Popis: |
Türkiye’de özel okulların bir sektör haline dönüşmüş olması, velilerin okul tercihini etkileyen faktörlerin belirlenmesini, özellikle özel okullar açısından önemli hale getirmektedir. Buna karşın Türkiye’de velilerin özel okulu tercihlerini etkileyen faktörlerin incelendiği araştırma sayısı oldukça azdır. Bu araştırmaların bağlamı incelendiğinde ise çalışmaların, genellikle nicel araştırmalar olduğu, araştırmalarda teorik bağlamın genellikle ihmal edildiği, özel okuldan eğitim hizmeti satın alma davranışını Planlı Davranış Teorisi gibi bir perspektiften inceleyen çalışmanın ise olmadığı görülmektedir. Bu bağlamda bu çalışmada velilerin çocuklarını özel okula gönderme davranışının Planlı Davranış Teorisi açısından nasıl açıklanabildiğinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada teorinin her bir alt boyutuna (Davranışa Yönelik Tutum, Özel Norm, Algılanan Davranışsal Kontrol) yönelik açıklayıcı bulgular elde edebilmek için nitel ve nicel yöntemler sıralı olarak birlikte karma yöntem altında kullanılmış; velilerin çocuklarını özel okula gönderme davranışının altındaki nedensellik, teorinin alt boyutları açısından nitel ve nicel olarak incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul ilinde bulunan özel okullarda 2021-2022 öğretim yılında öğrenim gören öğrencilerin velilerinden, çalışmaya katılmaya gönüllü 54 veli oluşturmaktadır. Çalışma grubunda yer alan veliler amaçlı örnekleme yöntemlerinden, maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılarak belirlenmiştir. Çalışma grubundaki veli sayısı belirlenirken ise doygunluk ilkesi de dikkate alınmıştır. Araştırmanın evrenini İstanbul ilinde bulunan özel okullarda 2021-2022 öğretim yılında öğrenim gören öğrencilerin velileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise 742 veli oluşturmaktadır. Örneklemde yer alan veliler kolay ulaşılabilir örneklem yöntemi kullanılarak belirlenmiştir.Araştırmada ulaşılan sonuçlardan bazıları şunlardır: (1) Araştırma kapsamında toplanan nitel ve nicel veriler Planlı Davranış Teorisinin üç alt boyutlu yapısını desteklemektedir. (2) Velilerin özel okul tercihlerinin nedenlerini açıklamaya odaklanan nitel ve nicel araştırmaların teorik bağlamını oluşturmak için Planlı Davranış Teorisi kullanılabilir. (3) Araştırma kapsamında geliştirilen ölçek, velilerin özel okul tercihlerini etkileyen faktörleri Planlı Davranış Teorisi bağlamında açıklamaya odaklanan nicel araştırmalarda kullanılabilecek yeterliliğe sahiptir. (4) Davranışa Yönelik Tutum alt boyutunda velinin çocuğunu özel okula gönderme kararı vermesinde en çok etkili olan faktörler önem sırasına göre kaliteli eğitim, düşük sınıf mevcudu, öğrenciye yakın ilgi, yabancı dil eğitimi, güvenlik, öğretmen kalitesi, hijyen/temizlik ve merkezi sınavlarda gösterilen başarı; Öznel Norm Alt boyutunda velinin arkadaş çevresi, Algılan Davranışsal Kontrol alt boyutunda ekonomik zorluklar, okulun uygun maliyeti ve okula ulaşım kolaylığıdır. As private schools have become a sector in Turkey it is important to determine the factors that influence parents’ school choice, especially in the scope of private schools. However, the number of studies examining the factors which affect parents' private school preferences is quite low in Turkey. When these studies are reviewed, it is seen that the majority of the employed quantitative research methods. What is more, the theoretical aspect is generally neglected in these studies, In addition, there is no study examining education services purchase from private schools from a perspective such as Planned Behavior Theory. This study aimed to investigate how parents decide to send their children to private schools in terms of Planned Behavior Theory. Both qualitative and quantitative methods were used sequentially under the mixed model approach in order to obtain explanatory findings for each sub-dimension of the theory (Attitude towards Behavior, Special Norm, Perceived Behavior Control) and causality underlying the parents' behavior of having education for their children from private schools were analyzed qualitatively and quantitatively in terms of the sub-dimensions of the theory.54 parents attended the qualitative study group of the research. They are willing to participate in the study and have students attending private schools in the province of Istanbul in the 2021-2022 academic year. The parents in the study group were selected according to the maximum diversity sampling, one of the purposive sampling methods. The population of the quantitative part of the research consists of parents of the students studying in private schools in the province of Istanbul in the 2021-2022 academic year. 742 parents were included in the sample using the easily accessible sampling method.The main findings of the study are as follows: (1) The qualitative and quantitative data collected in the study support the three-dimensional structure of the Planned Behavior Theory. (2) Planned Behavior Theory can be used to form the theoretical context of qualitative and quantitative research that focuses on explaining the reasons for parents' private school selections. (3) The scale developed within the scope of the research has the ability to be used in quantitative research focusing on explaining the factors affecting parents' private school preferences in the context of Planned Behavior Theory. (4) In the Attitude Towards Behavior sub-dimension, the most influential factors in a parent's decision to choose private education for their children in order of importance are, quality of education, low class-size, close attention to students, foreign language education, safety, teacher quality, hygiene/cleaning, and success in nationwide centralized exams. In the scope of Subjective Norm Sub-dimension: Parent's circle of friends, and economic difficulties. According to the Perceived Behavioral Control sub-dimension: the affordable cost of the school and the ease of transportation to the school. |