Popis: |
ÖZETMENKUL KIYMET PİYASALARINDA DOĞRUSAL OLMAYAN BAĞIMLILIĞIN VE KAOTİK DAVRANIŞIN VARLIĞINA İLİŞKİN BİR KANIT:“GELİŞMEKTE OLAN PİYASALAR ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE İÇİN BİR DEĞERLENDİRME”İMKB endeks getirilerinde doğrusal olmayan bağımlılığın ve kaotik bir davranışın varlığı, fiyatların rassal yürüyüş izlediğini savunan etkin piyasa hipotezi ile piyasaların tahmin edilemeyeceği sonucunu doğurmaktadır. Bu çalışmanın amacı İMKB bileşik endeksi kullanılarak İMKB verilerinde bulunan doğrusal olmayan dinamiklerin ve kaosun varlığına ilişkin kanıtların araştırılmasıdır. Bu araştırmada kullanılan veriler 03.01.1989 ile 19.05.2006 tarihleri arasındaki İMKB endeksinin günlük getirileri olup, toplam 4321 tane gözlemden oluşmaktadır. Çalışmanın amacına ulaşmak için üç adım sırasıyla incelenmiştir. İlk olarak İMKB verilerinde uzun dönemli bellek araştırılmıştır. Bu sorunun yanıtlanması için R/S analizi uygulanarak Hurst üsleri bulunmuştur. İkinci aşamada, İMKB verilerinde doğrusal olamayan dinamiklerin varlığı araştırılmış, BDS testi uygulanmıştır. Son olarak da, İMKB verilerindeki doğrusal olmayan dinamiklerin kaos içerip içermediği sorusu yanıtlanmaya çalışılmış ve İMKB endeksinin başlangıç koşullarına duyarlılığını ölçen NEGM Lyapunov üssü testi uygulanmıştır. Bu testler sonucunda bulunanlar ise, R/S analizinde hesaplanan Hurst üssü, bileşik endeks verileri için rassal yürüyüş varsayımının geçerli olmadığını ve uzun dönemli belleğin varlığını göstermiştir. BDS testi doğrusal olmayan yapıyı gösteren kanıtlar sağlamıştır. Buna rağmen, NEGM Lyapunov üssü testi ile kaotik bir yapıyı gösteren kanıt sağlanamamıştır. ABSTRACTEVIDENCE ON THE EXISTENCE OF NONLINEARITY AND CHAOTIC BEHAVIOUR ON STOCK EXCHANGE MARKETS:“AN EVALUATION WITHIN THE CONTEXT OF TURKEY AS AN EMERGING CAPITAL MARKET”This dissertation explores existence of long term memory and tests the existence of nonlinear dependencies and deterministic chaotic behaviour in Istanbul Stock Exchange. If Istanbul Stock Exchange Index returns have a nonlinear dependence or show chaotic behaviour, the usage of market efficiency theory, which advocates that prices are follows random walk and long term memory is nil, will be inconsistent to forecast of Istanbul Stock Exchange market. The daily return data from Istanbul Stock Exchange Index, which is between 03.01.1989 and 19.05.2006-with 4321 data-, were used in the investigation. Three well known tests were implemented to answer if there is long-term memory, nonlinear dependencies or chaotic behavior in Istanbul Stock Exchange Index returns. The tests used to answer these questions are Rescaled Range Analysis, BDS test and a recently introduced NEGM method for the calculation of Lyapunov exponent, respectively. As a conclusion, the Hurst exponent in rescaled range analysis rejects the hypothesis that the index return series are random, independent and identically |