| Popis: |
Bu çalışmanın amacı akademik içten beslenme, akademik hareketsizlik ve akademik hareketlilik olgularını araştırmaktır. Keşfedici sıralı desen şeklinde tasarlanan mevcut çalışmada öncelikle nitel çalışma ile farklı kariyer taksonomisine mensup öğretim elemanlarının akademik içten beslenme, akademik hareketsizlik ve akademik hareketlilik olgularına ilişkin deneyim ve algıları keşfedilmiş ve daha sonra nitel bulguların büyük bir örnekleme genellenip genellenemeyeceği belirlenmiştir. Dört aşama olarak yürütülen çalışmanın ilk aşamasında eğitim fakültesinde görev yapan, kariyer taksonomisine uygun olarak maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılarak belirlenen 13 öğretim elemanı ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Eş zamanlı olarak üniversite sıralamaları dikkate alınarak üst, orta ve alt bölümlerde yer alan 3’er tane olmak üzere toplam 9 yükseköğretim kurumunun eğitim fakültelerinde görev yapan öğretim elemanları, YÖK Akademik’te yer alan öğrenim bilgisi ve akademik görevler kısmındaki bilgilerine dayalı olarak kariyer taksonomisine göre tasnif edilmiştir. Bilimsel üretkenliklerini tespit etmek amaçlı öğretim elemanlarının; Google Scholardan h-endeksleri / i10-endeksleri, WOS’tan h-endeksleri toplanmıştır. Hem sıralamalar hem de kategoriler dikkate alınarak farklılaşmalar tespit edilmiştir. Çalışmanın üçüncü aşamasında ilgili literatür ve görüşmeler sonucu akademik içten beslenme ve akademik hareketsizliğe ilişkin birer ölçme aracı ve kariyer taksonomisi anketi geliştirilmiştir. Son aşamada da eğitim fakültelerinde görev yapan 957 öğretim elemanı ile akademik içten beslenme ve akademik hareketsizlik olgularına ilişkin bir tarama araştırması yürütülerek kariyer taksonomisine göre ölçek puanları arasındaki farklılaşmalar tespit edilmiştir. Nitel verilerin analizinde yansıtıcı tematik analiz, nicel verilerin analizinde ise parametrik ve non-parametrik istatistiksel analizler kullanılmıştır. Mevcut çalışma sonucunda üniversitelerin işe alım süreçleri, içten beslenme, farklı üniversiteden gelen öğretim elemanı, bilimsel iş birliği faaliyetleri ve açıklık, akademik hareketlilik, çalışılan üniversiteye karşı konumlanma ve bilimsel üretkenlik temalarına ulaşılmıştır. Görev yapılan eğitim fakültesi ile kariyer taksonomisi arasında anlamlı bir ilişki olduğu bulgulanmıştır. Hacettepe, Ankara ve Marmara Üniversitelerinin Eğitim Fakültelerinde görev yapan öğretim elemanlarının büyük oranda yerlilerden; Bolu Abant İzzet Baysal, Çanakkale Onsekiz Mart, Muğla Sıtkı Koçman, Bartın, Giresun ve Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitelerinin Eğitim Fakültelerinde görev yapan öğretimelemanlarının büyük oranda tutunanlardan oluştuğu görülmektedir. Kariyer taksonomisine göre Google Scholardan edinilen h-endekslerinin yerli ve tutunanlar arasında yerliler lehine; yerli ve mobiller arasında mobiller lehine; tutunanlar ve mobiller arasında mobiller lehine manidar düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Kariyer taksonomisine göre Google Scholardan edinilen i10-endekslerinin manidar düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Kariyer taksonomisine göre i10-endeksleri yerli ve tutunanlar arasında farklılaşmazken yerliler ve mobiller arasında mobiller lehine; tutunanlar ve mobiller arasında mobiller lehine manidar düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Kariyer taksonomisine göre WOS’tan edinilen h-endeksleri manidar düzeyde farklılaşmamaktadır. Farklı kariyer taksonomisine mensup öğretim elemanlarının akademik içten beslenme puanları arasında farklılık olduğu bulgulanmıştır. Farkın yerli kategorisi ve diğer kategoriler arasında yerliler lehine, tutunan ve mobiller arasında tutunanlar lehine olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Farklı kariyer taksonomisine mensup öğretim elemanlarının akademik içten beslenme puanları arasında farklılık olduğu bulgulanmıştır. Farkın yerli kategorisi ve diğer kategoriler arasında yerliler lehine, tutunan ve mobiller arasında tutunanlar lehine olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Farklı kariyer taksonomisine mensup öğretim elemanlarının akademik hareketsizlik düzeyleri arasında anlamlı bir farklılığın olduğu belirlenmiştir. Bu farkın lisansüstü eğitime devam edenler ile tutunanlar arasında, lisansüstü eğitime devam edenler lehine; lisansüstü eğitime devam edenler ile mobiller arasında lisansüstü eğitime devam edenler lehine; yerliler ile tutunanlar arasında yerliler lehine; yerliler ve mobiller arasında yerliler lehine olduğu görülmektedir. Araştırmanın bulguları ışığında; işe alım süreçlerinin şeffaf, liyakat bazlı ve hakkaniyetli olması yönünde politikaların düzenlenmesi önerilmektedir. Ayrıca bilimsel üretkenliğe ilişkin niteliği göz ardı etmeyecek şekilde öğretim elemanlarına yayın teşvikinin yanı sıra yayın zorunluluğu getirilmesi fakat bu uygulamada yayın süreçlerinin bölümlere göre farklılık göstermesinin yani bölümlerin özel durumlarının da dikkate alınması araştırmanın önerileri arasında yer almaktadır. Son olarak öğretim elemanlarının, hareketliliğe erişimini sağlayacak yurt içi- yurt dışı teşviklerin ve düzenlemelerinin arttırılması, yerli ve tutunan öğretim elemanları için özel teşvik programlarının oluşturulması önerilmektedir. The aim of this study is to investigate the phenomena of academic inbreeding, academic immobility, and academic mobility. In the current study, which was designed as an exploratory sequential design, first of all, the experiences and perceptions of faculty members belonging to different career taxonomies related to academic inbreeding, academic immobility, and academic mobility phenomena were explored through a qualitative study, and then it was determined whether the qualitative findings could be generalized to a large sample. In the first stage of the study, which was carried out in four stages, interviews were conducted with 13 faculty members working in the faculty of education, as determined by using maximum variation sampling in accordance with the taxonomy of the academic career categories. Simultaneously, taking into account the university rankings, the faculty members working at the 9 different faculties of education, 3 of the top-ranked, 3 of the middle, and 3 of the lower groups, have been classified according to the taxonomy of the academic career categories based on faculty members’ the education information and academic duties in YÖK Akademik database. To determine their scientific productivity, h-index and i10-index from Google Scholar and h-index from WOS were collected. Differences were determined by considering both rankings and the taxonomy of the academic career categories. In the third stage of the study, as a result of the relevant literature and interviews, a measurement tool for academic inbreeding and academic immobility and the taxonomy of the academic career categories questionnaire were developed. At the last stage, a survey was conducted with 957 faculty members working at faculties of education on the phenomena of academic inbreeding and academic immobility. The differences between the scale scores according to the taxonomy of the academic career categories were determined. Reflective thematic analysis was used in the qualitative data analysis, and parametric and non-parametric statistical analyses were used in the quantitative data analysis. As a result of the research, the themes of university recruitment processes, academic inbreeding, faculty members from different universities, scientific collaboration activities and openness, academic mobility, positioning against the university, and scientific productivity were developed. It has been found that there is a significant relationship between the faculty of education and the taxonomy of the academic career categories. The majority of faculty members in the faculties of education from Hacettepe, Ankara, and viiMarmara universities are locals, while the majority of faculty members in the faculties of education from Bolu Abant İzzet Baysal, Çanakkale Onsekiz Mart, Muğla Sıtkı Koçman, Bartın, Giresun, and Nevşehir Hacı Bektaşı Veli universities are adherents. According to the taxonomy of the academic career categories, h- index collected from Google Scholar is significantly different with respect to locals between locals and adherents; with respect to mobiles between locals and mobiles; and with respect to mobiles between adherents and mobiles. According to the taxonomy of the academic career categories, it was concluded that the i10-indexes collected from Google Scholar differ significantly. According to the taxonomy of the academic career categories, while the i10-indexes do not differ between locals and adherents, it is significantly different with respect to mobiles between locals and mobiles. According to the taxonomy of the academic career categories, the h-indexes collected from the WOS do not differ significantly. It has been found that there is a difference between the academic inbreeding scores of the faculty members belonging to different career taxonomies. It has been concluded that there is a difference with respect to locals between the locals and other categories, and with respect to adherents between adherents and mobiles. It has been found that there is a difference between the academic inbreeding scores of the faculty members belonging to different career taxonomies. It has been concluded that the difference is with respect to locals between the locals and other categories, and with respect to adherents between adherents and mobiles. It has been found that there is a significant difference between the academic immobility levels of the faculty members belonging to different career taxonomies. There is a difference between those who continue postgraduate education and adherents with respect to those who continue postgraduate education, and there is a difference between those who continue postgraduate education and mobiles with respect to those who continue postgraduate education, as well as between locals and adherents with respect to locals. In light of the findings of the research, making policies to ensure that recruitment processes are transparent, merit-based, and equitable, imposing a publication obligation as well as publication incentives for faculty members in a way that takes into account the quality of scientific productivity and the characteristics of departments. Increasing domestic and international incentives and regulations that will increase the access of the faculty members to mobility, and creating special incentive programs for locals and adherents are recommended. |
