dalı
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
Popis: Ekonomi sektörü, modern dünyanın her geçen gün değişen ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına teknolojik değişimlere uyum sağlamaya çalışmaktadır. 2022 yılı Ekim ayı itibariyle 10.000 adetten fazla sanal para çeşidi bulunan kripto para piyasasının popülerliği giderek artmaktadır. Resmi olarak açıklanmasıyla Aralık 2019 tarihi itibariyle başlayan Covid-19 virüsü pandemisi ile kısıtlı sosyal yaşam, eve kapanma ve hastalanma korkusu gibi değişen yaşam koşullarına karşın dijital alışveriş, dijital finans işlemleri, sosyal medya vb sanal platformlara yoğun bir yönelim olmuştur. Bu sebeple kripto para piyasasına da ilginin arttığı gözlemlenmiştir. Bu çalışmada, Bitcoin, Ethereum ve Binance Coin, Euro ve Ons değişkenleri üzerinde pandeminin etkisi ölçümlenerek gelecek tahminleri yapılması hedeflenmiştir. Çalışmada, kripto para çeşitlerinden; Bitcoin, Ethereum ve Binance Coin ile döviz kurları; Euro ve Ons değişkenleri için 9 Kasım 2017-31 Mart 2022 aralığındaki günlük ortalama fiyat değerleri üzerinden verilere normallik testi uygulanarak her bir değişken için ilgili tarihler arasında normal dağılım göstermediği tespit edilmiştir. Ekonomi sektörü üzerinde pandeminin etkisini ölçmek amacıyla, Covid-19 vaka sayısı ve Covid-19 ölü sayısı ile kripto para ve döviz piyasası ilişki Spearman Korelasyon Analizi ile incelenmiştir. Tüm değişkenlerin gelecek fiyat tahminlemesi için Çok Değişkenli Regresyon Analizi uygulanarak 20 farklı model kurulmuştur. Bu modellerin anlamlılık düzeyi en yüksek olarak seçilen beş model için hata oranlarına bakıldığında, modellerin %85 ve üzeri oranla doğru tahminleme yapabildiği sonucuna ulaşılmıştır. 01.01.2020-31.12.2020 tarihleri aralığında, Covid-19 vaka sayısı ile Bitcoin, Ethereum, Euro ve Ons arasında pozitif yönlü ve kuvvetli ilişki olduğu, Binance Coin ile orta dereceli ve pozitif yönlü bir ilişki olduğu, Covid-19 ölü sayısı ile Bitcoin, Binance, Coin, Ethereum, Euro ve Ons arasında pozitif yönlü ve orta dereceli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu ilişki kuvveti 01.01.2021-31.12.2021 tarihleri aralığında bu ilişki kuvveti etkisini kaybederek yön değiştirdiği sonucuna ulaşılmıştır. İlk Covid-19 vakasının açıklandığı Aralık 2019 tarihinden, 31 Mart 2022 tarihine kadar arası ilişki ayrıca incelenerek Bitcoin ile Covid-19 vaka sayısı arasında orta şiddetli ve pozitif yönlü bir ilişki, Ethereum ve Binance Coin ile kuvvetli ve pozitif yönlü bir ilişki, Euro ve Ons ile zayıf ve pozitif yönlü bir ilişki olduğu, Covid-19 ölü sayısı ile Ethereum, Bitcoin, Binance Coin ve Euro arasında orta şiddetli pozitif yönlü bir ilişki olduğu, Ons ile zayıf pozitif yönlü bir ilişki olduğu sonucuna varılmıştır. 03.01.2020-31.03.2022 tarihleri aralığında veriye uygulanan Spearman Korelasyon Analizinden elde edilen determinasyon katsayısı, kripto para birimleri ile Covid-19 vaka sayısı ilişkisi için 0,50-0,61 arasında değiştiği gözlemlemiştir. Bu durumda, kripto para değerlerinin toplam varyansın %50-%61 oranında Covid-19 virüsü pandemisi ile açıklanabileceği anlamına gelmektedir. Euro değerinde tespit edilen değişimin %54’ü Covid-19 virüsü pandemisi ile açıklanabileceği sonucuna varılmıştır. Ons değeri için hesaplanan determinasyon katsayısı çok düşük olduğundan pandemi ile ilişkisi konusunda net bir sonuç söylenememektedir. Kripto para piyasasında, Covid-19 virüsü pandemisi öncesi hareketlilikler yaşadığı sonuç elde edilmiş olsa da pandemi döneminin ilk yılında büyük değişim hareketleri yaşadığı sonucuna varılmıştır. Pandeminin ilk yıldan sonra bu dalgalanmalar azalarak daha açıklanabilir bir değeri takip ettiği gözlemlenmiştir. Aynı dalgalanmalar döviz kurları için de gözlemlendiği sonucuna varılmıştır. The economy sector is trying to adapt to technological transformations in order to meet the ever-changing needs of the modern world. As of October 2022, the popularity of the cryptocurrency market, which has more than 10,000 types of virtual currencies, is increasing. There has been an intense orientation to virtual platforms such as digital shopping, digital finance transactions, social media, etc. with the Covid-19 virus pandemic, which entered our lives as of December 2019 with the official announcement. For this reason, it has been observed that the interest in the crypto money market has increased. In this study, it is aimed to predict the next values by measuring the effect of the pandemic on Bitcoin, Ethereum and Binance Coin, Euro and Ons variables. In this study, normality test was applied over the daily average price values between 9 November 2017 and 31 March 2022 for the crypto currency types Bitcoin, Ethereum and Binance Coin and the exchange rate type Euro and Ounce variables. It was obtained that the data were not normally distributed between the relevant dates for each variable. In order to measure the impact of the pandemic on the economy sector, the relationship between Covid-19 cases and Covid-19 deaths and the crypto currency and foreign exchange market was analyzed by Spearman Correlation Analysis. For the price prediction of all variables, 20 different models were setted by Multivariate Regression Analysis. Error rates were calculated for the five models selected as the highest level of significance of these models. It has been concluded that the five models selected for Bitcoin, Ethereum and Binance Coin and Euro and Ounce variables can make accurate predictions with a rate of 85% and above. It was determined that there was a positive and strong correlation between Covid-19 cases and Bitcoin, Ethereum, Euro and Ounce, a medium and positive correlation with Binance Coin, Covid-19 deaths and Bitcoin, Binance between 01.01.2020 to 31.12.2020. It was obtained that a positive-medium correlation between Binance Coin, Ethereum, Euro and Ounce. It was concluded that this correlation force lost its effect and changed direction between 01.01.2021 to 31.12.2021. It was determined that this correlation strength lost its effect between 01.01.2021 and 31.12.2021 and the direction of the correlation changed. From December 2019, when the first Covid-19 case was announced, it was obtained that there was a medium and positive correlation between Bitcoin and Covid-19 cases, a strong and positive correlation with Ethereum and Binance Coin, a weak and positive correlation with Euro and Ounce. It has been concluded that there is a medium positive relationship between Ethereum, Bitcoin, Binance Coin and Euro with 19 deaths, and a weak positive relationship with Ounce. The coefficient of determination was calculated by applying Spearman Correlation Analysis to the variables between 03.01.2020 to 31.03.2022. He observed that the relationship between cryptocurrencies and Covid-19 cases varied between 0.50 and 0.61. In this case, it means that the total variance of cryptocurrencies can be explained by the Covid-19 virus pandemic with a ratio of between 50% and 61%. It was concluded that 54% of the change in the Euro value can be explained by the Covid-19 virus pandemic. There was no clear result about its relationship with the pandemic in order the determination coefficient calculated for the Ounce was very low. Although it was concluded that the cryptocurrency market experienced fluctuations before the pandemic, it was obtained result that it experienced large fluctuations in the first year of the pandemic period. After the first year, it was obtained result that these movements had decreased and become regular. It is concluded that the same fluctuations were also observed for exchange market.
Databáze: OpenAIRE