| Popis: |
Tarikatlar üstü bir kitap olarak doğudan batıdan her kesimin lehte ve aleyhte ilgi alanına giren Mesnevî-i Mânevî, yazıldığı günden bugüne dek gerek sözlü gerekse yazılı kültürde izler bırakmış ve bırakmaya devam etmektedir. Mesnevî-i Mânevî üzerine yazılan şerhler ve etrafında yapılan çalışmalar literatürde önemli bir yekün teşkil etmektedir. Dîbâce, önsöz anlamında Farsça bir kelime olup yazarın eserini te’lif sebebi, eserin içeriği, yazarın eser hakkındaki görüşleri gibi esere dair çeşitli önemli mâlûmatın yer verildiği giriş yazısıdır. Mevlânâ altı ciltten müteşekkil olan Mesnevî’sinin her bir cildine kimi Arapça kimi Farsça ayrı dîbâceler yazmış ve bu dîbâcelerde Mesnevî’nin konu ve muhtevasını genel anlamda ortaya koymuştur. “Mesnevî Dîbâceleri ve Abdulganî en-Nablusî’nin es-Sırâtu’s-Sevî Şerhu Dîbâcâti’l-Mesnevî’si” başlıklı bu tezin ilk bölümünde Mesnevî’nin altı dîbâcesi üzerine yazılan şerhlere dair literatür tespitine ve nazarî yönden güçlü isimlerin şerhleri etrafında bu Mesnevî dîbâcelerine yönelik bir kavram incelemesine yer verilmiştir. İkinci bölümde ise bu dîbâce şerhleri arasından Nablusî’nin adı geçen eserinin tahkikiyle beraber Mesnevî dîbâcelerini şerhe konu kılan Nablusî’nin bu çabasını anlamlandırma yolunda onun özelde Mevlevîliğe genelde tarikatlara olan ilgisi ortaya konulmuştur. Tezin bu açıdan başta Mevlevîlik, Mesnevî ve Abdulganî en-Nablusî çalışmaları olmak üzere tasavvuf sahasındaki çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Masnavi-i Manavi, which has become a debatable book with the pros and cons by the segments from eastearn and western thinkers. Despite, the book has left and continues to leave traces in both oral and written culture since the day it was written. The commentaries written on Masnavi-i Manavi and the studies carried out around it form an important contribution to enlarge the understanding of the broad meaning. Debaja, is a Persian concept articulating the introduction that includes various important information about the book such as the reason for the author, the content, the author’s views on the book. Rumi wrote separate dibâce in each volume of his Masnavi, which consisted of six volumes, some in Arabic and some in Persian, and in these debajas Rumi revealed the subject and content of Masnavi in general. In the first part of this thesis titled “Masnavi’s Debajas and Abd al-Ghani al-Nablusi’s al-Siratu al-Sawy Sharhu Debajat al-Masnavi”, explains the literature on the commentaries on the six dibâces of Masnavi and the examination of scholars commentaries. In the second part, the thesis investigates Nablusî’s aforementioned work among these debajas commentaries, his interest in Mawlawism in general in order to make sense of this effort of Nablusi, who made Masnavi as the subject of commentary. In this respect, it is assumed that the thesis will contribute to the studies in the field of Sufism, especially the works of Mawlawism, Masnavi and Abd al-Ghani al-Nablusi. |
