Popis: |
ÖZETÇalışmada İkinci Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan üretici sermayenin uluslararasılaşması ve soğuk savaş olgularının ürünü olan Marshall Planı’nın Türkiye uygulaması ele alınmıştır. Çalışmaya, “Marshall Planı Türkiye’nin kapitalist gelişme sürecinde nasıl bir rol oynamıştır?” sorusu yön vermiştir. Bu sorunun yanıtlanması için öncelikle Marshall Planı’nın ortaya çıkış koşulları ile uygulama araçları ve kurumsal yapısı açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Bunun için, dönemin gazeteleri, dergileri, meclis görüşmeleri, raporları, arşivleri taranmıştır. Çalışmada ilk olarak, İkinci Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan ABD hegemonyası, kapitalist sistemin süreklilik koşullarını sağlamaya dönük kurumsal ve ideolojik araçlar ele alınmıştır. Takip eden bölümde Marshall Planı’nın ilan edilmesi, buna ilişkin tepkiler, Plan’ın mekanizmaları ve uygulama araçları ele alınmıştır. Dördüncü bölüm İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde Türkiye’de yaşanan dönüşüme ve Türkiye’nin yeniden yapılanan kapitalist sisteme eklemlenme çabalarına, beşinci bölüm ise, Marshall Planı’nın Türkiye uygulamasına ayrılmıştır. Bu bölümde ilk olarak Türkiye’de Plan’ın ilan edilmesine dönük tepkilere değinilmiştir. Sonrasında, Türkiye’nin Plan’a dahil olma süreci, Plan içerisinde Türkiye’ye biçilen rol, Ekonomik İşbirliği Anlaşması, Marshall Planı’nın tarım, enerji, madencilik, sulama, özel sektör, emek hareketi ve savunma gibi alanlarda uygulama biçimi ile yarattığı etkiler ele alınmıştır. Bu bölümde ele alınan son nokta ise, Marshall Planı’nın Türkiye uygulamasının, uygulama araçları açısından değerlendirilmesi olmuştur. Çalışmada, Marshall Planı’nın, sermayenin uluslararasılaşma dinamiğinin bir ürünü olduğu ve İkinci Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan Modernleşme Kuramı’nın önerdiği politikaların somutlanması işlevini gördüğü anlaşılmıştır. Türkiye uygulamasına ilişkin varılan sonuç ise, Marshall Planı’nın, Türkiye’nin kapitalist gelişme sürecinde, ticaret sermayesi ile birikim sürecinden sanayi sermayesi ile birikim sürecine geçişin koşullarını hazırlayan bir faktör olduğu tezi olmuştur. ABSTRACTThe question; “How Marshall Plan played a role in process of capitalist development” has managed the paper. In order to answer this question, first the idea that the emergent circumstances and the tools of practice and institutional structure should be conveyed in level is the main point of view. In order to implement this aim, the newspapers, magazines, parliament negotiations, reports and archives of that term have been searched. In the first chapter, USA hegemony occured after Second World War , institutional and ideological tools which aim to provide conditions of capitalist system sustainability has been analysed. The folowing chapter of the paper, proclamation of Marshall Plan and related reactions to the Plan, the mechanisms aiming to practice the plan and the tools of the practice have been analysed. In fourth chapter of the paper, the transformation lived in Turkey after Second World War and the integration efforts of Turkey to the restructuring capitalist system has been analysed. In fifth chapter it is analysed the practice of Marshall Plan in Turkey. In this chapter, first of all the reactions to the proclamation of the Plan in Turkey to the plan, the role given to Turkey, Marshall Plan Agreement (Economic Cooperation Agreement) the type of practice of agricultural energy mining, irrigation, private sector, labor movement, defense and affects which were created by the plan have been analysed. The last point of this chapters is the evaluation of Marshall Plan in Turkey by means of appliance tools. In this paper, it is understood that, the Marshall Plan is an outcome of the dynamics of capital internationalisation and policies suggested by Modernism Theory occured after Second World War. The result related to the Turkey practice, is that Marshall Plan is a factor which prepares the transformation conditions from commercial capital accumulation to the industrial capital accumulation. |