Popis: |
Para ikamesi, gelişmekte olan ülkelerde yaygın olarak kullanılan bir terimdir. Örneğin, yüksek enflasyon dönemlerinde Rusya, Meksika, Arjantin ve Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler, yerli para birimlerini elinde tutmanın fırsat maliyeti nedeniyle döviz işlemlerinde bir değişiklik yaşamıştır. Bu dönemlerde yerli para birimi temel değer saklama ve hesap birimi ya da değer ölçüsü işlevlerinde yerini yabancı para birimlerine bırakmaya başlayacaktır. Ancak ekonomiyi etkileyen unsurlar düzelmeye başlayınca ikame süreci bir süre gerilese bile bir süre sonra yeniden artmaya başlamıştır. Bu çalışma, farklı dolarizasyon tanımları kullanarak Türkiye'de para ikamesi histerisi kavramını araştırmaktadır. Bu kalıcılığı test etmek için modele bir geçmiş dönemin maksimum değeri denilen ratchet değişkeni de eklenmiştir. Dağıtılmış Otoregresif (ARDL) Sınır Testini kullanarak, sonuçlarımız Türkiye'de bir ratchet etkisi veya histerisi olduğunu göstermektedir. Tüm ekonomi üzerinde ratchet etkisi olması, Merkez Bankası'nın para politikası yürütmesini zorlaştırmaktadır. Dolayısıyla dolarizasyonun düşürülmesi için etkin politikalara ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca Türkiye ile ABD arasındaki politika faizi farkı ve beklenen para değer kaybı oranının ülkedeki dolarizasyon sürecinde önemli belirleyiciler olduğu tespit edilmiştir. Currency substitution is a term that is widely used in developing countries. For example, in periods of high inflation, developing countries such as Russia, Mexico, Argentina, and Turkey have experienced a change in their currency transactions because of the opportunity cost of holding domestic currencies. During these periods, the domestic currency will begin to be substituted with foreign currencies in its basic store of value and unit of account functions. But when factors affecting the economy began to improve, the substitution process remained in the country. This study searches for the persistence of currency substitution in Turkey using different dollarization definitions. We also add a ratchet variable into the model to test for this persistence. Using the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) Bounds Test, our results suggest there is a ratchet effect or hysteresis in Turkey. Having a ratchet effect on the entire economy makes it difficult for the Central Bank to conduct monetary policy. Therefore, effective policies might be needed for the dollarization to be reduced. We also found that the policy rates differential between Turkey and the U.S. and the expected depreciation rate are significant determinants of the dollarization process in the country. |